بیضی

بیضی

معنی کلمه بیضی در لغت نامه دهخدا

بیضی. [ ب َ / ب ِ ] ( از ع ، اِ ) رطوبتی است سفید و شفاف مانند سفیدی بیضه مرغ در میان چشم مابین پرده عنبیه و عنکبوتیه. ( غیاث ) ( آنندراج ) ( از ناظم الاطباء ). || سپیدی. || صافی. ( ناظم الاطباء ).
بیضی. [ ب َ ضی ی ] ( ع ص نسبی ) از بیضه. به شکل بیضه. تخم مرغی. بیضوی.
بیضی. [ ب َ / ب ِ ] ( از ع ، اِ ) منحنیی ( مسدود ) واقع دریک صفحه که مجموع فواصل هر نقطه آن از دو نقطه ثابت ( موسوم به دو کانون بیضی ) واقع در آن صفحه مقدار ثابتی باشد. یکی از طرق رسم بیضی اینست که پس از انتخاب دو کانون ریسمانی بلندتر از فاصله دو کانون اختیار کرده دو انتهایش را در دو کانون نصب کنیم ، و مدادی را در داخل ریسمان انداخته بکشیم بطوری که دو قسمت ریسمان ممتد شود؛ حال اگر نوک مداد را با حفظ این حالت بر کاغذ بکشیم بیضیی حاصل میشود. ( زیرا مجموع فواصل نوک مداد از دو کانون همواره مساوی طول ریسمان است ). این طریقه را رسم بیضی بحرکت اتصالی گویند، و مخصوصاً برای رسم بیضی بر زمین ( مثلاً برای طرح حوض یا باغچه بیضی شکل ) میتوان آنرا بکار برد. برای رسم بیضی پرگارهای مخصوص نیز ساخته اند. بوسیله بریدن مخروط مستدیرالقاعده با صفحه نیز میتوان بیضی بدست آورد. و بیضی را قطع ناقص نیز میخوانند. مدار گردش هر سیاره بدور خورشید بیضیی است که خورشید در یکی از کانونهای آن قرار دارد ( قوانین کپلر ). نظر به اهمیت بیضی در مکانیک و علم نجوم بعضی از اصطلاحات مربوط به بیضی با اشاره اجمالی به برخی از خواص آن ذکر میشود:
1 - دو کانون بیضی را معمولاً به F وَF، فاصله آنها ( فاصله کانونی یا بعد کانونی ) را به 2C،و مقدار ثابت مذکور در تعریف بیضی را به 2a نمایش میدهند. اگر M نقطه ای از بیضی باشد، قطعات MF و سEMFا شعاع های حامل M نامند؛ بموجب تعریف بیضی ، همواره : 2a = سMF + MF
2 - وسط سFF ( نقطه O ) را مرکز بیضی ، خط سFF و خطی را که از O بر سFF عمود شود دو محور بیضی ، و نقاطتقاطع محورها را با بیضی ( نقاط A و َA و B و َB ) رئوس بیضی خوانند. قطعه AA قطر اطول و قطعه سBB قطر اقصر بیضی نام دارد. اولی مساوی 2a است ؛ طول دومی را به 2b نمایش میدهند. مرکز بیضی مرکز تقارن آن و دو محورش محورهای تقارن آنند. فواصل دو انتهای قطر اقصر از دو کانون مساوی نصف قطر اطول است. ( مثلاً a = سBF = BF ).
3 - نسبت فاصله کانونی را به قطر اطول ( یعنی c/a را ) خروج از مرکز بیضی خوانند و آن را به e نمایش میدهند. خروج از مرکز بیضی همواره کمتر از یک است و هر قدر به O نزدیکتر باشد بیضی گردتر ( یعنی به دایره نزدیکتر ) است ، و اگر خروج از مرکز صفر شودبیضی به دایره تبدیل میگردد. پس دایره حالت خاصی ازبیضی است ( بیضیی است که دو قطرش با هم مساوی باشند ).

معنی کلمه بیضی در فرهنگ معین

(بِ ) [ ع . ] (اِمر. ) یکی از اشکال هندسی که کشیده تر از دایره بوده و دارای دو کانون می باشد.

معنی کلمه بیضی در فرهنگ عمید

خط یا شکل مسطحی که شبیه تخم مرغ باشد، تخم مرغی.

معنی کلمه بیضی در فرهنگ فارسی

( صفت اسم ) یکی از اشکال هندسی شبیه بتخم مرغ .
از بیضه ٠ بشکل بیضه ٠ تخم مرغی ٠ بیضوی

معنی کلمه بیضی در دانشنامه عمومی

در هندسه، بیضی یک منحنی مسطح و بسته است که دو کانون دارد و حاصل جمع فاصلهٔ هر نقطه روی محیط آن با دو کانونش مقدار ثابتی است. شکل بیضی ( مقدار کشیده بودنش ) با مقدار برون مرکزی آن مشخص می شود. برون مرکزیِ بیضی عددی بین صفر و یک است و هر چه کوچک تر باشد کشیدگی بیضی کمتر است. اگر برون مرکزی بیضی صفر باشد، دو کانون آن روی هم می افتند و منحنی تبدیل به دایره ( که حالت خاص بیضی است ) می شود. بیضی را همچنین می توان با عنوان «مقطع مخروطی بسته» تعریف کرد. مقطع مخروطی منحنی ای است که در محل تقاطع یک صفحه با یک مخروط پدیدار می شود. گونه های دیگر مقاطع مخروطی ( سهمی و هذلولی ) بازند و کراندار نیستند.
قضایا و ویژگی های بیضی را نخستین بار ریاضی دانان یونان باستان، به ویژه ارشمیدس و آپولونیوس مطالعه کردند. در دوران طلایی اسلام، ریاضی دانانی چون اخوان ثلاثهٔ بنوموسی و ابوسهل بیژن کوهی مطالعات نظری و عملی مربوط به بیضی را ادامه دادند. نقاشان رنسانس هم روش هایی برای ترسیم بیضی ابداع کردند. در اوایل قرن هفدهم میلادی کپلر کشف کرد که سیارات در مداری بیضوی به دور خورشید می گردند و خورشید همواره روی یکی از کانون های این بیضی قرار دارد. ریاضی دانان فرانسوی، ژرار دوسارگ، بلز پاسکال، رنه دکارت، و فیلیپ دو لا هیر نیز با ترکیب مساعی یونانیان باستان با نمادهای جبری، مقاطع مخروطی را در هندسه تحلیلی مطالعه کردند. قضایای آپولونیوس در باب مماس بر مقاطع مخروطی راهنمای نیوتن و لایبنیتس در ابداع مستقل حساب دیفرانسیل و انتگرال بود. همچنین نیوتن و هالی به روش علمی ثابت کردند که دنباله دار هالی در مداری بیضوی به دور خورشید می گردد. در قرن نوزدهم میلادی هم ریاضی دانانی چون ژان ویکتور پونسله و یاکوب اشتاینر مقاطع مخروطی را با رویکردی تصویری بازتعریف کردند.
ویژگی های بیضی در فیزیک، مهندسی و اخترشناسی کاربردهای وسیعی دارد؛ مثلاً مدار هر یک از سیاره های منظومه شمسی و قمرهای سیارات به شکل بیضی است، یا اینکه با استفاده از ویژگی «نیمساز عمود زاویهٔ بین دو خط کانونی» می توان آینه هایی برای تمرکز نور یک منبع در یک کانون ساخت یا طراحی آکوستیک تالارها را بهینه کرد. همچنین از چرخش بیضی به دور قطرهای بزرگ و کوچکش، گوی وار کشیده یا پَخ حاصل می شود. چنان که نیوتن کشف کرد، سیاره ها ( از جمله زمین ) کره نیستند و غالباً شکلی گوی وار دارند.

معنی کلمه بیضی در دانشنامه آزاد فارسی

بِیْضی (ellipse)
منحنی ای مسطح و بسته، مرکب از همۀ نقاطی که مجموع فاصله هایشان از دو نقطۀ ثابت، با نام کانون های بیضی، مقدار ثابتی است. بیضی دو محور تقارن دارد که بخشی از آن ها که محدود به بیضی اند، قطرهای آن نامیده می شوند. قطر بزرگ بیضی از دو کانون آن می گذرد و قطر کوچک بیضی عمود بر قطر بزرگ است و از وسط آن می گذرد. بیضی یکی از مقاطع مخروطی است که از تقاطع سطح مخروطی دوار با صفحه ای پدید می آید که همه مولدهای سطح را در یک دامنه قطع می کند. اگر صفحۀ قاطع بر محور مخروط عمود باشد، مقطع حاصل دایره و حالت خاصی از بیضی است.

معنی کلمه بیضی در ویکی واژه

ovale
یکی از اشکال هندسی که کشیده تر از دایره بوده و دارای دو کانون می‌باشد.

جملاتی از کاربرد کلمه بیضی

دستگاه یک کامپیوتر در نوع خود بود که می توانست به صورت گرافیکی تعدادی از مسائل سیاره ای را حل کند، از جمله پیش بینی موقعیت های طول جغرافیایی خورشید و ماه بر اساس زمان و مکان سیارات در مدارهای بیضی شکل آنها عرض های جغرافیایی خورشید، ماه، و سیارات و دایره البروجۀ خورشید این ساز همچنین دارای الحیداد و خط کش بود.
روی بیضیش به ز ماه تمام رنگ او چون شکوفهٔ بادام
خلالک الجو فبیضی و اصفری
پلان این مجموعه به شکل بیضی با قطرهای ۱۸۸ متر و ۱۵۶ متر و زیر بنای ۶ جریب می‌باشد. ارتفاع آن حدود ۴۸ متر است. کف صحنه چوبی است و در زیر آن مجموعه‌ای از اتاق‌ها و گذرگاه‌ها برای عبور حیوانات وحشی و سایر تدارکات لازم جهت راه‌اندازی و اجرای نمایش قرار گرفته‌است. تعداد ۸۰ دیوار به عنوان تکیه‌گاه برای طاق‌های گنبدی شکل، گذرگاه‌ها، پلکان و ردیف‌های صندلی، روی صحنه قرار گرفته‌است. لبه بیرونی طاق‌های متوالی باعث اتصال طبقات مختلف و پلکان بین آن‌ها به یکدیگر شده‌است.
ابربیضی که به یاد گابریل لامه با نام منحنی لامه نیز شناخته می‌شود، منحنی بسته‌ای مشابه بیضی است که جنبه‌های هندسی آن شامل نیم‌قطر بزرگ، نیم‌قطر کوچک و تقارن حول آنها را حفظ می‌کند، ولی شکل کلی متفاوتی دارد.
در سال ۱۷۷۳ از طرف آکادمی مأمور شد تا دکوراسیون کلیسای جامع سنت پل را نقاشی کند، اما هیچ‌گاه این کار انجام نشد ولی او چهار نقاشی بیضی در سقف اتاق سخنرانی آکادمی سلطنتی هنر در سامرست هاوس (خانه سامرست) نقاشی کرد.
برای نمونه وقتی دو گزاره «بیضی، دایره است» و «بیضی، دایره نیست» کنار هم قرار می‌گیرد، روش استدلال منطقی این دو را متناقض و دست‌کم یکی را دارای مغالطه برمی‌شمارد.
در طول ادغام، ستارگان و ماده تاریک در هر کهکشان تحت تأثیر کهکشان دیگر به هم نزدیک می‌شوند. در مراحل پایانی ادغام، پتانسیل گرانشی (یعنی شکل کهکشان) چنان سریع شروع به تغییر می‌کند که مدار ستاره‌ها به شدت تغییر می‌کند و هر جسم تحت تأثیر مدار قبلی خود را از دست می‌دهد. این فرایند «آرامش خشونت‌آمیز» نامیده می‌شود. به عنوان مثال، هنگامی که دو کهکشان قرصی با هم برخورد می‌کنند، با ستاره‌های خود در یک چرخش منظم در صفحات دو قرص جداگانه شروع می‌شوند. در طول ادغام، آن حرکت منظم به انرژی تصادفی تبدیل می‌شود ("حرارت"). کهکشان حاصل تحت سلطه ستارگانی است که در شبکه‌ای پیچیده و تصادفی از مدارها به دور کهکشان می‌چرخند، چیزی که در کهکشان‌های بیضی شکل مشاهده می‌شود.
سه روز ایام بیضی را که دارند از ایشان اربعین‌ها درگذارند
مساحت کل زمین حدود ۱۳۰۰ مترمربع و بنای مرکزی ۲۰۶ متر مربع می‌باشد. روبروی بنا مانند آتشگاه یزد حوضی بیضی شکل به قطرهای ۸ و ۴ متر دیده می‌شود. ساختمانی با نمای سنگ سفید و کنگره ای در بالای دیوار و شش ستون که در جلوی در ورودی آن زیر طاقی قرار گرفته‌اند و سر ستون‌هایی سنگی که هر کدام چهار سر گاو دارند و گویی تمام وزن این ساختمان را به دوش می‌کشند.
مشعل شعله‌ور و رنگ طلای آن نشان دهنده دانش و هوش و زمینه تاریک نشان دهنده ناشناخته است؛ «منطقه حقیقت» که هنوز هم توسط مأموریت جهانی آژانس جستجو می‌شود. دو بیضی اتمی قرمز نمادی از جنبه‌های علمی و فنی هوش امروز و آینده است. ۱۳ ستاره و تاج گل از وزارت دفاع گرفته شده و به ترتیب از شکوه و آرامشی است که از وزارت دفاع گرفته‌است.
درختان جنس حسن‌لبه درختانی هستند به بلندی متوسط، پوست تنه آنها خاکستری سفید، برگ‌ها بیضی ناصاف شبیه برگ به با دمبرگ کوتاه و به‌طور متناوب قرار گرفته‌اند. گل‌های آنها قله‌ای یا سنبله است.
در این نوع خودرو، سقف با یک زاویه کم و به صورت بیضی شکل به انتهای اتومبیل وصل می‌شود. در فست بک، به این گونه خودروها سدان کوپه نیز می‌گویند.