تپه
معنی کلمه تپه در لغت نامه دهخدا

تپه

معنی کلمه تپه در لغت نامه دهخدا

تپه.[ ت َپ ْ پ َ / پ ِ ] ( اِ ) کوه پست و پشته بلند. ( برهان ) ( انجمن آرا ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). آن را به فارسی دری تبره ، تبرک و گر بکاف فارسی نیز گویند. ( انجمن آرا ) ( آنندراج ). هر جای از زمین که برآمده و گردباشد. ( ناظم الاطباء ). در ترکی تپه ( بفتح اول و دوم بمعنی قله و بالای سر است ). ( حاشیه برهان چ معین ).
- امثال :
تپه ای پاک نگذاشته است ،دره ای پاک نگذاشته است ؛ کنایه از خرابکاری همه جانبه است.
|| و کلاه زنان را نیز گفته اند و آن چیزی باشد محرابی که زنان از گلابتون و مروارید دوزند و از طلا و جواهر نیز سازند و بر پیشانی نصب کنند. ( برهان ) ( از ناظم الاطباء ). و کله و کلاه را که از ماهوت یا شال پشمینه باشد نیز تپه کلاه گویند بجهت برآمدگی. ( انجمن آرا ) ( آنندراج ). || جای مدور که از خاک کودو نرم کنند برای کاشتن گلها. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ). || مجازاً چیزی برآمده را گویند چون : یک تپه ریش داشتن ، تپه تپه پلیدی. پلیدی بسیار کودشده. گردشده و فراهم شده. || مزید مؤخر امکنه : آل تپه ، الباس تپه ، امام تقی تپه ، ایلغارتپه ، باج تپه ، بنفشه تپه ، ترنگ تپه ، تقرتپه ، تیکان تپه ، دوشان تپه ، دیم تپه ، سالیان تپه ، سنگ تپه ، شالی تپه ، شغال تپه ، شهرستان تپه ، قراتپه ، قراوای تپه ، قلی تپه ، گل تپه ، گمش تپه ،گندل تپه ، مرادتپه ، یارم تپه. || مزید مقدم امکنه. رجوع به تپه... شود.
تپه. [ ت َپ ْ پ َ ] ( اِخ ) دهی از دهستان گاودول است که در بخش مرکزی شهرستان مراغه و در 37 هزارگزی جنوب باختری مراغه و دو هزارگزی باختر شوسه مراغه به میاندوآب واقع است جلگه ای است معتدل و مالاریائی و 485 تن سکنه دارد. آب آن از رودخانه مردی و چاه و محصول آن غلات و کشمش و چغندر است و شغل اهالی زراعت و صنایع دستی آنان جاجیم بافی است. راه مالرو دارد. ( از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 4 ).
تپه. [ ت َپ ْ پ َ ] ( اِخ ) دهی جزء دهستان اجارود است که در بخش گرمی ، شهرستان اردبیل و در 9 هزارگزی جنوب خاوری گرمی و 9 هزارگزی شوسه گرمی به بیله سوار واقع است جلگه ای گرمسیر است و 278 تن سکنه دارد. آب آن از چشمه و محصول آن غلات و حبوبات و شغل اهالی آنجا گله داری و زراعت است. راه مالرو دارد. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4 )
تپه. [ ت َپ ْ پ َ ] ( اِخ ) دهی از بخش نمین است که در شهرستان اردبیل و 15 هزارگزی شمال اردبیل و 15 هزارگزی شوسه اردبیل به آستارا واقع است. جلگه ای معتدل است و 135 تن سکنه دارد. آب آن از چشمه و محصول آنجا غلات و شغل اهالی آن زراعت و گله داری است.راه مالرو دارد. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4 ).

معنی کلمه تپه در فرهنگ معین

(تَ پِّ ) (اِ. ) پشتة بلند خاک یا شن ، تل .

معنی کلمه تپه در فرهنگ عمید

۱. (زمین شناسی ) برآمدگی کم ارتفاع پوستۀ زمین.
۲. هر چیز انباشته شده بر روی هم.

معنی کلمه تپه در فرهنگ فارسی

بر آمدگی درروی زمین ازخاک یاشن، پشته بلند، تل
( اسم ) ۱- پشت. بلند بر آمده از زمین . ۲- کلاه زنان و آن چیزی باشد محرابی که زنان از گلابتون و مروارید دوزندو طلا و جواهر نیز سازند و بر پیشانی نصب کنند.
قریه ایست تابع سنجاغ ازمیر از ولایت آیدین که در قضای اوده مش قرار دارد ٠ در اطراف این قریه یک رشته خرابه ها و آثار عتیقه وجود دارد ٠

معنی کلمه تپه در دانشنامه عمومی

تپه یا تُنب یا پشته واژه ای فارسی به معنی ارتفاعی نه بس بلند از زمین، تل، پشته، برآمدگی، توده، نجد، ربوه، گر و ماهور است. در پارسی دری و در برخی گویشهای محلی به کار رفته است. از جمله گویش تنگستانی و لارستانی به ویژه در گویش کوخِردی و شهرستان بستک هرمزگان به کار می رود. واژهٔ فارسیِ تپه شکلی دیگر از واژه های قدیمی تر پارسیِ تبره و تبرک در معنی هر جای از زمین که برآمده و گرد باشد، است. زبان های ترک تبار نیز این واژه را از فارسی وام گرفته اند. به کوه پست و پشته بلند از خاک یا شن در فارسی «تپه» گویند. در زبان دری «تبره»، «تبرک» و «گر» نیز گزارش شده است. برابر برخی تعریف ها، گردی و برآمدگی از زمین، دو شاخصه آن، به شمار می آیند. معادل این واژه در عربی، کلمه «تَلّ»، مفردِ «تِلال» به معنای توده ای از شن یا قطعه ای از زمین است که بر اطرافش مُشرِف باشد.
واژه تپه سار ( به انگلیسی: Upland ) بیشتر برای اشاره به رشته تپه هایی با بلندای ۳۰۰ متر تا ۵۰۰–۶۰۰ متر، به کار می رود.
همچنین برای واژهٔ Hillside، عنوان هایی مانند تپه کنار، کنار تپه، شیب تپه، دامنه تپه، سرازیری تپه، سینه کش یا دامنه به کار می رود.
تپه (ارومیه). تپه، روستایی است از توابع بخش مرکزی شهرستان ارومیه و در شهرستان ارومیه استان آذربایجان غربی ایران.
این روستا در دهستان ترکمان قرار داشته و بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت آن ۲۳ نفر ( ۴ خانوار ) بوده است.
تپه (شازند). تپه روستایی در دهستان مالمیر بخش سربند شهرستان شازند استان مرکزی ایران است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۱۵ نفر ( ۴خانوار ) بوده است.
تپه (فیلم). تپه ( انگلیسی: The Hill ) فیلمی در ژانر درام به کارگردانی سیدنی لومت است که در سال ۱۹۶۵ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به شان کانری، یان بانن و مایکل ردگریو اشاره کرد.
تپه (گرمی). تپه روستایی است که در استان اردبیل، شهرستان گرمی، بخش مرکزی، دهستان انی قرار دارد.
بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت این روستا ۴۵۹ نفر با ۱۰۴ خانوار بوده است.
تپه (مجارستان). تِپه ( به مجاری: Tépe ) یک سکونتگاه مسکونی در مجارستان است که در هایدو - بیهار واقع شده است.
تپه (نمین). تپه روستایی در دهستان دولت آباد بخش مرکزی شهرستان نمین استان اردبیل ایران است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۱۵ نفر ( ۴خانوار ) بوده است.
معنی کلمه تپه در فرهنگ معین
معنی کلمه تپه در فرهنگ عمید
معنی کلمه تپه در فرهنگ فارسی
معنی کلمه تپه در دانشنامه عمومی
معنی کلمه تپه در دانشنامه اسلامی

معنی کلمه تپه در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] به کوه پست و پشته بلند از خاک یا شن در فارسی «تپه» گویند.
در زبان دری «تبره»، «تبرک» و «گر» نیز گزارش شده است. برابر برخی تعریف ها، گردی و برآمدگی از زمین ، دو شاخصه آن، به شمار می آیند. معادل این واژه در عربی، کلمه «تَلّ»، مفردِ «تِلال» به معنای توده ای از شن یا قطعه ای از زمین است که بر اطرافش مشرف باشد.
واژه های مرادف در قرآن کریم
(۱) قرآن کریم.(۲) لغت نامه، دهخدا (م ۱۳۳۴ ش) و دیگران، تهران، مؤسسه لغت نامه و دانشگاه تهران، ۱۳۷۷ ش.(۳) فرهنگ فارسی عمید، حسن عمید، تهران، امیرکبیر، ۱۳۷۵ ش.(۴) تاج العروس، الزبیدی (م ۱۲۰۵ ق)، به کوشش علی شیری، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۴ ق.(۵) مفردات، الراغب (م ۴۲۵ ق)، به کوشش صفوان داوودی، دمشق، دارالقلم، ۱۴۱۲ ق.(۶) جامع البیان، الطبری (م ۳۱۰ ق)، به کوشش صدقی جمیل، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۵ ق.(۷) مجمع البیان، الطبرسی (م ۵۴۸ ق)، بیروت، دارالمعرفة، ۱۴۰۶ ق.(۸) روض الجنان، ابوالفتوح رازی (م ۵۵۴ ق)، به کوشش یاحقی و ناصح، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۷۵ ش.(۹) التفسیر الکبیر، الفخر الرازی (م ۶۰۶ ق)، قم، دفتر تبلیغات، ۱۴۱۳ ق.(۱۰) المیزان، الطباطبایی (م ۱۴۰۲ ق)، بیروت، اعلمی، ۱۳۹۳ ق.(۱۱) لسان العرب، ابن منظور (م ۷۱۱ ق)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ ق.(۱۲) تفسیر شریف لاهیجی، بهاء الدین شریف لاهیجی (م ۱۰۸۸ ق)، به کوشش حسینی و آیتی، انتشارات علمی، ۱۳۶۳ ش.(۱۳) تفسیر منهج الصادقین، فتح الله کاشانی (م ۹۸۸ ق)، به کوشش مرتضوی، غفاری، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه، ۱۳۸۵ ق.(۱۴) الغریبین، احمد بن محمد الهروی (م ۴۰۱ ق)، به کوشش احمد فرید، ریاض، مکتبة نزار مصطفی الباز، ۱۴۱۹ ق؛(۱۵)فتح القدیر، الشوکانی (م ۱۲۵۰ ق)، بیروت، دارالمعرفة.(۱۶) معجم مقاییس اللغه، ابن فارس (م ۳۹۵ ق)، به کوشش عبدالسلام محمد، قم، دفتر تبلیغات، ۱۴۰۴ ق.(۱۷) تفسیر من وحی القرآن، سید محمد حسین فضل الله، بیروت، دارالملاک، ۱۴۱۹ ق.(۱۸) الجدید فی تفسیر القرآن المجید، محمد سبزواری (م ۱۴۰۹ ق)، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۰۲ ق.(۱۹) بیان السعاده، الجنابذی (م ۱۳۲۷ ق)، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۸ ق.(۲۰)ترتیب العین، خلیل (م. ۱۷۵ ق.)، به کوشش محمد حسن بکایی، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۴ ق؛(۲۱)التبیان، الطوسی (م. ۴۶۰ ق.)، به کوشش احمد حبیب العاملی،بیروت، دار احیاء التراث العربی؛(۲۲)الجامع لاحکام القرآن، القرطبی (م. ۶۷۱ ق.)، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۷ ق.
[ویکی فقه] تپه (قرآن). تپه، پشته بلند برآمده از زمین است. همچنین به کوه پست از خاک یا شن نیز تپه گویند.
در این مدخل از واژه «ربوه»، «ریع» و «کثیب» استفاده شده است.
باغ بر تپه
کوهها در آستانه قیامت، تبدیل به تپه شنی می شوند.•یوم ترجف الارض والجبال وکانت الجبال کثیبا مهیلا (روزی که زمین و کوهها به لرزه درآیند و کوهها به سان ریگ روان گردند.) «کثیب» به معنای شن متراکم است. «پس از آن به شرح روزی می پردازد که این عذاب ها در آن ظاهر می شوند، می فرماید: «این در روزی خواهد بود که زمین و کوه ها سخت به لرزه در می آید و چنان کوه ها در هم کوبیده می شوند که به شکل توده هائی از رمل و شن نرم در می آید»....بنابر این معنی، کوه ها در قیامت آن چنان از هم متلاشی می شوند که به صورت شن های نرمی در می آیند که اگر پا روی آن بگذارند فرو می رود.درباره سرنوشت کوه ها در آستانه قیامت، قرآن تعبیرات مختلفی دارد که همگی حکایت از نابودی و تبدیل آنها به خاک های نرم می کند. »
زمین های تپه ای
...

جملاتی از کاربرد کلمه تپه

سنگر شه چون بدوشان تپه رفت از باغ شاه تازه‌تر شد داغ شاه
گهی در دشت دوشان تپه گه در مشکوی مشکین شکار آهو و صید گوزن و ناز جیرانش
تپه (پیر مصلی)، ز جوانی یادش از فرِ سنجر و از شوکتِ اهخامنش است
الان علیا، روستایی از توابع بخش گل‌تپه شهرستان کبودرآهنگ در استان همدان ایران است.
به سوی تپه رو یک بار موسی وار اگر خواهی که علم اژدها دانی و سر آن عصا یابی
بگرد تپه، آن آب مصفی بسان رشته از گلدسته پیدا
آغ تپه یک منطقهٔ مسکونی در ایران است که در استان اردبیل واقع شده‌است. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، آغ تپه ۴۴ نفر جمعیت دارد.
با توجه به کشف کوره ذوب مس در «سگز آباد» قزوین واقع در «تپه قبرستان»، نزدیک بودن این منطقه از لحاظ جغرافیایی به زنجان و نیز وجود معادن بزرگ مس در منطقه می‌توان به قدمت استفاده از این فلز در زنجان پی برد.
تنی باشد سراسر عالم گل در آن باشد همایون تپه چون دل
بزرگراه مدرس به علت قرار گرفتن بخشی از آن در کنار تپه‌های سبز عباس آباد و پارک طالقانی، یکی از سبزترین بزرگراه‌های تهران است که در حاشیه آن گونه‌های مختلف درختان و گیاهان وجود دارد.
هیئتش تپه انبوهی بود روی هم رفته تو گو، کوهی بود
به‌نوشتهٔ عارف قزوینی در دیوانش، دل هوس سبزه و صحرا ندارد هنگامی ساخته شده که شاه مخلوع، محمدعلی‌شاه به‌تحریک روس‌ها وارد گموش‌تپه شده بوده است.
تپه‌های باستانی شهرکیان همچون گورگای تپه (تپه شهرکهنه) با قدمت ۷۰۰۰ ساله و تپه سراب (گنبدک) با قدمت هشت هزار ساله در شهرکیان نیز به صورت دهکده‌هایی کوچک در پیش از تاریخ در دامنه دشت‌های استان قرار داشته‌اند.
در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۹۷ جمعی از کارگران شرکت نیشکر هفت‌تپه دست به اعتراض زدند. برخی از این کارگران در مقام اعتراض دست به خودسوزی جمعی زدند. با این وجود دیگر کارگران مانع از خودسوزی همکاران خود شدند. یگان‌های ویژه پلیس ضد شورش به درخواست مدیر مجتمع خوراک دام این شرکت، با گاز اشک‌آور و باتون به کارگران حمله و پنج تن از آن‌ها را دستگیر کردند.
کنم وصف همایون تپه را ساز سخن را سربلندی ز آن دهم باز
تپه شد بسی دیو در جنگ من ندیدم بدان سو که بودم شکن