خشت
معنی کلمه خشت در لغت نامه دهخدا

خشت

معنی کلمه خشت در لغت نامه دهخدا

خشت. [ خ ِ ] ( اِ ) آجر خام و ناپخته . ( از برهان قاطع ) ( از ناظم الاطباء ). پاره ای گل که آن را در قالبی ریزند و چون شکل قالب بخود گرفت قالب را از آن خارج کنند وسپس آن پاره گل ، شکل قالب گرفته ، را در آفتاب گذارند تا خشک شود و بعد آن را در ساختمانها بکار برند. می گویند خشت بهتر از آجر عایق گرما و صدا است. این پاره گل را گاه به جای «خشت « »خشت خام » نیز می گویند و چون خشت خام را بپزند آجر میشود. لَبِن :
مغ از نشاط سبدچین که مست خواهد شد
کند برابر چرخشت خشت بالینا.عمار مروزی.نه پادیر باید ترا نه ستون
نه دیوار خشت و نه آهن درا.رودکی.نه سیم است با من نه زر و گهر
نه خشت و نه آب و نه دیوار گر.فردوسی.اگرتخت یابی و گر تاج و گنج
وگر چند پوشیده باشی برنج
سرانجام جای تو خاکست و خشت
جز از تخم نیکی نبایدت کشت.فردوسی.بنالید و گفت اسب را زین کنید
از این پس مرا خشت بالین کنید.فردوسی.خشتی که ز دیواری بردند به بیدادی
شاخی که ز گلزاری بردند به غداری.منوچهری.صدش داد از آن همچو آتش برنگ
که هر خشت ده من بر آمد بسنگ.اسدی ( گرشاسب نامه ).هر آن خشت کز کالبد شد بدر
بر ان کالبد بازناید دگر.اسدی ( گرشاسب نامه ).هر آن خشتی که بر سقف سرائیست
بدان کان از سر کشور خدائیست.ناصرخسرو.بل خشت زرین زان بنان شد در خوی خجلت نهان
چون خشت گل در آبدان از دست بنا ریخته.خاقانی.خشت گل زیر سر و پی سپر آئید بمرگ
گر بخشت و بسپر میر کیائید همه.خاقانی.دو خشتی برآورده قصری عظیم
یکی خشت از زر یکی خشت سیم.نظامی.چو شه شد در آن قصر زرینه خشت
گمان برد کامد بقصر بهشت.نظامی.ز بس خشت آهن که شد برهلاک
لحد بسته بر کشتگان خشت خاک.نظامی.از زر و سیم راحتی برسان
خویشتن هم تمتعی برگیر
وانگه آن خانه کز تو خواهد ماند
خشتی از سیم و خشتی از زر گیر.سعدی ( کلیات چ مصفا ص 72 ).هر آن پاره خشتی که بر منظریست
سر کیقبادی و اسکندریست.حافظ.

معنی کلمه خشت در فرهنگ معین

(خِ ) (اِ. ) ۱ - آجر خام . ۲ - نیزة کوچک . ۳ - یکی از نقش های چهارگانة ورق بازی . ،~ در آب زدن کنایه از: کار بیهوده کردن .

معنی کلمه خشت در فرهنگ عمید

۱. از مصالح ساختمانی به صورت مکعبی از گِل که در قالب ریخته و خشک کرده اند.
۲. [قدیمی] نوعی نیزۀ کوچک که در جنگ های قدیم به کار می رفت: چنان بود تیرش که ژوپین گران / شمردند هر تیر خشتی گران (اسدی: ۷۳ )، یکی خشت زد بر سرین قباد / که بند کمرگاه او برگشاد (فردوسی: ۱/۲۹۸ ).

معنی کلمه خشت در فرهنگ فارسی

۱ - یکی از بخشهای شهرستان کازرون دارای نخلستانهای بسیار و خرمای آن معروف است .۲ - مرکز بخش مزبور که قریب ۱۵٠۸ تن سکنه دارد.
( اسم ) ۱ - آجر خام آجر ناپخته . یا خشت پخته . آجر . یا خشت پیروزه کاشی . ۲ - نوعی سلاح در جنگهای قدیم که عبارت بود از نیزه ای کوچک که بسوی دشمن پرتاب میکردند . ۳ - ورقی در بازی گنجفه که شکل خشت بر آن منقوش است .
دهی است از دهستان اشکنان بخش گاوبندی شهرستان لار واقع در پنجاه و چهار گزی خاور گاوبندی .

معنی کلمه خشت در دانشنامه عمومی

خشت یکی از مصالح ساختمانی است. خشت معمولاً به اشکال و ضخامت های مختلف می تواند تولید شود ولی مرسوم ترین آن شکل مربع به ضلع ۲۰ سانتیمتر و به ضخامت ۵ سانتی متر است. به نصف یک خشت یک نیمه گفته می شود.
برای تولید خشت ابتدا گل را در قالب می ریزند. سپس در آفتاب خشک می کنند. به این خشت، خشت خام گفته می شود. خشت خام در برابر رطوبت از بین می رود به همین خاطر خشت را می پزند که در این صورت به آن آجر گفته می شود. فرایند پختن خشت در کوره آجرپزی که بدان داش گفته می شود انجام می شود
خشت از نظر اقتصادی به صرفه بوده و به راحتی از خاک محل در ابعاد معمولی تهیه می شود و پس از خشک شدن به مصرف بنا می رسد. خشت به طریق گوناگون تهیه شده که به شرح ان می پردازیم.
۱ـ خشت خوب از تنگ بستن خاک رس همگن با آب و پس از ورز دادن در ابعاد معمول قالب زده می شود.
۲ـ خاک رس معدنی نرم شده با شکر سنگ و آب مخلوط شده خشت تهیه می شود.
۳ـ خاک رس مرغوب با کاه و خرده سنگ تهیه می شود. وجود کاه باعث اتصال دانه های خاک به یکدیگر شده و خرده سنگ مقاومت خشت را زیاد می کند تا خشت در زیر بارهای فشاری بنا تاب فشاری بیشتر را تحمل کند.
۴ـ چنانچه خاک های آوار مرغوب از ساختمان های تخریب شده به دست اید می توان از آن ها که دارای درشت دانه و ریزدانه های سنگی است خشت مقاومی تهیه کرد.
۵ـ خاک رس چرب کوبیده با مقداری خاکستر مخلوط شده و از ان خشت تهیه می گردد. معمولاً خاکستر دارای چربی نا چیزی می باشد که وجود ان در خشت حالت عدم مکش آب را به وجود می آورد. رنگ این خشت خاکستری می باشد.
۶ـ به مخلوط خاک رس موی بز اضافه شده و خشتی مقاوم به دست می آید که ترک پذیری ان بسیار کم و در مواردی از بین می رود.
۷ـ خاک رس معدنی نرم با پشم شتر که به صورت تار و پود درهم آمیخته شده به نسبت معلوم مخلوط شده و خشت تهیه می گردد.
۸ـ در مواردی پوست برنج چلتوک با خاک رس مخلوط شده و اتصال خوبی در خشت به وجود می آید و ترک پذیری خشت را نقصان می دهد.
۹ـ در مواردی به خاک رس پهن چارپایان اضافه می کنند. این ترکیب نیز باعث مقاومت خشت در برابر رطوبت می شود و از بازشدن ان جلوگیری می کند.
۱۰ـ ریشه گیاهی و علفی برخی از گیاهان با خاک رس مخلوط شده و خشت تهیه می شود.
۱۱ـ خاک رس با الیا ف درخت خرما در اندازه لازم مخلوط شده و خشتی مقاوم تهیه می شود. به این خشت اصطلاحاً ساز و دار گفته می شود.
معنی کلمه خشت در فرهنگ معین
معنی کلمه خشت در فرهنگ عمید
معنی کلمه خشت در فرهنگ فارسی
معنی کلمه خشت در دانشنامه عمومی

معنی کلمه خشت در دانشنامه آزاد فارسی

نیزه ای کوچک که در میان آن حلقۀ کوچکی از ریسمان یا ابریشم تافته می بستند و انگشت سبابه را در میان آن حلقه کرده به جانب هدف پرتاب می کردند. خشت را در جنگ و شکار به کار می بردند.

معنی کلمه خشت در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] خشت از مصالح ساختمانی است. از آن به مناسبت در بابهای طهارت و صلات سخن گفته اند.
خشت از مصالح ساختمانی به شکل مکعب، ساخته شده از گل می باشد.
احکام خشت
نهادن خشت و مانند آن در پشت میت در قبر برای جلوگیری از برگشتن آن به عقب و نیز محکم کردن لحد با خشت و مانند آن برای جلوگیری از ریختن خاک روی میّت، مستحب است.بنابر مشهور، واجب است در سجده، جای پیشانی نمازگزار نسبت به جای پای او، پست تر یا بلندتر از یک خشت (تقریباً به اندازه چهار انگشت بسته) نباشد.

معنی کلمه خشت در ویکی واژه

آجر خام.
نیزة کوچک.
یکی از نقش‌های چهارگانة ورق بازی. ؛~ در آب زدن کنایه از: کار بیهوده کردن.

جملاتی از کاربرد کلمه خشت

چنان بود تیرش که ژوپین گران شمردند هر تیر خشتی گران
زندگی‌نامهٔ گلستان را نخستین بار محمدرضا رهبریان با عنوان از آینه تا خشت: ۱۰۰ سال زندگی ابراهیم گلستان نوشته و در صدسالگی او منتشر کرد.[نیازمند منبع]
خشتی دیگر در دیوار (بخش سوم)، دوازدهمین آهنگ آلبوم است.
بافت خانه‌های روستا اکثراً به صورت خشتی بود که با بهره‌گیری از وام‌های مسکن مهر، قسمتی از بافت خشت و گِل جای خود را به سیمان و آجر داده است.
در ضلع جنوبی ایوانی است رفیع با طاق هشتی و مقرنس گچ و درِ دو لنگه چوبی. ارتفاع این ایوان هفت متر است که با طاق جناقی پوشیده شده است. مصالح به‌کار رفته در بنا خشت خام و ملات گل است و در نما و طاق‌ها همه از آجر با ملات گچ کار شده است.
جوش می خشتی اگر از خم صهبا برداشت سقف این میکده را جوش من از جا برداشت
گر مرد جاهی جا گرم‌ کم‌ کن خواهد عرق‌کرد رخشت به منزل
مردمان باستانی پوئبلو مردمان سرخ‌پوستان آمریکایی بودند که از قدیم در خانه‌های خشتی به نام پوئبلو در قاره آمریکای شمالی ساکن بودند.
هم تاخت بهرام خشتی بدست چناچون بود مردم نیم مست
سر خشت گفتی می آشام شد صفش بزم و می خون و دل جام شد
امامزاده علی (کازرون)، روستایی از توابع بخش خشت و کمارج شهرستان کازرون در استان فارس ایران است.
مرا به صومعه، گو: شیخ شهریار مده سر مرا به جهان خشت‌های میکده بس
از وصال روح بخشت یک زمانم شاد کن تاکیم سرگشته داری در غم ای جان و جهان
این روستا در دهستان خشت قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۱۳ نفر (۲۴خانوار) بوده‌است.
یک روز ماهوار سپه بود کاه و خشت امروز نقد همت ما صرف لشگر است
مستی از اندازه بیرون گر رود، عرفی فتد بر دماغ خشت خم، کز بوی خشت آیم به هوش
آرامگاه ملک سبزعلی صاحب ساختمانی تاریخی است در استان لوگر کشور افغانستان. این ساختمان به صورت گنبدی از خشت پخته بنا شده و در حدود پنج کیلومتری شمال شرقی استان لوگر قرار دارد. حدود چهل درصد از این بنا در اثر جنگ‌های داخلی افغانستان ویران شده است.
• منطقهٔ تنگِ‌خور: این منطقه در روستای خشت دارای چشمه‌های آب شیرین بسیاری است. همچنین نخلستان‌های بسیار زیبا از چشم‌اندازهای خوب و دیدنی این منطقه به شمار می‌آیند.
نام این منطقه، اشاره به قره‌خواجه، شهر و اثر باستانی خشتی بر سر راه تاریخی ابریشم در ۳۰ کیلومتری شهر تورفان اشاره دارد.
که صندوق پیلان شد از زیر پی ز بس کشته هندو چو چرخشت می