جنسیتی

معنی کلمه جنسیتی در فرهنگستان زبان و ادب

{gendered} [مطالعات زنان] داشتن یا ساختن تمایزهای جنسیت بنیاد متـ . جنسیت نگر

معنی کلمه جنسیتی در ویکی واژه

داشتن یا ساختن تمایزهای جنسیت‌بنیاد

جملاتی از کاربرد کلمه جنسیتی

چو با من ندارند جنسیتی عوام از پی این کسم یار نیست
بر پایهٔ آمار توزیع درصدی نفوس ولسوالی سنگتخت و بندر نسبت به ولایت دایکندی ۱۲٫۴ است. از نظر نسبیت جنسیتی ۱۰۸ مرد در برابر ۱۰۰ زن است.
کنشگری زبانی و تألیف فمینیستی ناشی از فمینیسم موج دوم در دهه های 1960 و 70 شروع به جلب توجه به سوگیری جنسیتی در زبان ، از جمله "کشف ماهیت جنسیتی بسیاری از قوانین و هنجارهای زبانی" کرد. بورسیه هایی مانند گرامر و جنسیت دنیس بارون و "آندروسانتریسم در گرامر تجویز" آن بودین ، مقررات تاریخی مرد را برای رایج کردن زبان مرد محور مانند استفاده از " او " به عنوان ضمیر عمومی کشف کرد.
هر گاه که چنین باشد تمامی و راستی محبان بجای آورده باشی، که شرط جوانمردی و راستی محبان اینست. اما آن گروه که ایشان را از صورت مردمی تن و جان و حواس رسید، یعنی جوانمردی و راست و دانش‌، آن پیغامبر‌ان‌اند، هر چندی که در وی این سه صفت موجود باشد و مجموع ناچاره پیغامبری مرسل باشد یا وصی حکیم، از بهر آنکه هر دو تفسیر جسدانی و روحانی در وی بود، هنر جسدانی راستی و معرفت‌ست و هنر روحانی دانش و اگر بر تو پوشیده ماند که چرا دانش را ز بَرِ معرفت جای دادند و چرا دانش را بر شناسنده ترجیح نهادند این بند بر تو بگشایم: بدان‌که معرفت به پارسی شناختن است و شناختن آن بود که چیزی را از حد شناختن بدر آشنایی آوری و به پارسی علم دانش است که آشنا را و بیگانه را در آشنایی و بیگانگی تمام بشناسی، تا درجات نیک و درجات بد بدانی و چنان دان که تمامی دانش بر پنج گونه است: آن سبب و کیفیت و کمیت و سبب یعنی جنسیتی و خوبی و چرایی و چندی و بهانه جنسیتی چنان بود که گویی: فلان را شناسم که چیست و کیست و آن معرفت بود و بهایم با آدمی درین معرفت شریک است، از بهر آنکه او غذا و بچهٔ خویش بشناسد و آدمی هم‌چنین، ولکن چون در آدمی دانش زیادت آمد چیستی با چگونگی و چندی و چراء را و نهاد آدمی بدانست، نبینی که چون بهایم را آتش در جای کنی که خورش‌گاه او بود تا سر بدو نکند و رنج آتش بدو نرسد دور نشود، از بهر آنکه او آتش را به جنسیتی شمارد نه به چگونگی و آدمی چیستی و چگونگی بشناسد. پس معلوم شد که دانش ز بر معرفت است، ازین سبب گفتم که هر کرا کمال دانش بودی وی پیغامبری بود، از بهر آنکه پیغامبران را بر ما چندان شرف است که ما را بر بهایم، از بهر آنکه بهایم را شناخت چیستی است و بس و آدمی را چندی و چگونگی و پیغامبران را که تمام‌ترین مردمانند چگونگی و چندی و چرایی و نهایت و بهایم هم این داند که آتش بسوزد و بس، آدمی بداند که چون سوزد و تمام‌ترین بداند که بسوزد و چون سوزد و چرا سوزد و بچه بهانه سوزنده است. اما تمام‌ترین آدمی آن مردم است که او را تمامی جوانمردی بود و تمامی جوانمردی آن بود که او را تمامی دانش بود و آن پیغامبران را بود و تمامی پیغامبری روحانی باشد، از بهر آنکه درجهٔ آدمی بیشتر و برتر از منزلت پیغامبری منزلتی نیست. پس آن گروه که ایشان را از صورت مردمی تن و جان و حواس و معانی رسید جز پیغامبران نباشد. پس چون به حقیقت کسی را از صورت نصیب مردمی تمام رسیده باشد ازو جز بر موجب صفا صفت نتوان کرد و برتر از او هم‌چون او بود و شناس او به معامله بود، به قول و تجربه‌، که کسی که او را صفا نبود از خودی تنها و هم ازو بدو در ازو بود و هم در او بدو ازو بود، او ازو به او بود، او با او بود، آبش با صفایش با سلب بود و قصد او بی‌غرض و بی‌طلب بود، از وحشت بری بود و از خودی منزه بود و از سلب جدا باشد، بقای او در فنا بود، از فنا به فنا با بقا بود، در فنا با بقا باقی بود، در صفا بی‌صفت صافی بود و خود را در جز از خود بیند، جز از خود را بی‌خود نه بیند و در عین به‌عین بی‌عینی نگرد. پس منزلت این گروه اگر از بر بود و جای نظر بود روا باشد. پس ای پسر جهد کن تا به هر صفت که باشی بیش باشی و با جوانمردی قرین باشی، تا از جهان گزین باشی و از هر طایفه‌ای که هستی و باشی اگر طریق جوانمردی خواهی سپردن ناحفاظ مباش و مادام همه چیز بسته دار: چشم و دست و زبان از نادیدنی و ناکردنی و ناگفتنی و سه چیز بر دوست و دشمن گشاده دار: در سرای و بند سفره و بند کیسه و بدآن قدر که طاقت داری دروغ مگوی، که اصل ناجوانمردی دروغ گفتن است و اگر کسی اعتماد کند بر جوانمردی تو، اگر خود عزیز‌ترین کسی باشی و عزیزترین کسی را از آن تو کشته باشند و بزرگترین دشمنی باشد از آن تو، چون خود را تسلیم کرد و به عجز قرار داد و از همه خلق اعتماد بر تو کرد اگر جان تو بخواهد شد در آن کار بگذار تا بشود و باک مدار و از بهر او تا جان بکوش، تا ترا جوانمردی رسد و دیگر تا تو باشی به انتقام گذشته مشغول نباشی و بر وی خیانت نه‌اندیشی، که در شرط جوانمردی نیست و بدان ای پسر که این کوی کوی دراز است و اگر جوانمردی هر طایفه را کشف کنم در چون و چرایی این طایفه سخن دراز گردد، اما سخنی مختصر بگویم، که هر چه گفتم تبع این سخن است: بدانکه تمام‌ترین جوانمردی آنست که چیز خویشتن را از آن خویشتن دانی و چیز دیگران را از آن دیگران و طمع از چیز خلق ببُری و اگر ترا چیزی باشد خلق را نصیب کنی و چیز مردمان را طمع نداری و آنچ تو ننهاده باشی برنگیری و اگر بجای خلق نیکی نتوانی کرد باری بدی از خلق دور دار، که بزرگ‌ترین و مردم‌ترین جوانمردی اینست. هر که چنین زندگانی کند که من گفتم هم دنیا او را باشد و هم آخرت‌. بدان ای پسر که درین کتاب چند جای سخن قناعت گفتم و دیگر باره تکرار می‌کنم: اگر خواهی که مادام دل‌تنگ نباشی قانع باش و حسود مباش، تا همیشه دل تو خوش باشد، که اصل غمناکی حسد‌ست و بدان کار تأثیر فلک نیک و بد مردم می‌رسد و استاد من گفتی که: مرد باید که بیش‌بین باشد و پیش تأثیر فلک دایم گردن کشیده دارد و دهان باز کرده، تا اگر از فلک ضعفی رسد به گردن بگیرد و اگر لقمه‌ای رسد به دهان بگیرد، چنانکه حق سبحانه و تعالی می‌فرماید: فخذ ما آتیتک و کن من الشاکرین، تأثیر فلک ازین دو بیرون نیست؛ چون این طریق بر دست گرفتی تن آزاد تو هرگز بنده نگردد و طمع را در دل خود جای مده؛ بر آن جمله که ترا اتفاق افتاده باشد به نیک و بد راضی باش و بدان‌که همه طایفه که هستند همه بندهٔ یک خدایند عزوجل و همه فرزند آدم‌اند علیه السلام، یکی از یکی کمتر نیست. چون مرد طمع از دل بیرون کرد و قناعت پیشه گرفت از همه جهان بی‌نیاز باشد؛
نظریه زبانشناسی ، یا روش درک مردم از زبان ، همچنین بر شیوه بازی زبانشناسی در ساختارهای قدرت جنسیتی تأثیر می گذارد. رویکرد ساختارگرایانه در نظریه زبانشناسی بر این باور استوار است که زبان باید به جای روشهای تأثیرپذیری از نیروهای خارجی ، فقط در درون زبان بررسی شود. رویکرد "شناخت گرایی" بر اتصال از زبان به مغز متمرکز است و رویکرد "فرهنگ اجتماعی" نقشی را که فرهنگ و زمینه اجتماعی در زبان بازی می کند برجسته می کند. تفسیر شخص از نظریه زبانشناسی ممکن است فرضیه های وی در مورد چگونگی تغییر زبان جنسیتی را تغییر دهد
طبق آمار بهداشت جهانی شیوع دیابت در بزرگسالان جهان ۸/۸٪ است، که از این تعداد حدود ۹۰٪ آن دیابت نوع ۲ می‌باشد؛ همچنین نرخ شیوع جنسیتی آن به‌طور متوسط در زنان و مردان یکسان است.
با قد دلربای تو الفت گرفت تیر در راستی چو جنسیتی بود در میان
گزارش جهانی فاصله جنسیتی از مجمع جهانی اقتصاد ۲۰۲۱ عربستان سعودی را از لحاظ برابری جنسیتی در رتبه ۱۴۷ام در میان ۱۵۶ کشور قرار داد. به هر روی با انتصاب محمد بن سلمان آل سعود به عنوان ولیعهد عربستان سعودی در ۲۰۱۷, رشته اصلاحاتی در خصوص حقوق زنان صورت گرفته است. بنا به فرمان صادر شده توسط محمد بن سلمان ولیعهد عربستان زنان از حقی برابر و بدون تبعیض در تمامی عرصه‌ها برخوردار هستند. از مواردی مانند آزادی حجاب تا حق مسافرات یا داشتن شغل و کار و تحصیلات یا ورزش و هنر و موسیقی و حق حضانت بر فرزندان.
حسن روحانی، رئیس‌جمهور منتخب ملت، مخالف تفکیک پسران و دختران در دانشگاه‌هاست. در این مورد او می‌گوید: "در کجای قانون اساسی مجوز تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌ها صادر شده و از آن سخنی به میان آمده‌است؟" او همچنین اسلامی کردن دانشگاه‌ها را مفهومی فراتر از طرز پوشش و روابط می‌داند:"اسلامی کردن دانشگاه‌ها جلو و عقب بردن روسری نیست."
آیریس بری روزنامه‌نگار، نویسنده و منتقد فیلم فرانسوی است که در بازنمایی جنسیتی و جنسیت در سینما و سریال‌های تلویزیونی تخصص دارد و در کنفرانس‌ها و همایش‌هایی در فرانسه سخنرانی می‌کند.