تعبیر

برداشت‌ها از این سوره به نحوه تعبیر ضمیر «او» بستگی دارد؛ شخصی در بالاترین افق بود و کس دیگری به او نزدیک گردید و چیزی به او وحی شد. آن دسته از مسلمانانی که این آیات را مرتبط با معراج می‌دانند، به «بالاترین افق» استناد می‌کنند اما مخالفان «او» را جبرئیل می‌دانند. این آیات بسیار مبهم هستند اما اینطور که پیداست، به اولین «وحی» به محمد اشاره دارند زیرا در آن تأکید شده محمد آنچه دید را به درستی گزارش داد.

مکن تعبیر مستان طریقت اگر شب شب روند از فرط تلوین

عیان گردد به روز مرگ، چون بیدار خواهی شد نباشد حاجت تعبیر، خواب زندگانی را

«وَ دَخَلَ مَعَهُ السِّجْنَ» و با یوسف در زندان شد، «فَتَیانِ» دو غلام، «قالَ أَحَدُهُما» یکی گفت از ایشان یوسف را، «إِنِّی أَرانِی» من خویشتن را در خواب دیدم «أَعْصِرُ خَمْراً» که شیره انگور می‌گرفتم، «وَ قالَ الْآخَرُ» و غلام دیگر گفت، «إِنِّی أَرانِی» من بخواب دیدم خویشتن را، «أَحْمِلُ فَوْقَ رَأْسِی خُبْزاً» که برداشته بودمی زبر سر خویش نان، «تَأْکُلُ الطَّیْرُ مِنْهُ» میخورد مرغ از آن، «نَبِّئْنا بِتَأْوِیلِهِ» ما را خبر کن بسر انجام آن و تعبیر کن خواب ما را، «إِنَّا نَراکَ مِنَ الْمُحْسِنِینَ (۳۶)» که ما ترا از دانایان می‌بینیم.

از منظر ابن عربی، هر چیزی که در عالَمِ مُلک پدیدار می‌شود پیش از اینکه در عالَمِ مُلک پدیدارشود، حقیقت و صورتی ثُبوتی در علمِ حضرت حق و در خیالِ ساحتِ وجود و در خیالِ جهان دارد که به آن "عین‌ِ ثابته" گفته می‌شود. به طور خلاصه، می‌توان چنین تعبیر کرد که عین ثابتۀ هر‌کس و هرچیز در واقع، صورت و حقیقتِ ملکوتیِ هرکس و هرچیز است.

پاریدولیا که یکی از انواع ارتباط‌پنداری و زیر مجموعه آن است را می‌توان به این صورت تعریف کرد: یک سوگیری ذهنی است که در آن فرد، اشیاء، صداها، الگوها و شکل‌هایی را که می‌بیند به صورت معنادار تعبیر می‌کند. از مثال‌های معمولی که در این باره زده می‌شود می‌توان به این موارد اشاره کرد: دیدن چهره در ابرها، دیدن چهره در مریخ و ماه، شنیدن پیام‌های ناشناخته وقتی نوار یا صدای ضبط‌شده به‌صورت برعکس پخش می‌شود و …

جام: اشاره دارد به دل صوفی. عالم هستی را نیز به جام تعبیر می‌کنند، چون فیض حیات را از صاحب حیات دریافت کرده‌است.

همچنین تعبیر پیشوای روحانی و نیز عبارت: قاضی بزرگ جمهوری‌های یونان، گاهی معادل فارسی کلمه آرکنت تلقی شده‌اند.

تا ز مجموعهٔ زلف تو پریشان نشدم مو به مو خواب پریشانم تعبیر نشد

هر خواب که دوش دیده بودم جز چشم تواش نبود تعبیر

دوش در خواب سحر همدم خورشید شدم مگر این خواب بدیدار تو تعبیر کنم

در خیال او بهار افسانه‌ای سر کرده‌ام با‌ش تا خواب ‌گل از تعبیر من پیدا شود

ابن سیرین کیست و چگونه در تعبیر خواب مشهور شد؟

ناس در زبان عربی به معنی «مردم» است. مرتضی مطهری در کتاب آشنایی با قرآن، معنای واژهٔ «ناس» را «عموم مردم» دانسته و تعبیر آن را به «تودهٔ مردم» (افرادی از طبقهٔ محروم) نادرست دانسته‌است.

مپرسید از مآل هستی غفلت سرشت من چو مخمل دیده‌ام خوابی‌ که در خوابست تعبیرش

این استاد حوزه خاطرنشان کرد: به علت مقاومت او در مقابل شهوت مورد عنایت خداوند قرار گرفت و به عنوان خوابگزار به تعبیر خواب افراد پرداخت و باعث شد فردی نامدار در زمان خودش و تا به امروز شود.

خوانی است جهان و زهر، لقمه خوابی است حیات و مرگ، تعبیر

تعبیر خواب خویش سعادت کند همی هر خسروی که روی تو بیند همی به خواب