معنی کلمه تاجیکی در فرهنگ فارسی
( صفت ) ۱ - از مردم تاجیک . ۲- اهل تاجیکستان . ۳- لهجه ایست ایرانی .
تاجیکی
( صفت ) ۱ - از مردم تاجیک . ۲- اهل تاجیکستان . ۳- لهجه ایست ایرانی .
معنی کلمه تاجیکی در دانشنامه عمومی
وام واژه هایی از زبان های روسی و ازبکی وارد فارسی تاجیکی شده است و افزون بر این در مواردی تاجیکان برای برخی معنی ها و مفهوم ها، واژگانی را به کار می برند که در ایران بسامد کمتری برای آن مفهوم دارند. برای نمونه در فارسی تاجیکی به «خفاش»، «کورشب پرک»؛ به «فوتبالیست»، «فوتبالباز»؛ به «چای سبز»، «چای کبود»؛ به «بالگرد»، «چرخبال» و به «کتری»، «چای جوش» می گویند. با این همه، فارسی تاجیکی به سادگی برای ایرانیان و افغانستانی ها قابل درک است.
فارسی تاجیکی عناصر باستانی زیادی را در واژگان، تلفظ و دستور زبان خود حفظ کرده است که بخشی از آن به دلیل انزوای نسبی در کوه های آسیای میانه پدید آمده و در دیگر نقاط فارسی زبان از بین رفته است. در پی تغییر خط در تاجیکستان، زبان فارسی تاجیکی را با الفبای سیریلیک که در آن تغییراتی داده شده است، می نویسند، که به آن الفبای تاجیکی می گویند. مجلس تاجیکستان در سال ۱۳۷۸ ( ۱۹۹۹ میلادی ) با حذف واژهٔ «فارسی»، نام قانونی زبان این کشور را «تاجیکی» اعلام کرد.
تا سدهٔ نوزدهم، فارسی زبانان افغانستان و آسیای میانه برای زبان خویش نام جدایی نداشتند و بدان «فارسی» می گفتند. واژهٔ «تاجیک» در فارسی به معنای خارجی و بیگانه بوده که ترک زبانان از آن برای اشاره به فارسی زبانان استفاده می کردند ( واژه تات نیز از همین ریشه است ) و از آن جا این نام برای این گویش فارسی انتخاب شده است.
در سال ۱۹۸۹، با رشد ملی گرایی در میان تاجیک ها قانونی تصویب شد که تاجیکی را زبان دولت اعلام می کرد. این قانون همچنین تاجیکی را با فارسی یکسان دانسته و نام زبان را فارسی تاجیکی معرفی می کرد و خواستار به کارگیری دوبارهٔ خط فارسی شده بود.
در سال ۱۹۹۹، واژهٔ فارسی از قانون زبان کشور حذف شد.
معنی کلمه تاجیکی در دانشنامه آزاد فارسی
معنی کلمه تاجیکی در ویکی واژه
کسی که تاجیکی باشد، اهل تاجیکستان.
جملاتی از کاربرد کلمه تاجیکی
ادبیات معاصر تاجیکستان به یک جریان فرهنگی در دورۀ تاریخی معاصر تاجیکستان در ادبیات این کشور اشاره دارد. تاریخ ادبیات معاصر تاجیکستان با استانداردسازی زبان فارسی تاجیکی در پیوند است. به صورت تاریخی مراکز ادبی مردم تاجیک شهرهای سمرقند و بخارا بوده‌اند که اکنون در کشور ازبکستان جای دارند.
اسد گلزاده بخارایی (به فارسی تاجیکی: Асад Гулзодаи Бухороӣ؛ زاده ۵ ژانویهٔ ۱۹۳۵ – درگذشته ۲۹ مهٔ ۲۰۲۳) شاعر فارسی‌زبان اهل شهر بخارا در ازبکستان بود. وی در دهی به نام شوگان از توابع شهرستان پیشکوی به زاده شد.[نیازمند منبع]
فارسی در تاجیکستان تا دههٔ ۱۹۲۰ میلادی همانند سایر کشورهای فارسی‌زبان به الفبای فارسی نوشته می‌شد. پس از رخداد انقلاب اکتبر در تاجیکستان گونه‌ای از الفبای لاتین برای نوشتن فارسی معرفی شد که در آوریل ۱۹۲۸، رسماً جای خط فارسی را گرفت. الفبای سیریلیک تاجیکی نیز در اواخر دههٔ ۱۹۳۰ میلادی در جمهوری شوروی سوسیالیستی تاجیکستان رواج یافت و جایگزین الفبای پیشین لاتین شد. پس از سال ۱۹۳۹ میلادی، انتشار آثار به خط فارسی ممنوع اعلام شد.
ابوعبدالله جعفر بن محمد بن حکیم بن عبدالرحمن بن آدم متخلص به رودَکی (فارسی تاجیکی: Рӯдакӣ) و مشهور به استاد شاعران (۲۴۴ – ۳۲۹ هجری قمری) نخستین شاعر مشهور پارسی‌سرای ایرانی در دورهٔ سامانی در سدهٔ چهارم هجری قمری و استاد شاعران این سده در ایران است. از این رو او را پدر شعر فارسی می‌نامند. مظمون اشعار رودکی باور به ناپایداری و بی‌وفایی جهان، اندیشهٔ غنیمت‌شمردن فرصت، شادی و شادنوشی است.
یک حمله و یک حمله کآمد شب و تاریکی چستی کن و ترکی کن نی نرمی و تاجیکی
در آوریل ۱۹۲۸ میلادی، تغییر خط به لاتین به قانون تبدیل شد.[۴] الفبای لاتین تاجیکی بر اساس کارهای پژوهشگران بر روی زبان ترکی استانبولی که خطی متحد برای زبان‌های ترکی پدیدآورد ساخته‌شد.[۵] این تغییر خط باعث شد که در دههٔ ۱۹۵۰ میلادی، میزان سواد به میانگین جهانی نزدیک شود.
اَحتَم مصطفی‌یویچ نظروف (به تاجیکی: Аҳтам Назаров؛ متولد ۲۹ سپتامبر ۱۹۹۲) بازیکن فوتبال تاجیکستانی است که در حال حاضر برای باشگاه استقلال دوشنبه و تیم ملی فوتبال تاجیکستان بازی می‌کند.
پس از بازگشت به مسکو در آغاز دههٔ ۱۹۹۰، اسکندر نخستین نشرِیهٔ آزاد تاجیکی را تأسیس داد که به نام «مژده» و به خط تاجیکی و خط فارسی منتشر می‌شد. اسکندر از آن افتخار داشت که با این روزنامه توانسته‌است پلی میانِ پارسی‌زبانان جهان استوار کند.
اسد گلزاده دانش‌آموخته دِپارتمان زبان و ادبیات تاجیک دانشکده تربیت معلم دانشگاه دولتی شهر دوشنبه بود. او در راستای تدریس زبان فارسی در بخارا تلاش فراوان کرد. او بیشتر برای کودکان و نوجوانان می‌نوشت و مجموعه‌های اشعارش در بخارا، تاشکند، دوشنبه و تهران به چاپ رسیده است. اسد گلزاده از وضع آموزش و پرورش، بویژه بسته شدن مکتب‌های تاجیکی در بخارا، نبود مطبوعات و کتب درسی به زبان فارسی تاجیکی، و دورنگاه داشتن نسل جوان تاجیک از زبان و ادبیات و فرهنگ نیاکانشان در ازبکستان انتقاد می‌کرد.
فارسی‌زبان ملی و رسمی تاجیکستان است که به الفبای سیریلیک تاجیکی نوشته می‌شود. فارسی‌زبان مادری نزدیک به ۷٫۵ میلیون نفر یا ۸۴٫۳٪ از شهروندان این کشور است. شهرهای بزرگ تاجیکستان شامل دوشنبه (پایتخت)، خجند، کولاب، پنجکنت، باختر، خاروغ و استروشن همگی فارسی‌زبانند.
تعداد تیراژ این روزنامه از هزار شروع شد و حالا به سه‌هزار رسیده‌است. این روزنامه با روزنامه‌های ازبکی یا روس‌زبان ولایت سمرقند تفاوت زیادی ندارد اما برای تاجیکان سمرقند نقش مهمی دارد و نوعی تریبون تاجیکی است. صحیفه‌های مخصوص «مُغجه»، «مدد سینا»، «بیبی‌خانم»، «جوانی»، «مردم‌گیاه»، «نامه به نام تو نوشتم» در بین مشتریان محبوبیّت خاصی دارد.