ذن
معنی کلمه ذن در لغت نامه دهخدا

ذن

معنی کلمه ذن در لغت نامه دهخدا

ذن. [ ذَ ] ( ع ق ) مخفف اِذَن. اکنون. کنون.

معنی کلمه ذن در فرهنگ معین

(ذِ ) (اِ. ) از مذهب های بودایی که دستیابی به نور حقیقی را تنها از راه تفکر و مکاشفة شهودی مستقیم ممکن می داند.

معنی کلمه ذن در فرهنگ فارسی

مخفف اذن . اکنون . کنون .

معنی کلمه ذن در دانشنامه عمومی

ذن ( به انگلیسی: Zen ) مکتبی ماهایانه در مذهب بودایی است که در دوران تانگ در چین پدیدار شده و تأکید فراوانی بر تفکر لحظه به لحظه و ژرف نگری به ماهیت اشیا جانداران و… به وسیله تجربه مستقیم دارد. این مکتب معمولاً تعالیم خود را به صورت هایی از مقایسهٔ تناقضات دو چیز می آموزد که این دقیقاً چیزی شبیه کاریست که در آیین یین و یانگ صورت می پذیرد.
ذن را می توان مراقبه ای ( مدتیشنی ) ناظر بر چهار لایه شرح داد:
• لایه نخست شاهد بودن بر محیط اطراف شامل صداها، بوها، نورها و احساس سرما و گرما است و نشستن یا خوابیدن و آرام گرفتن از محیط پیرامون
• لایه دوم ناظر بودن بر ذهن است و آرام کردن ذهن و دور کردن پریشانی ها. به این معنی که با افکار و اندیشه ها ستیز نکنیم، از آن ها نگریزیم و آن ها را نام گذاری نکنیم ( زشت/زیبا ) .
• لایه سوم جسم است که بر تک تک نقاط بدن و وانهادگی و آرامش آن ها ناظر باشیم بدین معنی که هر بخش را یا از سر تا پایین یا از پایین تا سر یک به یک عضلات را منبسط و آزاد می کنیم.
• لایه چهارم تنفس است که طی آن ریتم و آهنگ طبیعی تنفس را شاهد خواهیم بود به این صورت: ۴ ثانیه نفس کشیدن ۴ ثانیه حبس ۴ ثانیه بازدم ۴ ثانیه خنثی.
در مراقبهٔ ذن ممکن است به غیر از خیره نگری، ابزارهای دیگری مثل کوآن ها نیز به کار گرفته شوند. در کتاب «صدای یک دست» و «دروازهٔ بی دروازه» نمونه هایی از این کوآن ها به چشم می خورد.
کوآن ها داستان، گفتگو، پرسش یا بیاناتی هستند که استادان ذن برای شاگردان خود مطرح می کنند تا آن ها را با شک بزرگی مواجه نمایند و پیشرفت آنان را بسنجند. از بین مشهورترین متون ذن که مجموعه ای از کوآن های ذن در آن گنجانده شده است می توان به کهن نامهٔ «دروازهٔ بی دروازه» که مجموعه ای از ۴۸ کوآن ذن است و توسط استاد چینی ذن، مومون اکای در اوایل قرن ۱۳ گردآوری شده، اشاره نمود.
ذن (ریزمعماری). ذن ( انگلیسی: Zen ) عنوان کد رمز ریزپردازنده های شرکت ای ام دی برای رایانه ها است که نخستین مرتبه با مجموعه رایزن و در فوریه ۲۰۱۷ معرفی گردید. اولین پردازنده های این مجموعه با عنوان سامیت ریج، در اوایل ماه مارس ۲۰۱۷ به طور رسمی معرفی گردید. واحد پردازش سریع ای ام دی مبتنی بر زن نیز نخستین مرتبه در نوامبر ۲۰۱۷ به بازار رسید.

معنی کلمه ذن در دانشنامه آزاد فارسی

ذِن (Zen)
نما ذِن
(کوته نوشت واژۀ ژاپنی zenna به معنی «تمرکز ذهنِ فارغ») فرقه و آیینی بودایی، نشأت یافته در هند، که در قرن ۱۲م از راه چین به ژاپن رفت و در آن جا رونق گرفت. در چین، «چان» نامیده می شد و در حدود ۹۰۰م شکل غالب آیین بودا بود. پیروان ذن در جست و جوی بینشی هستند که در عالم نیروانا نصیب بودا شد. آنان راه رسیدن به بینش واقعی و رستگاری را در درون خود و با چشم درون بین جست وجو می کنند. «رینزائی ذن» که در ۱۱۹۱م تأسیس شد تکیه بر کوآن (پرسش های متناقض نما)، مراقبۀ شدید، و اشراق ناگهانی (ساتوری) دارد. «سوئوتوئو ذن» در ۱۲۲۷م پی ریزی شد و کاهنی به نام دوئوگن (۱۲۰۰ـ۱۲۵۳م) مروج آن بود که تأکید بر کار، تمرین و انضباط سخت، و پرسش های فلسفی برای کشف سرشت بودایی خویش در «تحقق خود» داشت. بی پیرایگی هنری و شعر هایکو فرآورده های اندیشۀ بودایی گری ذن ژاپنی اند. پیروان رینزائی ذن معمولاً به کاری عادی می پردازند و با چنان مراقبتی بر هر جزء آن تمرکز می کنند که به اوج کمال می رسد. این شکل از مراقبه برای تعلیم سامورایی ها به کار می رفت. مثلاً در تیراندازی با کمان، کمانگیر زبده ذهن خود را متمرکز و همۀ توجهش را معطوف به موقعیت می کرد؛ یعنی تماماً در لحظۀ حال متوقف می شد و حواسش را به جهت باد، رطوبت هوا، و حرکات ظریف هدف می داد و خود جزئی از محیط می شد و حس جدایی از آن را ازدست می داد، هر سعی یا فکری را از خود دور می کرد، آنگاه هنگامی که تیر از کمان جدا می شد، درست به هدف می خورد. کو آن ها به پیرو ذن کمک می کنند که به فراسوی عملکرد عادی ذهن برود. کوآن تکلیفی فکری است که بی معنی یا بی پاسخ به نظر می رسد، مثل این که «یک دست به تنهایی چه صدایی دارد؟». بودایی های پیرو سوئوتوئو ذن شکل مراقبۀ خاصی موسوم به زاذن دارند، که مراقبۀ نشستۀ رسمی است و در آن، حالت درست بدن و تنفس ضرورت دارد.

معنی کلمه ذن در ویکی واژه

از مذهب‌های بودایی که دستیابی به نور حقیقی را تنها از راه تفکر و مکاشفة شهودی مستقیم ممکن می‌داند.

جملاتی از کاربرد کلمه ذن

من لم یکن للوصال اهلا فکل احسانه ذنوب
صاحب جواهر، از قول کاشف الغطاء، می‌نویسد: «اگر فقیهی - که با اجازه عام، از طرف امام معصوم نصب شده - سلطانی یا حاکمی را بر مردم مسلمان تعیین کند، چنین شخصی، از حکام جور به حساب نمی‌آید. چنان‌که در بنی اسرائیل نیز به همین گونه بود. پس حاکم شرع و عرف، هر دو، از طرف شرع نصب می‌شود.طبق همین نظر، شیخ جعفر کاشف الغطاء و محقق نراقی، به شاه قاجار اذن می‌دهند تا در مقابل جنگ با روسیه، بتواند از کیان مملکت شیعه دفاع کند.
«تصرف ایروان نُه ماه به طول انجامید. قلعه‌هایی که ایروان را در خود جای داده بودند بسیار محکم و نفوذناپذیر بودند. قوای عثمانی تمامی کلیساهای شهر را ویران و از سنگ‌های به کار رفته در بنای آن‌ها برای مقاوم کردن استحکامات نظامی ایروان استفاده کرده بودند. از طرفی شاه عباس هم با شناختی که از قوای نظامی عثمانی داشت برای تهاجم ناگهانی به این شهر هیچ تصمیم جدی ای نگرفته بود. در این میان اگر هم نزاعی گذرا بین نیروهای شاه عباس و عثمانی‌ها درمی‌گرفت منجربه کشته شدن جمعی از اهالی بی دفاع ساکن مناطق اطراف ایروان می‌شد که شاه عباس دستور داده بود آن‌ها را در پشت دروازه‌های شهر مستقر کنند.
وَ قَد یَستَقِیمُ المَرءُ فِیَمایَنُوبُهُ کَمَا یَستَقِیمُ العُودُ مِن عَرکِ اُذنِهِ
منیژه مؤذن روزنامه‌نگار که با رسانه اکو ایران و هفته نامهٔ تجارت فردا همکاری می‌کند، توسط نیروهای امنیتی دستگیر شد.
بسیاری از خوانندگان آذربایجانی و ایرانی ، این داستان غم انگیز دختر وفادار را در قالب آهنگ و موسیقی‌هایی شنیدنی ارائه کرده‌اند که از جمله آن به آهنگ قدیر رستم اف و به تازگی هم ودودن موذن زاده آن را بازخوانی کرده‌است.
اولین قطبنماها از دو هزار سال پیش توسط چینی‌ها ابداع شده بودند منتها عقربه آنها در آب شناور بود. ظاهراً نیاز مسلمانان در قبله یابی در بیابان باعث ابداع قطب‌نمای بدون آب که عقربه آن بر روی محور می‌چرخد شد. در ۱۳۰۰ میلادی، منجم مصری، مؤذن ابن سمعون، ساختمان قبله‌نمای خشک را شرح می‌دهد.
سلیم مؤذن زاده اردبیلی که تا پایان عمرش در سال ۱۳۹۵ شمسی در حوزه نوحه خوانی و مداحی فعال بود اذانش را در دستگاه ماهور خوانده‌است.
چو بدان بنده نوازی شده‌ای پاک و نمازی همگان را تو صلا گو چو مؤذن ز مناره
تا ذنب وار نور او نبرد سایه گرز گاو سار ملک
چو هیچ ماهرخی نیست بی رقیب و ذنب چرا رضا ندهم بر قضا به حکم الست
این سبک آمیزه‌ای از هیجان اکسپرسیونیستی، نگاره‌های ساده بدوی (نقاشی شنی سرخ‌پوستی و باغ‌های ذن) و تجربه‌ای از نظم در غالب بی نظمی بود.
فریاد مرا ز بانگ موذن من بندهٔ بانگ پاسبانم
علمای حدیث اجازه را یکی از مهم‌ترین راه‌های انتقال حدیث دانسته‌اند و به عنوان پشتوانه صحّت و درستی نقل احادیث، به نقل و انتقال آن پرداخته‌اند. بدین صورت که استادان علم حدیث به‌طور کتبی یا شفاهی اذن روایت احادیث از خود را به شاگردانشان اعطا می‌نمودند و معمولاً در این اجازات نام استادان و مشایخ و تألیفات خود را می‌آوردند.
مؤذن میکده زد بانگ صبوح خضر چون هست چرا گمراهی
سر حلقه تسبیح شود گه چو موذن چون تاب گه از رشته زنارنماید