بهرام شاه

بهرام شاه

معنی کلمه بهرام شاه در لغت نامه دهخدا

بهرامشاه. [ ب َ ] ( اِخ ) ابن مسعود سوم ملقب به یمین الدوله غزنوی ( جلوس 512، فوت 547 هَ. ق ). ( فرهنگ فارسی معین ). یا بهرامشاه غزنوی ملقب به یمین الدوله بهرامشاه بن مسعود. پادشاه سلسله غزنویان آل ناصر پسر مسعود سوم غزنوی به کمک سلطان سنجر برادر خود ارسلانشاه غزنوی را نزدیک غزنه مغلوب کرد ( 510 هَ. ق. ) و بر تخت نشست. در 512 هَ. ق. دو بار به هند لشکر کشید و محمد حلیم را بگرفت و در بند کرد در حدود 543 هَ. ق. کشمکش سختی بین بهرامشاه و غوریان در گرفت. بهرامشاه قطب الدین محمد غوری را بقتل رسانید و سیف الدین سوری به خونخواهی برادرش قطب الدین غزنه را گرفت اما بهرامشاه غزنه را بازگرفت و سیف الدین را به خفت بکشت. در 546 هَ. ق. علأالدین جهانسوز به انتقام برادرش سیف الدین غزنه را گرفت و آنرا بسوخت و خراب کرد. بهرامشاه بهند رفت و بعداز انصراف و مراجعت لشکر غور به غزنه بازآمد. بهرامشاه پادشاهی صاحب حشمت و حامی ادب و ادبا بود و با فضلا از جمله سیدحسن غزنوی ، سنایی ، مسعودسعد، ابوالمعالی نصراﷲ منشی مصاحبت داشت. ( دائرةالمعارف فارسی ).

معنی کلمه بهرام شاه در فرهنگ فارسی

ابن مسعود ملقب به یمین الدوله پادشاه غزنوی هند . ( جل. ۵۱۲ ه. ق . / ۱۱۱۸ م .- ف. ۵۴۷ ه. ق . / ۱۱۵۲ م . )

معنی کلمه بهرام شاه در دانشنامه عمومی

بهرام شاه غزنوی، پسر مسعود سوم و نوزدهمین سلطان دودمان غزنوی بود. لقب های او معین الدوله، یمین الدوله و معزالدوله بود. وی در سال ۵۱۲ بر تخت پادشاهی نشست. بهرام شاه به یاری سلطان سنجرسلجوقی، برادر خود ارسلان شاه غزنوی را نزدیک غزنه مغلوب کرد ( ۵۱۰ ه‍. ق ) و بر تخت نشست. در ۵۱۲ ه‍. ق دو بار به هند لشکر کشید و محمد حلیم را گرفت و در بند کرد. در حدود ۵۴۳ ه‍. ق کشمکش سختی بین بهرام شاه و غوریان درگرفت. بهرام شاه، قطب الدین محمد غوری را به قتل رسانید و سیف الدین سوری به خونخواهی برادرش قطب الدین غزنه را گرفت اما بهرام شاه غزنه را بازگرفت و سیف الدین را به خِفّت کشت. در ۵۴۶ ه‍. ق علاءالدین حسین جهانسوز به انتقام برادرش سیف الدین غزنه را گرفت و آن شهر را سوزاند و ویران کرد. بهرام شاه به هند رفت و بعد از انصراف و مراجعت لشکر غور به غزنه بازآمد.
بهرام شاه در سال ۵۴۷ پس از شکست و در راه هندوستان درگذشت.
سنایی غزنوی کتاب حدیقةالحقیقه خود و ابوالمعالی نصرالله منشی، کلیله و دمنه را به نام این پادشاه نوشتند. بهرام شاه هم چنین با مسعود سعد سلمان و حسن غزنوی مصاحبت داشت.

معنی کلمه بهرام شاه در دانشنامه آزاد فارسی

بهرام شاه ( ـ۵۷۰ق)
نهمین فرمانروای سلجوقی (حک: ۵۶۲ـ۵۷۰ق) از سلاجقۀ کرمان پسر طُغرُل شاه بود و میان او و برادرانش، اَرسَلان شاه دوم و توران شاه دوم، بر سر حکومت اختلاف افتاد. وی هر دو برادر را راند، اما مدتی بعد توران شاه با لشکری که از فارس به کرمان آورد، بر تخت نشست و بهرام شاه نیز ناچار به خراسان گریخت. پس از مدتی، اَرسَلان شاه بر توران شاه چیره شد، اما بهرام شاه با لشکری که از خراسان آورد، او را در گریختن به عراق یاری کرد. پس از تعقیب و گریزهایی چند، بهرام بر برادرش فائق آمد و خود به بَرْدسیر وارد شد و پس از چندی درگذشت.

جملاتی از کاربرد کلمه بهرام شاه

قصه زندگی بهرام شاه‌محمدلو (آقای حكایتی) از زبان خودش در آپارات
بهرام شاه که هست او ملک ولیک بر بندگان خویش ملک‌وار می‌رود
زیر گنبد کبود یا آقای حکایتی نام مجموعه تلویزیونی مخصوص کودکان بود که در دهه ۶۰ و ۷۰ خورشیدی از تلویزیون ایران پخش می‌شد. در این برنامه بهرام شاه‌محمدلو در نقش آقای حکایتی به ایفای نقش می‌پرداخت. سری اول با نویسندگی ایرج طهماسب در سال ۱۳۶۶ کلید خورد. در سال ۱۳۶۸ و ۱۳۷۴ نیز نویسندگی مجموعه ۱۳ و ۱۴ قسمتی زیر گنبد کبود برعهده راضیه برومند بود. سری اول این برنامه در سال ۱۳۶۶ و سری دوم در سال ۱۳۷۴ ساخته شد و بین زمان ساخت این دو سری ۸ سال فاصله بود. موسیقی این مجموعه ساخته بهرام دهقانیار است. در سال ۱۳۹۲ موسیقی این مجموعه با تنظیم جدید سام وفایی و در قالب یک نماهنگ منتشر شد.
شاه بهرام شاه مسعود آن که ازو ملک آب و جاه برد
مشتری منظر شده کیوان محل بهرام شاه کاسمان روز گار است آفتاب روز بار
بهرام شاه آنکه به اقبال و نصرتش هر روز ذکر فتحی از عالمی رسد
بحرانی فعالیت هنری خود را با تئاتر دانشگاهی و نمایش عروسکی آغاز کرد. در سال ۱۳۸۰ کار او مورد پسند مریم سعادت (داور یکی از جشنواره‌های دانشجویی) واقع شد. خانم سعادت از او برای کار در مجموعهٔ تلویزیونی عروسکی زنده «نی‌نی‌مون» به کارگردانی بهرام شاه‌محمدلو دعوت کرد.
ابوسعد مسعود مشهور به سلطان مسعود سوم برای مدت شانزده سال به سلطنت رسید، در حالی که هیچ اتفاق مهمی در زمان حیات او رخ نداد. مسعود کاخ جد خود سلطان مسعود غزنوی و یکی از مناره‌های غزنی را بنا کرد. علائم ضعف غزنویان هنگامی آشکار شد که وی در سال ۵۰۵ درگذشت، درگیری داخلی بین پسرانش با عروج سلطان بهرام شاه به عنوان دست نشانده سلجوقیان پایان یافت. بهرام شاه در جنگ غزنی در سال ۵۰۷ برادرش ارسلان را از سلطنت خلع نمود.
سرانجام در سال ۱۱۵۱ میلادی، سلطان بهرام شاه، غزنی را به سلطان غوریان، علاءالدین حسین واگذار کرد. هر چند غزنویان غزنی را پس گرفتند، اما شهر را دوباره به ترکان اوغوز واگذار کردند که آنها نیز به نوبه خود آن را به دلیل حمله محمد غور از دست دادند. غزنویان در پاسخ، به لاهور، پایتخت منطقه ای خود کوچیدند. در سال ۱۱۸۶ میلادی، لاهور نیز توسط سلطان غوریان، محمد غور فتح شد و حاکم غزنوی آن خسرو ملک به زندان افتاد و مدتی بعد اعدام شد.
اندر دیار توران و اندر دیار هند بهرام شاه و خان ز تو گشتند تاجدار

زادگاه مانى ظاهرا ((بابل )) بوده ، ولى ريشه خاندان وى از ((همدان )) بوده و درسال 216 ميلادى بدنيا آمده ؛ يعنى در روزگار پادشاهى ((اردوان اشكانى )). ((پوئش)) بعيد نمى داند كه ((مانى )) با اينكه در سال هاى نخستين دوران ساسانى خود را مبعوث دانسته و دين خود را آشكار كرده است ، از تاءثير دوران پادشاهان اشكانى كه يونانى منش بودند و به دين زرتشت دلبستگى كمى داشتند بركنار نمانده و در صدد برآمده باشد تا دين نوى به جهانيان عرضه كند...(3) در متون مكشوفه قبطى و توزمانى جريان اتهام و احضار مانى به دربار بهرام شاه چنين آمده است : ((مانى حتىلحظه يى خود را ناتوان احساس نكرد، تا به هرمزد اردشير رسيد. سپس ‍ خواست تا راهى كشور كوشان ها بشود؛ ولى راه را بر وى بستند.

کرد بهرام افتخار از ملک شه بهرام شاه در همه معنی که برتر دیده از این افتخار
وی خواهر مرضیه برومند، کارگردان، بازیگر و عروسک گردان و احترام برومند مجری و بازیگر ایرانی است. او همسر بهرام شاه‌محمدلو بازیگر تئاتر و تلویزیون است.
چگوئی بهرزه برای دو نان ز هر سفله بهرام شاهی کنم
دولت و دین را یمین ملت خود را امین فخر ملوک زمین سلطان بهرام شاه
روان شدست ز محمود شاه‌نامهٔ شکر بر آن صفت‌ که ز بهرام شاه و از خاقان
سلطان یمین دولت بهرام شاه شاه کاقبال او گرفت بانصاف در برم
شومونت و شروو به این نکته اشاره کردند که هرمز پس از بر تخت نشستن بی‌درنگ در پی این بود که برای خود جانشینی به عنوان شاه ارمنستان بگمارد، ولی گفته نشده که آیا هرمز یکم یکی از برادرانش شاپور، شاه میشان یا نرسه شاه سگستان یا شاید عضو دیگری از خویشاوندان نزدیک خاندان پادشاهی را به این سمت دومین مقام شاهنشاهی ساسانی منصوب کرده است، ولی طبق سنگ‌نبشته پایکولی قطعی است که نرسه ۲۰ سال بعد در سال ۲۹۳ میلادی عنوان شاه ارمنستان را داشته است. این که از چه زمانی نرسه این پست را در ارمنستان به عهده داشته است مشخص نیست، ولی با اطمینان می‌توان گفت که هرمز یکم، بهرام شاه گیلان(بهرام یکم) را که در مقایسه با برادران دیگرش بسیار کمتر مورد توجه شاپور یکم بود برای این سمت برنگزیده است.