سوگیری
معنی کلمه سوگیری در فرهنگ فارسی
معنی کلمه سوگیری در فرهنگستان زبان و ادب
معنی کلمه سوگیری در دانشنامه عمومی
در علم و مهندسی، سوگیری یک خطای سیستماتیک است. نتایج سوگیری آماری از یک نمونهٔ ناعادلانهٔ جمعیتی، یا از فرایند برآوردی است که نتایج دقیقی را به طور متوسط و سرشکن به دست نمی دهد.
سوگیریِ شناختی تکرار یا پافشاری اشتباه در اندیشیدن، ارزیابی، یادآوری یا دیگر فرایندهای شناختی و الگوی انحراف از استانداردها در قضاوت است و به موجب آن نتایج استنتاجی، ممکن است نامعقول باشند. سوگیریِ شناختی الگویی است که در قضاوت و استدلال، انحراف ایجاد کرده و به موجب آن، نتیجه گیری هایی که در مورد سایر افراد و موقعیت ها انجام می گیرد ممکن است به شکلی غیرمنطقی صورت گیرند. افراد، «واقعیت اجتماعی ذهنی» شان را از طریق مشاهدهٔ ورودی ها شکل می دهند. شکل گیری «واقعیت اجتماعی» یک فرد، رفتار وی در جامعه را دیکته می کند و نه ورودی های عینی او؛ بنابراین سوگیری شناختی، در نهایت ممکن است به تحریف ادراکی، قضاوت نادرست، تفسیر غیرمنطقی یا آنچه که به طور گسترده، بی خردی نامیده می شود، منجر شود.
بر پایهٔ «اثر لنگر انداختن»، معمولاً اولین گزینه های ارائه شده، تأثیر به سزایی در انتخاب افراد بین گزینه های موجود دارند. زمانی که «سوزن فکر» و تصمیم گیری فرد بر روی مورد خاصی «گیر» کند، تصمیم گیری ها و قضاوت های آتی وی در طی مقایسهٔ موارد موجود با مورد یا موارد اولیه شکل می گیرند. یک طراح سؤال می تواند از جهت گیری های شناختی مغز افراد، در به دام انداختن آن ها و کسب نتیجهٔ دلخواه، کمال استفاده را ببرد.
آپوفنیا همچنین شناخته شده با عنوان اُلگوگرایی، یا عامل گرایی، تمایل انسان به درک الگوهای معنادار از داده های اعداد تصادفی است. پاریدولیا نیز یک پدیدهٔ روان شناختی است که در آن فرد، علایم یا صداهایی را که ادراک می کند به صورت معنادار می شناسد. از مثال های معمولی که در این باره زده می شود می توان به این موارد اشاره کرد: دیدن چهره در ابرها، دیدن چهره در ماه، شنیدن پیام های ناشناخته وقتی نوار یا صدای ضبط شده به صورت برعکس پخش می شود. چنین سوگیری ها و پیش داوری هایی می توانند ناخواسته، ذهن قضاوت گر بیننده را دچار انحراف و خطا در «برداشت خردمندانه» کنند.
معنی کلمه سوگیری در ویکی واژه
جملاتی از کاربرد کلمه سوگیری
در فوریه ۲۰۲۴، تجزیه و تحلیل فعالیت‌های شوارتس در رسانه‌های اجتماعی نشان داد که او پست‌هایی را پسندیده است که فلسطینی‌ها را «حیوانات انسانی» می‌خواند و از «تبدیل نوار غزه به کشتارگاه»، «نقض هر هنجار در راه پیروزی»، حمایت می‌کند. این نگرش‌های شوارتس منجر به اتهامات سوگیری و نقض سیاست‌های نیویورک تایمز می‌شود. نیویورک تایمز تحقیقاتی را در مورد شوارتس آغاز کرد و اظهار داشت: «این لایک‌ها نقض غیرقابل قبول خط مشی شرکت ما هستند. ما در حال حاضر در حال بررسی موضوع هستیم.»
میکروسکوپ‌های خودکار می‌توانند تعداد زیادی تصویر را به صورت خودکار تهیه کنند که این عمل نسبت به آنالیز با چشم سرعت بالاتری دارد. با این وجود از آن‌جایی که این فرایند به صورت خودکار انجام می‌شود می‌تواند دارای خطا باشد. به همین دلیل آنالیز این تصاویر نسبت به تصاویر تهیه شده به صورت غیرخودکار سخت‌تر است. از طرفی دیگر، در صورتی که این فرایند توسط یک شخص انجام شود ممکن است سوگیری آن شخص در نتایج تأثیر گذاشته باشد.
بیش اطمینانی «رایج‌ترین و به‌طور بالقوه مصیبت بارترین» خطا یا سوگیری شناختی نامیده شده‌است که انسان‌ها گرفتار آن می‌شوند.
ریچارد گرنل، سفیر آمریکا در آلمان در رابطه با کلاس رلوتیوس، روزنامه‌نگار نشریه اشپیگل، در نامه ای به این مجله از سوگیری نهادی ضد آمریکایی شکایت کرد و خواستار تحقیقات مستقل شد. گرنل نوشت: «این اخبار جعلی عمدتاً بر سیاست‌های ایالات متحده و بخش‌های خاصی از مردم آمریکا تمرکز می‌کند.»
اقتصاد چرخشی شامل محصولات، زیرساخت، تجهیزات و خدمات می‌شود و در هر بخش صنعتی قابل به‌کارگیری است. این مفهوم از منابع «فنی» (مانند فلزات، مواد معدنی، منابع فسیلی) تا منابع «زیستی» (مانند غذا، چوب و …) را دربر می‌گیرد. اغلب مکتب‌های فکری طرفدار سوگیری از سوخت‌های فسیلی به سوی کاربردمنابع انرژی تجدیدپذیر هستند و بر نقش گوناگونی به عنوان یکی از ویژگی‌های نظام‌های پایدار و مقاوم تأکید می‌کنند. گستره مفهوم اقتصاد چرخشی شامل بحث پیرامون نقش پول و منابع مالی به عنوان بخشی از یک تصویر بزرگ‌تر می‌شود و برخی از پیشروان این مکتب تجدید نظر در ابزارهای ارزیابی عملکرد اقتصادی را لازم دانسته‌اند.
3. تخمین ارزش ذهنی - هنگام تخمین ارزش گزینه های واقعی، سوگیری های شخصی می تواند دخالت کند و منجر به نتایج ذهنی و بالقوه نادرست شود.
اثر اجماع کاذب عنوان یک نوع سوگیری شناختی در روان‌شناسی است. منظور از اثر اجماع کاذب اشاره به این ایدهٔ رایج ولی نادرست است که افراد فکر می‌کنند دیگران هم عقاید، نظرات و جهان‌بینی‌ای مشابه با آن‌ها دارند. این پدیده می‌تواند به آشفتگی، سوء برداشت، تصمیم‌گیری‌های ضعیف و ناکارآمدی منجر شود و عاملی نامطلوب برای کسب‌وکار‌ها محسوب می‌شود.
اقتصاددانان فمینیست توجه را به ساختارهای اجتماعی اقتصاد سنتی جلب می‌کنند و میزان مثبت و عینی بودن آن را زیر سؤال می‌برند و نشان می‌دهند که چگونه مدل‌ها و روش‌های این ساختارها با توجه انحصاری به موضوعات مرتبط با مردانگی و حمایت یک‌جانبه از مفروضات و روش‌های مرتبط با مردان سوگیری گرفته‌است. در حالی که اقتصاد به‌طور سنتی بر بازارها و ایده‌های مردانه مربوط به خودمختاری، انتزاع و منطق متمرکز بود، اقتصاددانان فمینیست خواستار کاوش کامل‌تر در زندگی اقتصادی، از جمله موضوعات «فرهنگی زنانه» مانند اقتصاد خانواده، و بررسی اهمیت ارتباطات، منضمم‌تر بودن روش‌های علمی، و توجه به عاطفه و هیجانات در تبیین پدیده‌های اقتصادی هستند.