خرج

خرج

معنی کلمه خرج در لغت نامه دهخدا

خرج. [ خ ُ ] ( ع اِ ) باج. خراج. ( منتهی الارب ) ( از تاج العروس ) ( ازلسان العرب ). ج ، اَخراج ، اَخاریج ، اَخرِجة. || غَنج. ( محمودبن عمر ). || معرب خور. ( یادداشت بخط مؤلف ). || خُرجین. ( منتهی الارب ) ( از تاج العروس ) ( از لسان العرب ). خُرجینه. ( دهار ) ( زمخشری ). جوال دوگوشه. جوال دودسته. ( یادداشت بخطمؤلف ). ج ، خِرْجة : و ناصح الدین امروز خُرجی است پر از خراج مقدرت و برجی است پر از افواج میسرت. ( تاریخ آل سلجوق محمدبن ابراهیم ). و ارتفاع شتوی یک من خرج نشده بود غله برداشتند و خرجها پر کردند و به در شهر آمد. ( تاریخ آل سلجوق محمدبن ابراهیم ).
خرج. [ خ َ ] ( ع اِ ) بیرون شد از مال هرچه باشد. هزینه. دررفت. رفتیه. ضد درآمد. ( ناظم الاطباء ). هزینه. ( صحاح الفرس ) ( محمدبن عمر ). خورد خور. ( یادداشت بخط مؤلف ). مقابل دخل :
مرا دخل و خرج ار برابر بدی
زمانه مرا چون برادر بدی.فردوسی.چو خرج خویش فزونتر ز دخل خویش کند.فرخی.خرج آن مال بیوجه کند پشیمانی آرد. ( کلیله و دمنه ).
ای نداده خرج جودت تن در این سوی شمار
وی نهاده دخل جاهت پای از آن سوی قیاس.انوری.بر آن کدخدا زار باید گریست
که دخلش بود نوزده خرج بیست.نظامی.زآن بنه چندانکه بری دیگر است
دخل وی از خرج تو افزون تر است.نظامی.دخل آب روان است و خرج آسیای گردان. ( گلستان ).
چو دخلت نیست خرج آهسته تر کن
چنین خوانند ملاحان سرودی
اگر باران بکوهستان نبارد
بسالی دجله گردد خشک رودی.سعدی ( گلستان ).ملک را آب وبندگان را نان
خانه را خرج و خرج را مهمان.اوحدی.هرکه را خرج ز دخل است فزون عاقل نیست.صائب. || صرف. مصرف. نفقه. ( ناظم الاطباء ) : چنانکه خرج سرمه اگرچه اندک اندک اتفاق افتد آخر فنا پذیرد. ( کلیله و دمنه ).
کرده ام اجری امروزتو جان
خرج فردای تو زر بایستی.خاقانی.پس آنگه از خز و دیبا و دینار
وجوه خرج دادندش بخروار.نظامی.تا بچهل سال که بالغ شود
خرج سفرهاش مبالغ شود.نظامی.قلب اندوده حافظ بر او خرج نشد
کاین معامل بهمه عیب نهان بینا بود.

معنی کلمه خرج در فرهنگ معین

(خُ ) [ ع . ] (اِ. ) نک خرجین .
(خَ ) [ ع . ] (اِ. ) ۱ - هزینه . ۲ - حق کار و زحمت . ۳ - نفقه . ۴ - مادة منفجره برای پرتاب گلوله و مانند آن .

معنی کلمه خرج در فرهنگ عمید

۱. [مقابلِ دخل] هزینه.
۲. (نظامی ) [مجاز] مادۀ منفجره ای برای پرتاب گلوله، موشک، و مانند آن.
۳. (فقه ) نفقه.
۴. (اسم مصدر ) [قدیمی] مصرف.

معنی کلمه خرج در فرهنگ فارسی

هزینه، خراج، باج، هزینه، نقیض دخل، اخراج جمع
( اسم ) خرجین خرجینه بار دان .
نام وادیی در دیار بنی تمیم است از آن بنی کعب بن عنبر در سفلای صمان .

معنی کلمه خرج در دانشنامه عمومی

خرج (سوادکوه). خرج، روستایی است از توابع بخش مرکزی شهرستان سوادکوه در استان مازندران ایران. این روستا یکی از زیباترین روستاهای شهرستان سوادکوه، که در دامنه رشته کوه های البرز و مملو از جنگلهای انبوه و استوار می باشد که در فصل بهار چهره ای سبز و دیدنی به خود می گیرد. چشمه های جوشان و گوارا اطراف این روستا را احاطه کرده است. در قلب جنگل های این روستا دشتهایی وسیع و سرسبز دیده می شود، که در روز ۱۳ فروردین هر سال پر از مسافر می شود. یکی از مهم ترین دلایلی که مسافران را به این مکان سوق می دهد احداث جاده در مسیر جنگل و گیاهان دارویی مختلفی است که در آن واقع است این روستا حدود ۱۵۰ سال قبل توسط طایفه میار بنا شده است که این طایفه حدود سه قرن پیش از غرب استان مازندران ( کلاردشت ) وارد منطقه سوادکوه شدن و پس از چند جا به جایی بخشی از این قوم بزرگ خرج را به عنوان مکان زندگی انتخاب کرده اند. روستای خرج منطقه ییلاقی است که در شش ماه دوم سال به دلیل هوای بسیار سرد ساکنان روستا به بخش قشلاقی ( سرچلشک ) کوچ می کنند. این روستا دارای برق - گاز و آب است.
جاذبه های گردشگری این روستا می توان به چشمه قلقلو - اردوگاه فرهنگی تفریحی خرماکلا - و به نزدیکی علم حضرت ابوالفضل اشاره کرد.
نام اولیه این روستا به دلیل گرفتن خراج راه باج گیران بوده در گذر زمان به خرج که از کلمه خراج میاد تغیر نام داده است.
این روستا در دهستان راستوپی قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۵۰نفر ( ۳۰ خانوار ) بوده است.

معنی کلمه خرج در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] خَرج، شهرستان (محافظه) و شهری در استان (منطقه) ریاض در عربستان سعودی است.
شهرستان خرج در جنوب شرقی استان ریاض قرار دارد و از شمال به شهرستان های ریاض و حائر، از مغرب به مزاحمیة و حَریق، از جنوب غربی به حوطه بنی تَمیم، از جنوب به اَفلاج و از غرب به استان شرقیه محدود می شود و مشتمل بر شهرهای یَمامه، سِلمیه، دُلَمْ و سَیح یا خرج است.
جغرافیای شهرستان خرج
مساحت شهرستان خرج حدود بیست هزار کیلومترمربع و جمعیت آن در ۱۳۸۹ش/۲۰۱۰ بالغ بر شش صد هزار تن بوده است. این شهرستان دربیابان های جنوب شرقی ریاض قرار دارد. ناهمواری ها غالباً در مغرب و جنوب غربی خرج امتداد دارند و کوه های طُوَیق مهم ترین آنهاست. در مشرق خرج نیز بیابان دَهْنا واقع است. دره های بسیاری در کوه های اطراف خرج وجود دارد، از جمله وادی سَهْباء در مشرق و حَنیفه در شمال غربی که نام آن ها از قدیم در منابع آمده است و در حیات آبادی های منطقه مؤثر بوده اند. با توجه به آب های سطحی این دره ها، سدهایی نیز در برخی از این دره ها احداث کرده اند که مهم ترین آن ها دِرعیّه، باطن و حائر در وادی حنیفه است. منابع آبی خرج از سیلاب ها و چشمه هایی از قبیل ضلع، فَرزان، سَمْحَه، اُمّ خیسَة و خَفْس دِغْرَه تأمین می شود. هوای خرج به علت موقعیت خاص جغرافیایی، در اغلب روزهای سال خشک و تابستان ها بسیار گرم است. اختلاف دما در شبانه روز بسیار بالاست. دمای هوا در تابستان ْ۴۷ و در زمستان به صفر درجه می رسد. میزان رطوبت نسبی آن بین ۱۲% تا ۷۶% متغیر است. میزان باران سالیانه خرج بین ۲۵ تا ۵۰ میلیمتر بوده ولی در برخی سال ها به ۵۰۰ میلیمتر نیز رسیده است. خرج نسبت به سایر مناطق جنوب سرزمین نجد حاصلخیزتر (به ویژه در وادیها) و دارای تنوع گیاهی فراوانی است.
محصولات کشاورزی
مهم ترین محصولات کشاورزی خرج، خرما، حبوبات، انگور، لیمو، انار و انجیر و دام های بومی آن جا شتر و گوسفند است.
راه های مواصلاتی
...
[ویکی الکتاب] معنی خَرَجَ: خارج شد
معنی حَنَاناً: مهربانی -عاطفه به خرج دادن و شفقت کردن
معنی صَدَقَاتٍ: صدقه ها (صدقة به معنای خرج کردن مال است در راه خدا ، که یکی از مصادیق آن زکات واجب است)
معنی صَدَقَةٍ: صدقه (صدقة به معنای خرج کردن مال است در راه خدا ، که یکی از مصادیق آن زکات واجب است)
معنی یَصَّدَّقُواْ: که صدقه دهند (صدقة به معنای خرج کردن مال است در راه خدا ، که یکی از مصادیق آن زکات واجب است)
معنی نَصَّدَّقَنَّ: یقیناً صدقه می دهیم (صدقة به معنای خرج کردن مال است در راه خدا ، که یکی از مصادیق آن زکات واجب است)
معنی عُنُقِکَ: گردنت (در عبارت "وَلَا تَجْعَلْ یَدَکَ مَغْلُولَةً إِلَیٰ عُنُقِکَ " دست به گردن بستن کنایه است از خرج نکردن و خسیس بودن و خودداری از بخشش نمودن است)
معنی سَّعَةِ: توانگری (در اصل به معنای حالتی در جسم است که با داشتن آن حالت اشیائی دیگر را در خود میگنجاند ، مانند سعه ظرف که هر چه بیشتر باشد آب بیشتر یا طعام بیشتر را در خود جای میدهد ، و لیکن به عنوان استعاره در غنی نیز استعمال میشود اما نه هر غنائی و از هر جهت...
معنی سَعَتِهِ: توانگریش (در اصل به معنای حالتی در جسم است که با داشتن آن حالت اشیائی دیگر را در خود میگنجاند ، مانند سعه ظرف که هر چه بیشتر باشد آب بیشتر یا طعام بیشتر را در خود جای میدهد ، و لیکن به عنوان استعاره در غنی نیز استعمال میشود اما نه هر غنائی و از هر جه...
معنی مَغْلُولَةً: بسته (دست به گردن بستن در عبارت "وَلَا تَجْعَلْ یَدَکَ مَغْلُولَةً إِلَیٰ عُنُقِکَ وَلَا تَبْسُطْهَا کُلَّ ﭐلْبَسْطِ "کنایه است از خرج نکردن و خسیس بودن و خودداری از بخشش نمودن ، درست مقابل بسط ید است که کنایه از بذل و بخشش میباشد و این که هر چه به د...
معنی وَاسِعٌ: دارای وسعت - آن بی نیازی که هر چه بذل کند ، ناتوان نمیشود ، و هر قدر بخواهد میتواند بذل کند(کلمه واسع در مورد خدای تعالی دلالت میکند بر اینکه خدای تعالی از هیچ فعلی و ایتائی ( دادنی ) ممنوع نیست معنای کلمه واسع که یکی از اسامی خدای تعالی است و ماده...
تکرار در قرآن: ۱۸۲(بار)

معنی کلمه خرج در ویکی واژه

spesa
نک خرجین.
هزینه.
حق کار و زحمت.
نفقه.
مادة منفجره برای پرتاب گلوله و مانند آن.

جملاتی از کاربرد کلمه خرج

در روزگار وصل مرا بود سیم و زر چون هر دو خرج‌ کردم چیز دگر نماند
ورودی: صورت و مخرج کسری که می‌خواهیم به صورت مجموع چند کسر واحد بنویسیم.
نمایش کسر به صورت یک خط افقی و یک عدد در بالا و یک عدد در پایین می‌باشد. عدد بالایی صورت کسر و عدد پایینی مخرج کسر نامیده می‌شود.
جستم از جا زود در آن نیمه شب تا کنم خرج ضیافت را طلب
نیست غافل حسن مغرور از شکست و بست دل مهر تابان بی خبر از جمع و خرج ماه نیست
در این نوع ضرب صورت در صورت و مخرج در مخرج ضرب می‌شوند.
اگرچه تمایل عمومی نسبت به بیش اطمینانی وجود ندارد، پویایی‌های اجتماعی و انتخاب نامساعد به نظر می‌رسد که به آن دامن می‌زند. برای مثال، کسانی که شجاعت به خرج داده و وارد کسب و کار جدیدی می‌شوند، همان کسانی هستند که توانایی‌های خود را در مقایسه با توانایی افرادی که وارد کسب و کار نشده‌اند بالاتر می‌بینند؛ و اگر رای‌دهندگان، رهبرانی با اطمینان به نفس را معتبر می‌یابند، در آن صورت رقبای رهبری یادمی‌گیرند که برای پیروز شدن باید اطمینان و اعتماد به نفس بیشتری در مقایسه با رقبایش نشان دهند.
با عاشقان همین سخن عاشقی بگوی در کشور قفس زر گل خرج می شود
باری به نصیحتش گفتم: ای فرزند! دخل آب روان است و عیش آسیای گردان یعنی خرج فراوان کردن مسلم کسی را باشد که دخل معین دارد.
پس از موفقیت اسلیم شیدی ال‌پی امینم از یک رپر زیرزمینی به یک چهره مشهور تبدیل شد. اینترسکوپ رکوردز برای امینم شرکت ضبط موسیقی خود به اسم شیدی رکوردز را افتتاح کرد. اولین هنرمندی که امینم امضا کرد رپر و بهترین دوستش پروف بود. امینم که زمانی برای تأمین مخارج دخترش در مضیقه بود به تغییر شدیدی که در سبک زندگی خود ایجاد شده بود اشاره می‌کند و می‌گوید: «در کریسمس امسال هدیه‌های زیادی زیر درخت کریسمس برای دخترم بود... دخترم تا قبل از این زنگی بانوای نداشت اما حالا زندگی خیلی خوبی داره. من گاهی نمی‌توانم جلوی خودم رو بگیرم که براش پیش از حد خرج نکنم.»
خرج خاک تیره می گردد به اندک فرصتی می کشد چون ابر هر کس دامن تر بر زمین
او همه گنجینه‌های خود را در راه ساختن کلیساها و مدارس و بیمارستان و نواخانه‌ها خرج کرد. بر سر سفره اش اغلب در کنار خود فقیران را می‌نشانید، و اگر ناتوانی در میان آنان بودند خود او با کمال فروتنی به آنان خدمت می‌کرد. همسرش ملکه موسوم به خسروآنوش، صومعه ساناهین و هاقپات را بنا نهاد.
«... در دانشگاه ژنو تحصیل طب نموده ولی به واسطه جنگ بین‌المللی، پس از دادن قسمتی از امتحانات طب به رشته ادبیات که خرجش کمتر بود پرداخت و به واسطه ذوق شعر در فرانسه و سویس به شاعری و نویسندگی معروف گردید.»
نچیده گل ز طرب، خرج روزگار شدم چو غنچه‌ای که به فصل خزان گشاده شود
مقیم را همه‌جای از سه چیز نیست گریز نخست خرج و دوم خانه و سوم اسباب
«یخرج من بین الصلب و الترائب ». دوم زهدان مادر است. چنان که فرمود: «هوالذی یصورکم فی الارحام کیف یشاء» و سوم: آمدن از زهدان به فضای دنیاست.
چنین مداومتم بر مدام دست ندادی گرم به دست نبودی زمامِ مخرج و مدخل