جده

جَدِّه
مسجدی روی آب، جَدِّه
شهر و بندری بر کرانۀ دریای سرخ، در سرزمین حجاز، واقع در عربستان سعودی، حدود ۸۰کیلومتری غرب مکه. جمعیت آن ۲,۷۴۵,۰۰۰ نفر است (۲۰۰۳). جده پس از ریاض، پایتخت عربستان سعودی، بزرگ ترین شهر است و موقعیت سوق الجیشی دارد و دروازۀ دریایی و هوایی مکه و مدینه به شمار می آید و آن را عروس بحرالاحمر نامیده اند. جده مرکز مهم صنعتی عربستان سعودی است و صنایع آن عبارت اند از تولید سیمان، فولاد، شیشه، پالایش نفت، و قایق سازی. صادرات آن شامل پوست، صدف، قهوه، و فرش است. آب و هوای آن بسیار گرم و مرطوب است و دمای هوای آن گاه به ۵۰ درجه می رسد. تاریخ جده ظاهراً به قرن ۲پ م می رسد. بعد از اسلام بر اهمیت این شهر افزوده شد و عثمان، خلیفۀ سوم، آن جا را بندر مکه قرار داد. پس از حفر کانال سوئز از اهمیت آن کاسته شد؛ اما از جنگ جهانی دوم به بعد، دوباره رونق گرفت. نام این شهر را جُدّه نیز گفته اند و اعراب آن را جِدّه تلفظ می کنند. بنابر روایات افسانه ای این شهر مدفن حوّا (ام البشر) است و به همین سبب جَدّه خوانده می شود.