کرکوک
معنی کلمه کرکوک در فرهنگ فارسی
معنی کلمه کرکوک در دانشنامه عمومی
کرکوک در ۲۵۰ کیلومتری شمال بغداد قرار گرفته و بر طبق آمار سال ۲۰۰۹ جمعیت آن ۸۵۰٬۷۸۷ نفر بوده است.
این شهر یکی از شهرها در جریان درگیری های نظامی در سال ۲۰۱۴ بود.
در پی برگزاری همه پرسی استقلال توسط اقلیم کردستان در ۲۰۱۷ و مخالفت دولت مرکزی عراق با آن، نیروهای فدرال دولت مرکزی به همراه حشدالشعبی اقدام به تصرف استان و شهر کرکوک و پایین آوردن پرچم اقلیم کردستان از بالای ادارات و اماکن دولتی در کرکوک کردند.
کرکوک شهری باستانی و ادامه شهر باستانی مربوط به دوران حیات قوم هوریان است. نام کرکوک نیز بسیار باستانی است. این نام در آغاز به شکل آرافکا یا آراپخا ( Arraphka ) بود که از زبان هوری باستان آمده و به معنی «شهر» است. [ نیازمند منبع]
برخی بر این باورند که هوریان قومی آسیانی بودند که با گرجی ها و لازها هم تبارند. پس از سرنگونی امپراتوری آشور، منطقهٔ پیرامون کرکوک به نام «کورکورا» معروف شد. این نام شاید به نام بابا گُرگُر که امروزه نام چاه های نفت کرکوک است در پیوند باشد.
در زمان سلوکیان این شهر را «کرخه د - بث اسلوخ» می نامیدند که در زبان آرامی به معنی «ارگ خاندان سلوکی» بود. آرامی زبان میانجی منطقه هلال بارور در آن دوره بود. سلوکوس نیکاتور یا فرزندش آنتیوخوس یکم، هنگام تجدید بنای این شهر، پنج خاندان سرشناس را از استخر فارس به این ناحیه آورده و به آنان زمین دادند و محله های شهر را به نام آنان نامیدند. در دوران پارتیان، این شهر جزو پادشاهی محلی آدیابن بود. پادشاه محلی این شهر به اردشیر بابکان در برانداختن اشکانیان کمک نمود.
در روزگار پارتیان و ساسانیان کرکوک گَرمَکان نام داشت که در زبان فارسی به معنای «مکان گرم» می باشد. این نام همچنان توسط کردهای منطقه و به صورت گرمیان استفاده می شود.
پس از امضای قرارداد الجزایر، حکومت حزب بعث به رهبری صدام حسین سیاست تعریب را در قبال مناطق کردنشین و ترکمان نشین عراق اعمال کرد که در نتیجهٔ آن تلاش برای عربی سازی کرکوک افزایش یافت، و به این منظور نام کرکوک به تأمیم تغییر یافت.
معنی کلمه کرکوک در دانشنامه آزاد فارسی
نمایی از شهر شهری در شمال شرقی عراق، واقع در فرمانداری کرکوک، در ۲۳۵کیلومتری شمال بغداد. ۷۵۵,۷۰۰ نفر جمعیت دارد (۲۰۰۳). مرکز اداری استان کرکوک است و در یکی از غنی ترین حوزه های نفتی عراق قرار دارد. همچنین بازار یک منطقۀ پرورش گوسفند و ناحیۀ کِشت غلّات و میوه است. ویرانه های کشف شده در این محل نشان می دهد که قدمت سکونت در آن به ۳هزار سال پیش می رسد.
جملاتی از کاربرد کلمه کرکوک
علیرغم مشکلات سازماندهی و هماهنگی، نیروی هوایی ایران در همان ابتدای جنگ به حکومت عراق نشان داد که نمیتواند منتظر یک پیروزی سریع و ارزان باشد. خلبانان ایرانی تلاش بیشتری در دفاع نسبت به همکاران عراقی خود نشان دادند و ضربات سنگینی بهخصوص به تأسیسات نفتی شمال عراق و نزدیک کرکوک وارد کردند. خلبانان ایرانی که اغلب در آمریکا آموزش دیدهبودند، انگیزه و روحیه تهاجمی بیشتری برای قبول خطر داشتند. همچنین برد پرواز و قابلیت حمل مهمات اف-۴ فانتوم ۲های ایران از میگهای ۲۳ عراقی بیشتر بود؛ بنابراین در مجموع در نبرد هوایی، نیروی هوایی ایران نتایج بهتری از نیروی هوایی عراق به دست آورد.
ب- وجود ترانههایی که در آنها مسیر احتمالی مهاجرت اینان (تبریز، خراسان، شیراز، و مناطق آخرین محل استقرار) اشاره شدهاست. این که در منابع تاریخی معاصر نادر از انتقال ایلات و عشایر از نواحی ذهاب و کرکوک به خراسان سخن رفتهاست. به طوری که محمد کاظم در ذیل وقایع حملهٔ نخست نادر به بغداد مینویسد که وی از منطقهٔ ذهاب «... جماعت قرابیات و زنگنه و باجلان را کوچ داده، روانه دیار خراسان نمود که رفته در محال دارالسلطنه هرات سکنا نمایند… و به قدر چهار-پنج هزار نفر از آن جماعت ملازم گرفته مأمور رکاب گردانید.
سرلشکر شیرکو رئوف گفت که نیروهای پیشمرگ در پایگاه نظامی تل الورد و دیگر مراکز نظامی منطقه الرشاد در ۲۵ کیلومتری جنوبغربی استان کرکوک مستقر شدهاند تا خلأ امنیتی ناشی از عقبنشینی نیروهای تیپ ۱۲ ارتش عراق از این منطقه را برطرف سازند.
بکربیگ در پی بسط قدرت به کرکوک و مناطق اطراف آن حمله کرد و پس از جنگهایی با پاشای کرکوک سرانجام سپاهیان والی بغداد او را شکست دادند و کشتند و والی بغداد فرد دیگری را به جای او برگماشت (۱۱۲۶)، ولی جنگهای عشایر جاف و باجلان و زنگنه تا مدتها آن منطقه را به آشوب کشید تا آن که یکی دیگر از خاندانهای بابان به نام خانه پاشا حکومت یافت و بر عشایر رقیب چیره شد.
ترکمنان عراق در سال ۱۹۲۴، به عنوان قومی غیروفادار و خائن از امپراتوری عثمانی در خاک عراق باقیماندند، که به مساوات آن، ایدئولوژی ملیگرایی مصطفی کمال آتاترک در حال ظهور در جمهوری ترکیه بود. با این حال بیشتر ترکمنها در کرکوک زندگی میکردند که با توجه به موقعیت استراتژیک شهری، تهدیدی برای ثبات عراق بود، به خصوص که آنها از فیصل یکم نیز پشتیبانی نمیکردند. ترکمنهای عراق، توسط بریتانیاییها در همکاری با دیگر عناصر عراقی را هدف قرار داده بودند، که با وارد کردن جامعه آشوری از مرز حکاری ترکیه به عراق و جایگزینی با ترکها بودند. جرقه منازعات قومی بین یک مغازه دار ترکمن با یک سرباز رخ داد که بریتانیاییها با حمله به ترکمنها، ۲۰۰ نفر را قتلعام کردند.
این خلیفه گری در سال ۱۸۵۳ در شهر سنندج (سنه، سینا)، ایران برای مسیحیان ایرانی در داخل و اطراف سنایا، در قلمرو تفکیک شده از خلیفه گری کاتولیک کلدانی کرکوک (در کردستان عراق) تشکیل شد.
تل فخار (به عربی: تل الفخار) یک تل باستانی است که به فارسی تپه سفال خوانده میشود. این تپه در استان کرکوک و شمال شرقی عراق واقع شدهاست. اولین کاوشها در این منطقه در سال ۱۹۶۷ تا ۱۹۶۹ توسط اداره کل آثار باستانی کشور عراق انجام شد. اندازه این سایت باستانی، ۶۵۶ فوت در ۴۴۳ فوت است و ارتفاع آن به ۱۵ فوت میرسد. حفاریهای صورت گرفته در این منطقه، قدمت آن را به دوره میتانی و امپراتوری آشوری نو در اواسط هزاره دوم قبل از میلاد مسیح میرساند.
که چون کشتند سلطان حرم را بامید ری و کرکوک و موصل
بارزانی گفت از سازمان ملل متحد خواستهاست تا در برنامهریزی برای برگزاری رفراندومی در کرکوک برای انضمام این استان به کردستان، بر اساس ماده ۱۴۰ قانون اساسی عراق کمک کند. وی پس از دیداری با نیکولای ملادنف، نماینده ویژه سازمان ملل در عراق گفته بود ما از سازمان ملل میخواهیم تا در تحولات کرکوک و دیگر مناطق مورد مناقشه عراق، جایی که قرار است رفراندومی شفاف برگزار کنیم، مشارکت داشته باشد. بارزانی در ۱۲ تیر ۱۳۹۳ پارلمان با اشاره به این اختلاف، گفت: «ما ۱۰ سال صبر کردیم که در چارچوب قانون اساسی عراق و طبق ماده ۱۴۰ اختلاف نظر در باره کرکوک را حل کنیم ولی همه تلاشها بی نتیجه بود.»
۱۸ شب در زندان کرکوک بودم. ۶ ماه توسط سازمان امنیت ملی عراق، بارهای بار شکنجه شدم. من را از این شهر به آن شهر میبردند، هیچکس نبود حالم را بپرسد. اگر ایران نبود من آزاد نمیشدم.