تومان

تومان

معنی کلمه تومان در لغت نامه دهخدا

تومان. ( مغولی ، عدد، اِ ) ده هزار. ( ناظم الاطباء ) ( از آنندراج ). کلمه مغولی به معنی ده هزار است. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ) ( حاشیه برهان چ معین ) : از هر ده یک نفر را امیر نُه دیگر کرده و از میان ده امیر یک کس را امیر صد نام نهاده و تمامت صد را در زیر فرمان اوکرده و بدین نسبت تا هزار شود و به ده هزار کشد، امیری نصب کرده و او را امیرتومان خوانند و بدین قیاس و نسق هر مصلحتی که پیش آید.... ( جهانگشای جوینی یادداشت ایضاً ). چون جغتای بازگشت و سلطان جلال الدین رانیافت چنگیزخان ، توربای تقشی را با دو تومان لشکر مغول نامزد کرد. ( جهانگشای جوینی ). پسر بزرگتر را با چند تومان از سپاهیان جلد و مردان مرد به حد.... ( جهانگشای جوینی ). بوقاتیمور با تومانی لشکر بر سر راه مداین و بصره نشسته بود. ( رشیدی ). با یک تومان بهادر نامدار. ( رشیدی ). امیر چوپان... با دو تومان لشکر... به کنار آب کر رسید. ( ذیل حافظ ابرو بر رشیدی ).
- امیرتومان ؛ فرمانده ده هزارسپاهی. رئیس ده هزار نفر.
|| مبلغی از پول ، معادل ده هزار. درهم سیمین تازی که تقریباً یک ثلث کمتر از درهم یونان است. ( ناظم الاطباء ). و به معنی زر نقد که به قدر بیست روپیه باشد. از لغات ترکی است. ( آنندراج ). ده هزار مسکوک زر. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ) : پس گفته اند که چه مبلغ ضرورت باشد وزیر گفته پانصد تومان. ( مزارات کرمان ص 51 از یادداشت ایضاً ). || ده قران مسکوک معادل ده مثقال نقره. ده قران. ده هزار دینار. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ). ده ریال رایج امروز. چون ریال امروزی معادل قران سابق و قران سابق هزار دینار نامیده می شد لذا ده ریال امروزی را به همان اعتبارقران سابق یک تومان نامند. رجوع به حاشیه برهان چ معین شود. || هر یک از ایالاتی که از آنها ده هزار مرد جنگی خیزد، مانند ایالت سمرقند که دارای هفت تومان بوده و هفتاد هزار مرد جنگی از آنجا برمی خاسته. || قسمت بزرگ از هر طایفه. ( ناظم الاطباء ). || به معنی گروه و پرگند و میغ. ( آنندراج ).

معنی کلمه تومان در فرهنگ معین

[ تر - مغ . ] (اِ. ) ده ریال .

معنی کلمه تومان در فرهنگ عمید

۱. ده هزار.
۲. (نظامی ) [قدیمی] ده هزار سرباز.
۳. در دورۀ قاجاریه، واحد غیررسمی پول ایران، معادل ده ریال.

معنی کلمه تومان در فرهنگ فارسی

( اسم ) ۱ - ده هزار ( ۲ . ) ۱٠ ٠٠٠ - ده هزار دینار . ۳ - سکه ای معادل ۱٠ قران یا۱٠ (( یک هزار ) ) بود( قاجاریان ) . ۴ - امروزه معادل ۱٠ ریال است . یا امیر تومان .فرمانده ۱٠ ٠٠٠ سرباز .

معنی کلمه تومان در دانشنامه عمومی

تومان (فیلم ۲۰۱۸). تومان ( چکی: Toman ) یک فیلم زندگی نامه ای درام تاریخی به کارگردانی اوندری ترویان است که در سال ۲۰۱۸ منتشر شد.
• یرژی ماخاچک
• تاتیانا ویلهلمووا
• میروسلاو تابورسکی
• کاتژینا وینترووا
• پاول لیشکا
• واتسلاف نوژل

معنی کلمه تومان در دانشنامه آزاد فارسی

واژه ای مغولی ایغوری به معنی ۱۰هزار از هر چیز (مثلاً ۱۰هزار سرباز). درپی استیلای مغول، جانشین مترادف فارسی آن، یعنی «بیور»، شد. تومان در مسکوکات در حکم ۱۰هزار واحد و به طور اخص به معنی ۱۰هزار دینارِ زَر بود. قرن ها این اصطلاح در شمارش پول به کار می رفت، اما سکه ای به این نام وجود نداشت. در دورۀ سلطنت نادرشاه بیست مسکوک نادری را معادل یک تومان درنظر می گرفتند. در بعضی از فرمان های کریم خان زند نیز از اصطلاح «تومان تبریز» به معنی ۱۰هزار دینار تبریز استفاده شده است. سکۀ طلای تومان نخستین بار در زمان سلطنت فتحعلی شاه قاجار (۱۲۱۲ق) ضرب شد. وزن این سکه نخست۱۶.۱۶ گرم بود و سپس به۴.۵ و دست آخر به۳.۴ گرم کاهش یافت. وزن یک تومان طلا در ۱۲۲۴ق دقیقاً یک مثقال و ۲۸ نخود بود. در زمان سلطنت ناصرالدین شاه (۱۲۹۵ق) تومان طلای۵۳.۲۸ گندمی از طلای ۹۰ درصد ضرب شد. در این زمان تعدادی سکۀ دَه تومانی هم ضرب شد که هر تومان آن ده قران یا ۱۰ هزار دینار ارزش داشت؛ ولی سکه ای به نام دینار موجود نبود. در ۱۳۰۸ش، در دوران رضاشاه پهلوی، به موجب قانون مصوب مجلس شورای ملی، تقسیمات پولی ایران رسماً به ریال تغییر یافت. با این حال، لفظ تومان به مفهوم دَه ریال همچنان در محاورۀ روزمرۀ مردم و معادلات رایج کاربرد دارد.

معنی کلمه تومان در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تومان (یا تومن/ تُمان/ تُمن/ تومانه/ طومان)، واحد شمارش معادلِ ده هزار، قصبه ای مشتمل بر صد دِه، قشونی متشکل از ده هزار سپاهی، واحدِ پول.
ریشه واژه تومان را مغولی، ترکی ـ مغولی و ترکی آذری دانسته اند و بعضی بر آن اند که این واژه از زبان چینی کهن یا پیش از چینی به زبان تُخاری راه یافته است. تومان در تخاری کهن با ضبط تمان و در تخاری متأخر به شکل تومانه در معنای ده هزار به کار رفته است. به نوشته بوداگوف، تومان در اصل بر رقمهای کلان دلالت می کرده و تُومانْمَقْ به معنای ثروتمند شدن و زیاد شدن، از همین کلمه مشتق شده است.
پیشینه واژه
کاربرد تومان در سنگنبشته های ترکی حکایت از پیشینه کهن این واژه دارد؛ با وجود این، نخستین شواهد کاربرد تومان در زبان فارسی به متون تاریخی دوره مغول باز می گردد. (به گفته روشن و موسوی نخستین بار این واژه در سده ششم در کتاب قند یا قندیه به کار رفته اما متن این کتاب را محمد عبدالجلیل سمرقندی ، از مؤلفان دوره تیموری، بازنویسی کرده است و همه کاربردهای تومان در آن به دوره تیموری باز می گردد)
کاربردهای تومان
← واحد تقسیمات کشوری
...

معنی کلمه تومان در ویکی واژه

ده ریال.
ریشهٔ واژه «تومان» در زبانِ هندو-اروپاییِ تخاری است این قوم آریایی و ایرانی تبار بودند. این واژه از زبان تخاری-آ tmāṃ و تخاری-ب tmāne/tumane گرفته شده‌است که به معنی هزار می‌باشد. سپس این واژه از زبانِ تخاری وارد زبان‌های آسیای مرکزی شده‌است. تومان» در ایران، وام‌واژه‌ای مغولی به معنای ده هزار (۱۰۰۰۰) است.در بخش‌بندی‌های لشکری به ده هزار سرباز، تومان گفته و فرمانده آن را امیرتومان می‌نامیدند. این واژه از دوران امپراتوری مغول (سدهٔ ۷) در سرزمین ایران متداول گردید. " از هر ده یک نفر را امیر نُه دیگر کرده و از میان ده امیر یک کس را امیر صد نام نهاده و تمامت صد را در زیر فرمان او کرده و بدین نسبت تا هزار شود و به ده هزار کشد، امیری نصب کرده و او را امیرتومان خوانند و بدین قیاس و نسق هر مصلحتی که پیش آید…. (جهانگشای جوینی)"

جملاتی از کاربرد کلمه تومان

حاجی میرزا آقاسی را میرزا خداداد می داند چقدر مقرری دارد که کفافش کند یا نکند. امیرزاده قسم خورده است که نظر بقدغن والا و ریزه خوانی که فرمودند باو خبر رسید توبه کرده از هیچ امیرزاده بنده نشد، گرسنه محض مانده است و خبر یک هزار تومان و تیول دهی که مثل شهر است به میرزا نصرالله شنیده، یکپارچه آتش شده؛ معهذا از خدمت او به امیرزادگان و پاسبانی و اهتمام مصطفی بیک در آستانه اندرون بسیار رضامندی نوشته است.
خیز و تهی زین همه پیرایه باش ما همه فرزند و تومان دایه باش
امیر تومان چون از جمال میر اجل بدید خانه اقبال خویش را روشن
در شش سالگی اشرف و با به سلطنت رسیدن پدرش زندگی کاخ‌نشینی این خانواده آغاز شد. اشرف‌الملوک برادر خویش را والاحضرت خطاب می‌کرد و صد تومان مقرری ماهانه از رضاشاه داشت و اسب سواری و اتومبیل به خصوص از نوع آمریکایی از چیزهای مورد علاقه وی بودند.
چاکران در گه او مهتران کشورند میر آنها میرتومان است گویی نیست هست
رفت اسباب خانه‌ام بر باد شصت تومان بهای یک تومان
نت‌بلاکس پیشتر زیان اقتصادی ناشی از هر ساعت قطع اینترنت در ایران را حدود یک‌ونیم میلیون دلار (۴۵ میلیارد تومان) برآورد کرده بود.
الیف باتومن (زاده ۱۹۷۷) نویسنده، استاد دانشگاه و روزنامه‌نگار آمریکایی است. او تا کنون دو کتاب نوشته است: زندگی‌نگاره‌ای به نام جن‌زدگان، و رمانی به نام ابله که در سال ۲۰۱۸ جزو فینالیست‌های جایزه ادبیات داستانی پولیتزر بود. باتومان یکی از نویسندگان ثابت مجله نیویورکر است.
سزای تومان جایگاهی نبود به آرام شایسته گاهی نبود
بنابر گزارشی که وثوق‌الدوله به مجلس شورای ملی داد، درآمد املاک ارباب جمشید بیش از ۵۹ هزار تومان بود. امیرنظام قراگوزلو وزیر مالیه املاک او را شامل ۲۳ پارچه ملک با درآمد سالیانه ۲۷ هزار تومان اعلام کرد که در رهن بانک استقراضی بود و یازده باب منزل مسکونی و تعدادی دکان و مستغلات در تهران که در رهن بانک شاهنشاهی بود.
در سال ۱۳۹۴ این مقدار به بیست هزارو پانصد تومان افزایش یافت و در سال ۱۳۹۷ به بیست و پنج هزار تومان و در سال ۱۳۹۸ به سی هزار تومان به ازای هر درس افزایش یافته‌بود. در سال ۱۳۹۹ نیز هزینه ثبت نام به چهل هزار تومان افزایش یافته‌بود. در سال ۱۴۰۱ هزینه ثبت‌نام به هشتاد هزار تومان افزایش یافت.
شیشه‌های شراب را آورد پنج تومان و نیم را رد کرد
ال اس دی جزو روانگردان‌های بسیار کمیاب در ایران است. به نحوی که تقریباً در هیچ‌یک از شهرهای کوچک ایران عرضه نمی‌شود. اما در شهرهای بزرگ‌تر مانند تهران، اصفهان، مشهد، تبریز، کرج و شیراز به ندرت و با قیمت‌های سرسام آوری به فروش می‌رسد. یک فروشنده در اصفهان می‌گوید قیمت هر تریپ ال اس دی ساده حدوداً ۷۰۰ هزار تومانی برای اشخاص هزینه دربردارد فرووشنده دیگری در کرج می‌گوید هر ورق کوچک آن یک میلیون و دویست هزار تومان پول از جیب مصرف‌کنندگان کش می‌رود.
در گفتگوی کوتاهی که با وی شد دلیل بازداشتش را برگزاری مهمانی‌ها و نشست‌های اعضای کمپین در منزلش ذکر کرد (با اتهام اقدام علیه امنیت ملی با وثیقه ۱۰۰ میلیون تومانی). او از برخورد خشن ماموران شکایت داشت. تغییر برای برابری - رادیوزمانه
طبق آمار اعلام شده توسط مسئولان رسمی شرکت اسنپ در ۲۹ تیر ۱۳۹۸، تاکنون ده هزار نفر از معلولان در اسنپ مشغول به کار شده‌اند. همچنین در یک سال گذشته از آن تاریخ، بیش از ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار سفر از کل سفرهای ناوگان اسنپ را این افراد به خود اختصاص داده‌اند و در آن مدت، مبلغ نه میلیارد تومان کمیسیون (سهم اسنپ) این افراد بوده‌است که این مبلغ از حساب آنان کسر نشده‌است.
شهریور ۹۹ حداقل و حداکثر شهریه مهدکودک عادی بین ۲۹۰ تا ۴۹۰ هزارتومان برای هرماه شد کل طول سال ۹۹ ۴۰ هزار کودک زیر ۴ سال تا ۶ سال در مهدهای کل استان اصفهان پذیرش شدند.
که بدین زیرکی و بز بازی نه تومانی نه فخر دین رازی
به دوصد آه و زینهار و امان قرض کردم چهل عدد تومان
یکی از بابت سه هزار تومان، اگر خدا نخواسته تا حال نرسیده باشد چگونه سر ز خجالت بر آورم بر تو. مگر امیر نظام که البته حالا در اردوی همایون است تدبیر اندیشد، یا دستی از غیب برون آید و کاری بکند.
اعلام شد برای بازگرداندن اجساد آنها ۳۰۰ میلیون تومان پول لازم است.