خراسانی

اسطرخی روستایی در دهستان گلیان بخش مرکزی شهرستان شیروان استان خراسان شمالی ایران است. مردم روستای اصطرخی به زبان ترکی خراسانی سخن می‌گویند.

پس از ۹ هفته محمد بابایی استعفا داده و جای خود را به حسن سروری داد و او نیز پس از ۹ مسابقه با توجه به کسب نتایج ضعیف برکنار و تا پایان فصل ۰۱–۱۴۰۰ عباس شریف از مربیان پایه پیام موقتا سکاندار سبزپوشان خراسانی شد تا او که در ۷ هفته پایانی عهده دار سرمربیگری این تیم بود با کسب رتبه نهم جدول در بین چهارده تیم گروه اول لیگ دسته دوم باشگاه های ایران، فصل را به پایان برساند.

تا جهان را یل خراسانی پاک کرد از عروج مروانی

برخی اسلام‌شناسان معتقدند که زندگی ابومسلم خراسانی در تهیهٔ سیره‌های نبوی (زندگینامهٔ محمد، پیامبر اسلام) به عنوان الگوی اولیه استفاده شده‌است. به خصوص به شباهت جنگ‌های ابومسلم، پیروانش و دخترش فاطمه (منظور، دختر ابومسلم است) با سرگذشت محمد اشاره شده‌است.

در این دوره ملا محمد کاظم خراسانی معروف به آخوند خراسانی از برجسته‌ترین علمای حوزه نجف است. وی شیوه آموزش حوزه را تغییر داد و اندیشه‌هایش تأثیرات مهمی بر نهضت مشروطه گذاشته‌است.

و هم او گفت: نهایت میدان جمله روندگان که به توحید روانند، بدایت میدان این خراسانی است. جمله مردان که به بدایت قدم او رسند همه در گردند و فروشوند و نمانند. دلیل بر این سخن آن است که بایزید می‌گوید: دویست سال به بوستان برگذرد تا چون ما گلی در رسد.

با کام تو صد مرد خراسانی هر سال دراعه بکردند پی فتح ملون

تا نگوید کس مرا کان نیکتر باشد از این کو خراسان دیده باشد یا خراسانی بود

دمی چند بر کار کرد ای شگفت خراسانی آمد دمش در گرفت

از خراسانی اگر پرسی طریق کعبه را گویدت راهی که اندر گل فرومانی چو خر

سید محمدتقی موسوی خوانساری (زاده اردیبهشت ۱۲۶۷در خوانسار – درگذشته شهریور ۱۳۳۱ در همدان) از فقهای قرن چهاردهم هجری و از مطرح‌ترین شاگردان آخوند خراسانی و سید محمد کاظم طباطبایی بود. وی نماز جمعه را در قم اقامه می‌نمود.

نقل است که احمد نصر شصت موقف ایستاده بود بیشتر. احرام از خراسان بسته بود. یکبار در حرم حدیثی بکرد، پیران حرم او را از حرم بیرون کردند، گفتند: دویست و هشتاد پیر در حرم بودند تو سخن گویی؟ اندر آن ساعت بوالحسن از خانه بیرون آمد و دربان را گفت: آن جوان خراسانی که هر سال اینجا آمدی اگر این بار بیاید نگر تا راهش ندهی. چون احمد به بغداد آمد بر حکم آن گستاخی به در خانهٔ شیخ شد. دربان گفت: فلان وقت شیخ بیرون آمد و گفت: که او را مگذارید، و راست همان وقت بود که از حرمش بیرون کرده بودند. احمد نصر بیفتاد و بیهوش شد و چند روز هم آنجا افتاده می‌بود. آخر روزی شیخ بوالحسن بیرون آمد و رو بدو کرد و گفت: یا احمد آن ترک ادب را که بر تو رفته است باید که برخیزی و به روم شوی و یک سال آنجا خوک بانی کنی. و جایگاهی بوده است مسلمانان را در طرسوس، کفار آنرا گرفته‌اند و ویران کرده پس آنجا برو و به روز خوک بانی می‌کن و به شب بدان جایگاه میشو و تا روز نماز میکن، و نگر تا یک ساعت نخسبی تا بود که دلهای عزیزان ترا قبول کنند. مرد کار افتاده بود برخاست و به روم شد و جامهٔ ناز برکشید و کمر نیاز بر میان جان بست و تا یک سال خوک بانی کرد چنانکه فرموده بود، پس بازگشت و به بغداد باز آمد. چون به در خانقاه رسید دربان گفت: همین زودتر باش که امروز شیخ هفت نوبت بیرون آمده است به طلب تو، بی‌قرار. شیخ ابوالحسن چون آواز بشنید بیرون آمد، او را در بر گرفت و گفت: یا احمد ولدی قرة عینی. احمد از شادی لبیک بزد و روی در بادیه نهاد تا حجی دیگر بکند. چون به حرم رسید پیران حرم پیش احمد بازآمدند و گفتند: یا والده و قرة عیناً. جرمش همه این بود که یک حدیث کرده بود و امروز همه بر در دکان‌ها طامات می‌گویند.

وی مقدمات علوم فقه و اصول و حکمت را از محمدهادی فرزانه قمشه‌ای و دیگران آموخت. در اصفهان از اساتیدی چون محمد حکیم خراسانی و سپس در خراسان از حکیم مشهدی و میرزا حسین فقیه سبزواری و اسدالله یزدی استفاده کرد. وی مدتی هم در حوزهٔ درس سید حسین طباطبایی قمی و مهدی اصفهانی حاضر شد. پس از آن به تهران برگشت و در مدرسهٔ عالی سپهسالار به تدریس حکمت و فلسفه پرداخت. وی استاد زبان عربی در دانشکدهٔ ادبیات دانشگاه تهران و استاد فلسفه در دانشکدهٔ الهیات (معقول و منقول) بود و پس از مرگ پیکرش در وادی‌السلام قم به خاک سپرده شد.

فتح گوید نخست دیدار که عبداللّه خبیق را دیدم گفت یا خراسانی چهار بیش نیست، چشم است و زبان و دل و هوا، بچشم بجائی منگر که نشاید، و بزبان چیزی مگو که خدا اندر دل تو بخلاف آن داند، و دل نگاهدار از خیانة و کین بر مسلمانان، و هوا نگاهدار از شر، هیچ چیز را مجوی بهوا چون این چهار خصلت در تو نباشد خاکستر بر سر کن کی بدبخت شوی.

عنوان آیات ثلاث برای سه فقیه دیگر در انتهای عصر رضاخان و ابتدای سلطنت محمدرضا پهلوی به کار می‌رفته‌است. این سه عبارتند از سید صدرالدین صدر، سید محمدتقی خوانساری و سید محمد حجت کوهکمری. این سه از شاگردان آخوند خراسانی بوده‌اند. برای عدم اشتباه باید از آیات ثلاث نجف در قبال آیات ثلاث قم استفاده کرد.

ای شاه خراسانی ای لطف تو ارزانی بر وحش بیابانی عشقست جمالت را

بلبلی چون من برون آمد ز گلزار عراق شور و غوغای حریفان خراسانی نشست