آذرشهر
معنی کلمه آذرشهر در دانشنامه عمومی

آذرشهر

معنی کلمه آذرشهر در دانشنامه عمومی

آذرشهر. آذرشهر یکی از شهرهای باختری استان آذربایجان شرقی و مرکز شهرستان آذرشهر است. کوهستان سهند در سمت شرقی آذرشهر قرار گرفته و از همین روی این شهر دارای آب و هوای سرد است. همچنین دریاچهٔ ارومیه در باختر آذرشهر است. گفته می شود که چنگیزخان از این شهر زنی گرفت و آن را با خودش برد
آذرشهر دارای زمین های مسطح در مناطق شمال باختری در دور و بر دریاچه ارومیه و مناطق کوهستانی در خاور و جنوب خاوری است که هوای این منطقه در تابستان گرم می شود. آبیاری کشتزارها و باغ های پیرامون آذرشهر با رودخانهٔ آذرشهر و نیز کانال های زیرزمینی، چشمه های طبیعی و چاه های عمیق انجام می شود.
این شهر در ۴۵ درجه و ۸۵ دقیقهٔ طول خاوری، ۳۷ درجه و ۴۶ دقیقهٔ عرض شمالی و در ارتفاع ۱۴۶۸ متری از سطح دریا است. آذرشهر در پنجاه و چهار کیلومتری جنوب باختری تبریز و در محور تبریز - بناب است.
نام قدیمی آذرشهر توفارقان می باشد ، توفارقان از دو بخش توفار+قان تشکیل شده است. توفار یا همان دووار به معنای دیوار و قان/جان/گان پسوند مکان و سرزمین میباشد مانند ممقان ، زنجان ، ورزقان ، گوگان ، آذربایجان . توفارقان به معنی سرزمینی که دور تا دور آن با دیوار محافظت میشود احتمالا منظور کوهای اطراف شهر میباشد.
آذرشهر یکی از شهرهای تاریخی شمال غرب ایران است که منابع تاریخی نام آن را به صورت ده نخوارگان و ده نخیرجان نوشته اند و در کتاب های جغرافی قدیم عرب این نام به شکل «داخَرَّقان و دخارقان درآمده است. یاقوت حموی از این شهر باعنوان «دِه نَخیرجان» یاد کرده است؛ درحالی که حمدالله مستوفی از عنوان «دهخوارقان» استفاده نموده است. اکثر مورخان از آذرشهر به عنوان شهری کوچک با هشت روستای تابعه یاد می کنند و از وفور باغ های انگور، و میوهجات مختلف آن سخن به میان آورده اند. همچنین لپه آذرشهر و گردوی آذرشهر شهرت جهانی دارد. در روستای فیروز سالار آذرشهر باغ های پسته وجود دارد.
جمعیت آذرشهر بر پایهٔ سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ خورشیدی بالغ بر ۴۴٬۸۸۷ نفر بوده است که نهمین شهر استان آذربایجان شرقی شناخته می شود. همچنین تعداد خانوارهای ساکن این شهر ۱۴٬۳۴۳ خانوار بوده است.
مردم آذرشهر به حجب و حیا و دین داری و ارادت به اهل بیت عصمت و طهارت مشهور هستند.
با توجه به گفته های افراد کهنسال منطقه، در زمان های خیلی قدیم دهخوارقان در محل کوه پیر قطران بوده است که در اثر زلزله نابود شده است و بعد از آن مردم روستا را در سمت دیگر رودخانه بنا نهاده اند. ویرانه های کوه پیر قطران هنوز بجاست و از آثار باستانی آذرشهر می باشد. بافت قدیمی شهر از تعدادی محله قدیمی تشکیل شده بود که این محلات از هم فاصله داشته اند و بین محلات باغ هایی وجود داشته است که شمالی ترین محله پیرلر و جنوبی ترین محله کوچه کردها ( کردلر کوچه سی ) بوده است؛ شرقی ترین محله نیز دیزج ( دزک به معنی دژ کوچک ) و غربی ترین محله اشاغی کوچه نام داشته است. هر محله دارای کوچه های باریک و تودرتو و بن بست بوده و در ورودی هر محله درب بزرگی کار گذاشته شده بود که شبها بسته می شد و دارای نگهبان بوده است. بدین ترتیب هر محله مانند قلعه ای عمل می کرده که خانه های در انتهای بن بست آن از قیمت های بالاتر و ارزش بیشتر برخوردار بودند. در هر محله و در اکثر کوچه ساختمان هایی به نام کبوترخانه وجود داشت که کبوتران و دیگر پرنده ها در آن لانه می گزیدند. در تمام کوچه ها سکوهایی بوده است که مسافران و افراد سالخورده بر آن نشسته و استراحت می کردند و بار خود را روی آن می گذاشتند و بعد از استراحت بار خود را با استفاده از آن دوباره به کول می گرفتند. تمام محلات از آب قنات و چشمه ها استفاده می کردند که هم اکنون تمامی این قنات ها به محل دفع فاضلاب تبدیل شده است.
معنی کلمه آذرشهر در دانشنامه اسلامی
جملاتی از کاربرد کلمه آذرشهر

معنی کلمه آذرشهر در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] آذرشهر. نام قدیمی این دیار پر طراوت و با نشاط و انقلابی دهخوارقان بوده و تاریخی ترین شهرهای آذربایجان شرقی است.
این شهر مملو از زیبایی ها و مناظر طبیعی و پیشینه قوی فرهنگی است حضور دهها تن از علمای برجسته در طول دو قرن اخیر گویای این مدعاست که آذر شهر دیار عالم پرور و عشاق اهلبیت علیه السلام و مهد عارفان و آزادگان آزادی خواهان بوده از جمله عارفان و عالمان فرزانه این منطقه به عنوان نمونه عبارتند از:ملا یوسف دهخوارقانیشیخ رضا دهخوارقانیضیاءالعلماء دهخوارقانیشمس العلماء دهخوارقانیآیة الله شیخ علی توتونچیانشیخ ابوالقاسم دهخوارقانیآیة الله سید جلال الدین دهخوارقانیشیخ محمد حسن منطقیآیة الله عظیمیآیة الله شهید غفاریو ...
مساجد آذر شهر
مسجد محراب کوی قاضیمسجد چهار سو مسجد عبدالله شهیدمسجد حاج کاظممسجد بازار (امام خمینی)مسجد قدیمی قدمگاه
منبع
سایت اندیشه قم
...

جملاتی از کاربرد کلمه آذرشهر

حسین غفاری (۵ مهر ۱۲۹۶، آذرشهرتبریز – ۶ دی ۱۳۵۳، تهران) روحانی مجتهد و از شاگردان شاخص روح الله خمینی و مبارزان سرشناس علیه حکومت پهلوی بود. هادی غفاری از فعالان سیاسی انقلاب ۱۳۵۷ فرزند اوست.
این مسیر برای کاهش بار ترافیکی محور بزرگراه کارگر و بزرگراه ملت (جاده سنتو) از سال ۱۳۸۰ مورد طراحی و مطالعه قرار گرفته و در ۸ اردیبهشت ۱۳۹۲ با ۴۰۰ میلیارد ریال اعتبار، مورد بهره‌برداری رسمی قرار گرفت. این طرح به‌عنوان محور مواصلاتی محدوده شمال غرب تبریز به جنوب غرب شهر طراحی شده و از طریق این آزادراه جاده تبریز ـ آذرشهر به جاده تبریز ـ مرند متصل می‌شود.
استان آذربایجان، یکی از استان‌های ایران به مرکزیت تبریز در دوره خلفای عباسی بود. این استان شامل شهرهای نخجوان، جلفا، اردوباد، زنگان(زنجان کنونی)، آهر(اهر کنونی)، دزمار، مرند، طروج (تسوج کنونی)، خوی، اردبیل، کلاتتر، سلماس، خلخال، ملکان، سراب، اوجان(بستان آباد کنونی)، تبریز، ارومیه، شال، دهچوارقان(آذرشهر کنونی)، مراغه، میانه، ساوجبلاغ(مهاباد کنونی)، اشنویه، خونج، نیلان، پسوا می‌بود. استان آذربایجان میان استان‌های اران، ارمنیه، جزیره، جبال، مغان و گیلان قرار داشت.
شهرستانهای تکاب، شاهیندژ، مرحمت آباد، بناب، ملکان و عجبشیر از دیرباز جزو شهرستان مراغه بوده‌اند که با تجمیع این شهرستانها و شهرستانهای باروق، هشترود و چاراویماق و حتی شهرستانهای میانه، آذرشهر و میاندوآب با جمعیتی بالغ بر یک و نیم میلیون نفر شرایط تشکیل استان جدید کاملاً مهیا می‌باشد.
احمد علیرضابیگی (زادهٔ ۲۲ بهمن ۱۳۴۲) نظامی و سیاستمدار ایرانی است که در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی به‌عنوان نماینده تبریز، آذرشهر و اسکو فعالیت می‌کرد. وی در دوره دهم نیز حضور داشت.
یکی از مشهورترین مکانهای آذرشهر مکان به نام قوش داشی می‌باشد که در ان محل قوچ سنگی بزرگی به رنگ سفید رنگ در آن وجودداشته‌است که متأسفانه تخریب گردیده‌است و فقط افراد سالخورده این محل را می‌شناسند. این قوچ بزرگ در محل اشیک بازار (بازار قدیمی) وجود داشته‌است.
قطعه آزادراه تبریز–سهند چندین سال قبل از نهایی شدن طرح‌های اتصال انتهای قطعه ۴ به شهر تبریز آغاز شد و در ابتدا قرار نبود بخشی از آزادراه باشد زیرا قرار بود آن آزادراه در همین آزادراه (آزادراه ۱۶) ساخته شود یعنی قسمت غربی بزرگراه موجود تبریز- آذرشهر به سمت آزادراه کنارگذر غربی تبریز. با این حال، اکنون این قطعه آخرین امتداد آزادراه را تشکیل می‌دهد که این دو شهر را به هم متصل می‌کند.
در ۱۲۹۳ هجری خورشیدی در آذرشهر از توابع تبریز، به دنیا آمد. در چهار سالگی مادر خود را از دست داد و نزد نامادری و پدرش آقا میرعلی بزرگ شد.
در زمان شاهنشاهی مشروب خانه ای در شهر آذرشهر بوده اما سپس به دستور آیت الله مدنی که نفوذ و محبوبیت بسیار زیادی در میان مردم داشت، بعد از خطابه تاریخی و طوفانی اش خون مردم به جوش آمده و دست جمعی راهی مشروبخانه شدند و آنجا را به آتش کشیدند و ویرانش کردند و هنوز هم که هنوز هست زمین اش منفور مردم است و میان بافت شلوغ شهر خالی است.
آذرشهر نهمین شهر پرجمعیت استان آذربایجان شرقی، یکی از شهرهای باختری این استان و مرکز شهرستان آذرشهر است. کوهستان سهند در شرق آذرشهر قرار دارد و به همین دلیل، این شهر دارای آب و هوای سرد است. همچنین دریاچهٔ ارومیه در باختر آذرشهر است.