اثرم

در چشم اهل دل اثرم هست و بود نیست عکسم من و در آینه‌ها می‌کنم سماع

بلای عشق تو بر من چنان اثر کرده‌ست که پند عالم و عابد نمی‌کند اثرم

بی‌تو گم شد اثرم وز غم تو در عجبم که به سر وقت من گمشده چون می‌افتد

نه دگر اسم به جا باز بود نی اثرم شده پرخون جگرم کو رضا کو پسرم

اصل واژهٔ اشتاد در اصل ارشتاد یا ارشتات بوده که در طی گذر زمان به اشتاد تبدیل شده‌است. ارشتات به معنای راستی و درستی است و در یسنا ۱۶، فقرهٔ ۶ و همینطور در دو سی روزهٔ کوچک و بزرگ، فقرهٔ ۲۶، در ردیف سی فرشته مربوط به روزهای ماه به شمار آمده‌است. چهارمین چهره‌ی گهنبار ایاثرم گاه به چَم (:معنی) آغاز زمستان است. در باور زرتشتیان چهارمین مرحله‌ی آفرینش از سوی اهورامزدا را یادآوری می‌کند که هنگام پدیدار شدن گیاه در هستی است. هنگامه‌ی این جشن پنج‌روزه از اشتاد ایزد تا انارام ایزد در گاهشمار زرتشتی برابر با 20 تا 24 مهرماه در سالنمای رسمی کشور است. در گاهشمار کهن ایران، سال، تنها به دو فصل بزرگ بخش می‌شد. فصل تابستان هفت ماهه و زمستان پنج ماهه بود.

من شبنم آفتاب جهان تاب چهره ات با جلوه ات بجای نماند اثرمرا

گفته بودی که بیایم به سراغت روزی ترسم آن روز، بیایی که نیابی اثرم

مبتذل گشت اصل و عرق و نژاد بی اثرماند خلق وخوی ونهاد

آخر نظری کن که اگر بعد از این خواهی که نظر کنی نیابی اثرم

به مهر او اثرم جز دریغ و درد نماند بباد رفت غبارم چنانکه گرد نماند

بوی پیراهن یوسف شدم و بی‌اثرم هرزه بود این که من از مصر به کنعان رفتم