معنی کلمه تشییع جنازه در دانشنامه اسلامی
تشییع جنازه، مستحب مؤکد و دارای اجر و ثواب فراوانی است. برخی فقها گفتهاند: استحباب تشییع در موردی است که دفن جنازه نیاز به نقل دارد.
مراتب تشییع جنازه
برخی فقها برای تشییع جنازه از جهت مقدار فضل و کمال سه مرتبه برشمردهاند: کمترین مرتبه آن، تشییع تا مصلی و اقامه نماز بر میت. مرتبه متوسط، تشییع تا کنار قبر و توقّف تا پس از دفن و کاملترین و با فضیلتترین مرتبه آن توقّف بعد از دفن، استغفار و طلب ثبات قدم میت بر اعتقاد حق، هنگام سؤال دو فرشته از او است.
برخی در اینکه مرتبه اوّل، کمترین حدّ تشییع باشد- بهگونهای که به کمتر از آن تشییع تحقّق نیابد- اشکال کردهاند.
مستحبّات تشییع جنازه
خواندن دعاهای وارد شده هنگام مشاهده و حمل جنازه؛ پندگیری، عبرت آموزی و تفکر در مرگ و آخرت؛ پیاده تشییع کردن؛ پشت سر یا دو طرف جنازه حرکت کردن؛ حمل جنازه توسط چهار نفر از چهار طرف و به دوش گرفتن هریک، هر چهار طرف جنازه را با کیفیت خاص ؛ حمل میت بر دوش نه بر مرکب- مگر به جهت عذری مانند دوری راه- و تغییر هیئت صاحب مصیبت با برداشتن ردا از دوش یا پا برهنه بودن او از مستحبات تشییع جنازه است.
مکروهات تشییع جنازه
...
[ویکی شیعه] تشییع جنازه به معنای حرکت کردن در پشت جنازه، در دین اسلام از مستحباتی است که تأکید زیادی بر آن شده و اجر فراوانی دارد.
تشییع در لغت به معنای بدرقه رفتن، به قصد وداع دنبال کسی رفتن، در مراسم دفن مرده شرکت کردن را گویند. و در اصطلاح فقهی خارج شدن و رفتن دنبال جنازه میت تا زمانی که میت را در قبر می گذارند.
برای تشییع فضیلت و ثواب زیادی در روایات بیان شده است. رسول خدا(ص) فرمود: کسی که جنازه ای را تشییع کند هر قدمی که برمی دارد تا زمانی که برگردد. صدهزار هزار حسنه خواهد داشت. و صد هزار هزار گناه از او محو می شود. و صد هزار هزار درجه نزد خدا بدست می آورد و اگر بر میت نماز هم بخواند موقع مرگش صد هزار هزار ملائکه او را تشییع می کنند. که همه آنها برای او استغفار می کنند و اگر در دفن میت حاضر شود خداوند صد هزار هزار ملائک را مأمور می کند تا روز قیامت برای او طلب مغفرت کنند.
[ویکی اهل البیت] تشییع جنازه یکی از آداب اسلامی و از مقدمات دفن است که طی آن گروهی از مسلمین جنازه مسلمان از دنیا رفته را بر دوش گرفته یا جمع حاملان آن را تا هنگام دفن همراهی می کنند.
تشییع در لغت به معنای بدرقه رفتن، به قصد وداع دنبال کسی رفتن، در مراسم دفن مرده شرکت کردن را گویند. و در اصطلاح فقهی خارج شدن و رفتن دنبال جنازه میت تا زمانی که میت را در قبر می گذارند.
برای تشییع فضیلت و ثواب زیادی در روایات بیان شده است، که به چند نمونه از آنها را می شود.
1- عن رسول الله صلی الله علیه و آله فی حدیث قال: «من شَیَّعَ جنازةً فله بکلٍ خطوةٍ حتّی یرجع، مائة الف الف حسنة و یمحی عنه مائة الف الف سیّئةً و یرفع له مائة الف الف درجة. فان صلّی علیها یُشیِّعَهُ فی جنازته مائة الف الف ملک. کلُّهم یستغفرون له حتی یرجع. فان شهد دفنها و کلّ الله به الف ملک کلُّهم یستغفرون له: حتّی یبعث من قبره».
«رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده اند: کسی که جنازه ای را تشییع کند هر قدمی که برمی دارد تا زمانی که برگردد. صدهزار هزار حسنه خواهد داشت. و صد هزار هزار گناه از او محو می شود. و صد هزار هزار درجه نزد خدا بدست می آورد و اگر بر میت نماز هم بخواند موقع مرگش صد هزار هزار ملائکه او را تشییع می کنند. که همه آنها برای او استغفار می کنند و اگر در دفن میت حاضر شود خداوند صد هزار هزار ملائک را مأمور می کند تا روز قیامت برای او طلب مغفرت کنند».
2- علی بن ابراهیم از امام باقر علیه السلام نقل کرده است که امام
فرمودند: «زمانی که مؤمن را وارد قبر کردند. به او ندا می شود اولین تحفه و عطای تو بهشت است و اولین تحفه و عطای کسی که تو را تشییع کرد مغفرت و بخشش اوست».