چندنمودی

چندنمودی

معنی کلمه چندنمودی در فرهنگستان زبان و ادب

{pleiotropy, pleiotropism, polypheny} [زیست شناسی-ژن شناسی و زیست فنّاوری] پدیده ای که تظاهرات چندگانۀ رخ نمودی یک ژن را نشان می دهد

معنی کلمه چندنمودی در دانشنامه عمومی

در دانش ژنتیک به پدیده ای که تظاهرات چندگانهٔ رخ نمودی یک ژن را نشان می دهد، چندنمودی یا پلیوتروپی ( انگلیسی: Pleiotropy ) می گویند.
زمانی که یک ژن اثرات فنوتیپی متفاوت ایجاد کند در اصطلاح به چندنمودی معروف می باشد.
توجیه مولکولی این مطلب به این صورت است که از یک ژن یک mRNA به وجود می آید ولی از این mRNA می تواند نتایج متنوع و متفاوتی ایجاد شود و در نقاط مختلف بدن اثر خود را نشان دهد. این اثرات می تواند در پوست و دستگاه عصبی و ماهیچه و غیره قابل مشاهده باشد.
مثال آن بیماری نوروفیبروماتوز، لکه شیر - قهوه ای ندول لش تومور کوچک در عنبیه و عقب ماندگی ذهنی است.
هر چند که جهش در یک ژن و تولید یک آنزیم ناقص، معمولاً یک مسیر زیست شیمیایی را متوقف می کند، ولی معمولاً اثرات متعددی بر روی فنوتیپ دارد. این اثر همان چندنمودی است. مثال شناخته شده ای از این موارد، کم خونی داسی شکل است که در اثر جهش در ژن مولد زنجیره در هموگلوبین است. این ژن در حالت هموزیگوت سبب تغییر شکل گولبول های قرمز می شود.

معنی کلمه چندنمودی در ویکی واژه

پدیده‌ای که تظاهرات چندگانۀ رخ‌نمودی یک ژن را نشان می‌دهد.

جملاتی از کاربرد کلمه چندنمودی

نقش گزینش جنسی در تکامل انسان را نمی‌توان به‌طور قطعی تعیین کرد، زیرا ویژگی‌ها زیستی ممکن است ناشی از تعادل بین فشارهای گزینشی رقیب دیگر باشد. از فشارهای گزینشی تأثیر گذار دیگر می‌توان نقش انتخاب طبیعی و چندنمودی در فنوتیپ‌ها اشاره کرد.