خاورشناس

الاغانی نخستین بار در بولاق مصر (۱۲۸۵ ق / ۱۸۶۸ م) براساس نسخه‌های نامطمئن و ناقص در ۲۰ جلد به چاپ رسید. حدود ۲۰ سال پس از آن، خاورشناس آمریکایی، برونو روایاتی پراکنده از نسخه‌های خطی گوناگون گرد آورد و مجموعه آنها را به عنوان جلد ۲۱ اغانی به چاپ رسانید. چندی پس از انتشار جلد ۲۱، گویدی به تهیه فهرستی از همه مجلدات اغانی دست زد و به نام «فهرست‌های اغانی برحسب الفبا» در لیدن (۱۸۹۵- ۱۹۰۰ م) منتشر ساخت. اشارات و توضیحات در این فهرست، بسیار سودمند، و به زبان فرانسه است.

باختر مرکز و آغازگر زبان اوستایی و دین زرتشتی بود. بیشتر خاورشناسان محل فعالیت زرتشت را باختر (باخدی) می‌دانند.

فرهنگ کامل خاورشناسان، عبدالرحمن بدوی، ص۳۹۰.

در سال‌های اخیر، برخی از مقالات جفری تجدیدچاپ شده‌است. رودی پارت در کتاب قرآن، که حاوی مقالات قرآنی خاورشناسان است، مقاله «پیشرفت در مطالعه قرآن» وی را به چاپ رسانده‌است. برخی از پژوهشهای وی نیز در کتاب خاستگاه‌های قرآن نوشته فردی با نام مستعار ابن‌وراق آمده‌است.

هرمان اته، خاورشناس آلمانی او را یکی از نوآوران قالب رباعی در زبان فارسی دانسته‌است.

در ۱۳۱۱ به دنبال درخواست رابیندرانات تاگور از سوی دولت ایران برای تدریس فرهنگ ایران باستان به هند رفت و در دانشگاه ویسوبهارتی به تدریس پرداخت. در ۱۳۱۲ در هفتمین کنگرهٔ شرقی هند در گروه اوستاشناسی عضویت یافت و ریاست شعبهٔ عربی - پارسی را نیز به عهده داشت و خطابه‌ای با عنوان «مراجعاتی چند دربارهٔ بودا در ادبیات و تاریخ ایران» به زبان انگلیسی ایراد کرد. زرتشتیان هند بسیار به او ارادت داشتند، تا جایی که به هنگام مراسم مذهبی مزدیسنا که به آن یزشن می‌گویند و بجز زرتشتیان فرد دیگری را به آن مراسم راه نمی‌دهند، از پورداوود دعوت کردند و او پس از خاورشناس آمریکایی، جکسن، خاورشناس آلمانی هاوگ، و بانوی خاورشناس فرانسوی منان، چهارمین غیر زرتشتی بود که تا آن روز به چنان مراسمی دعوت می‌شد.

اقدام فرانتس وپکه و شهرت کتاب «الفخری» خاورشناسان را متوجه اهمیت دستاوردهای کرجی کرد و ادولف هوخهایم، خاورشناس آلمانی، ترجمهٔ کتاب «الکافی فی الحساب» کرجی را در سه جلد کوچک بین سال‌های ۱۸۷۸ و ۱۸۸۰ به زبان آلمانی منتشر ساخت.

ایگور میخایلوویچ دیاکونوف (روسی: И́горь Миха́йлович Дья́конов؛ ۳۰ دسامبر ۱۹۱۴ در پتروگراد – ۲ مه ۱۹۹۹ در سنت پترزبورگ) خاورشناس بین‌المللی اهل روسیه و یکی از بهترین پژوهشگران در زمینهٔ مطالعات شرق نزدیک باستان بود. او عضو آکادمی بریتانیا، عضو افتخاری انجمن سلطنتی آسیایی بریتانیای کبیر و ایرلند و انجمن شرق‌شناسی آمریکا و فرهنگستان هنر و علوم آمریکا و عضو کمیتهٔ مشورتی دانشنامهٔ ایرانیکا و عضو مجموعهٔ کتیبه‌های ایرانی بود. او همچنین مدرک دکترای افتخاری از دانشگاه شیکاگو را داشت.

نخستین چاپ علمی-انتقادی از الکامل، میان سال‌های ۱۸۷۶-۱۸۵۱ میلادی در ۱۲ جلد با ۲ جلد فهرست بدست کارلوس یوهانس تورنبرگ (خاورشناس شهیر سوئدی) در لیدن منتشر شد.

آدریان رلاند (زاده ۱۷ ژوئیه ۱۶۷۶ در دی‌ریپ هلند شمالی – مرگ ۵ فوریه ۱۷۱۸ در اوترخت) خاورشناس، نقشه‌‌نگار و واژه‌شناس برجسته هلندی بود. با وجود اینکه او هرگز هلند را ترک نکرد، کمک‌های قابل توجهی به زبان‌شناسی و نقشه‌برداری خاورمیانه و آسیا از جمله ایران، ژاپن و سرزمین‌های مقدس کرد. او همچنین با نام آدریان ریلند، ریلانت و هادریانوس رلاندوس نیز شناخته می‌شود.