آدینه

آدینه قلی، روستایی از توابع بخش راز و جرگلان شهرستان بجنورد در استان خراسان شمالی ایران است.

در بسیاری از کشورها، جمعه(آدینه) آخرین روز کاری قبل از تعطیلات پایان هفته است، اما در ایران جمعه روز تعطیل پایان هفته است. در مطالعاتی که انجام‌شده است از بین ۱۱۴ کشور جهان، کشورهای ایران، افغانستان و جیبوتی روز جمعه را در هفته تعطیل بودند. که البته کشور افغانستان در سال ۱۳۸۹ طرح «دو روز تعطیلی» در هفته را به تصویب رساند. تفاوت‌های میان کشورها از نظر موقعیت جغرافیایی و شرایط فرهنگی، اقتصادی و سیاسی حاکم بر هر کشوری می‌تواند بر سیاست‌های اتخاذ شده در این زمینه تأثیرگذار باشد.

گفت زن گرچه شب آدینه است لیک مرغ آنجا رود که چینه است

مفسّران گفتند: سببِ نزولِ آیت آن بود که بنی‌عامر عادت داشتند که برهنه گِردِ خانه طواف کردندی، مردان به روز و زنان به شب. و چون به مسجدی از مساجد رسیدندی، جامه بینداختندی و برهنه شدندی و در مسجد شدندی، و اگر کسی با جامه طواف کردی او را بزدندی و جامه‌اش بیرون کردندی، خدای تعالی این آیت فرستاد و امر کرد فرزندانِ آدم را - زنان و مردان را - که: زینتِ خود از لباس به نزدیکِ هر مسجدی برگیرند، پس مراد به زینت، جامه است. مجاهد گفت: از جامه آنچه عورت به آن بپوشند فریضه است، و اگر عبایی باشد. باقر - علیه السّلام - گفت: مراد، جامهٔ نو است و پاکیزه در روزهای عید و روزهای آدینه که به مسجدِ جامع و مصلّی شوند. عطیّه و أبوروق گفتند: مراد به زینت آن است که چون به مسجد خواهد شدن موی به شانه کند.

پس از مختومه اعلام‌شدن پرونده دادخواهی پدر و مادر ابوالفضل آدینه‌زاده، از کشته‌شدگان اعتراضات سال ۱۴۰۱، این خانواده اعلام کردند که «از اول می‌دانستیم در این بیدادگاه جوابی حاصل نمیشود». ابوالفضل آدینه‌زاده معترض ۱۷ ساله بود که پس از کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد، با شلیک مأموران حکومتی در مشهد کشته شد. خانواده آدینه‌زاده پس از کشته‌شدن فرزند آنها مانند خانواده‌های دادخواه دیگر در ایران، بارها تحت فشارهای امنیتی جمهوی اسلامی قرار گرفته و احضار و بازداشت شده‌اند.

روز باران، گر شب آدینه باشد، می کشد صائب ما در میان میکشان بی درد نیست

روز آدینه ببستیم ز ری رخت سفر بسپردیم ره دیلم و دریای خزر

خرابی را که دعوی اناالحق کرد از مستی به هر آدینه صد خونی به زیر دار بنمایید

گفتند: این صوفیان که در مسجد آدینه نشسته اند بر توکل بی علم؟

قوله تعالی: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ بسم اللَّه کلمة منیعة لیس یسموا الی فهمها کلّ خاطر، فخاطر غیر عاطر عن علم حقیقته متقاصر، کلمة عزیزة من ذکرها عزّ لسانه و من صحبها اهتزّ جنانه. قدر بِسْمِ اللَّهِ کسی داند که دلی صافی دارد، و در دل یادگار الهی دارد، ساحت سینه از لوث غفلت پاک دارد، نظر اللَّه پیش چشم خویش دارد، خلوت «وَ هُوَ مَعَکُمْ» نقش نگین یقین خود گرداند، عین بیداری و هشیاری شود، تا چون نام او گوید، طنطنه حروف بسمعها میرسد و غلغله عشق بجانها می‌بود. قوله تعالی: وَ الْفَجْرِ جلیل و جبّار خداوند کردگار، سوگند یاد میکند بمصنوعات و افعال خود، و او را جلّ جلاله رسد، و از خداوندی وی سزد که اگر خواهد سوگند بذات خود یاد کند چنان که: فَوَ رَبِّکَ لَنَسْئَلَنَّهُمْ فَوَ رَبِّ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ إِنَّهُ لَحَقٌّ. و اگر خواهد بصفات خود یاد کند، کقوله: ق وَ الْقُرْآنِ الْمَجِیدِ ص وَ الْقُرْآنِ ذِی الذِّکْرِ. و اگر خواهد بافعال خود یاد کند، کقوله: وَ الْفَجْرِ وَ لَیالٍ عَشْرٍ این را تفسیرهاست از اقوال مفسّران میگوید: ببام محرّم که اوّل سالست، ببام ذی الحجّه که ماه حجّ و زیارتست، ببام روز آدینه که حجّ درویشانست، ببام همه‌ روز در همه سال که وقت مناجات دوستانست و ساعت خلوت عارفانست ببام دل دوستان که محلّ نظر خداوند جهانست، بروشنایی صبح معرفت که آسایش مؤمنانست و و راحت ایشان از آنست.

ابوسعید در روز پنجشنبه (شب آدینه) چهارم شعبان ۴۴۰ قمری در میهنه وفات یافت.

به عنوان مجری در برنامه‌هایی چون نگاه ۵، آدینه‌ها، شب بخیر تهران، مشاوران، جشن رمضان و صبح زندگی و در فیلم بودن یا نبودن به عنوان بازیگر فعالیت کرده‌است. او همچنین یکی از سازندگان برنامه‌های رادیویی است.

آشنایی بیشتر احمد آزاد با موسیقی ایرانی و روش خواندن و اجرای ردیف‌های موسیقی، پس از رفتن ایرج و اکبر گلپایگانی به آمریکا و آشنایی با این دو موسیقی‌دان بود. وی همچنین در دانشگاه‌های آمریکا به تحصیل در رشته‌های مهندسی برق، مهندسی پرواز، خلبانی، دکترای متافیزیک، روان‌شناسی اجتماعی، و هیپنوتیزم بالینی پرداخت. او همچنین مجری و برنامه‌ساز برنامهٔ «بامداد آدینه» بود که در هر قسمت به گفتگو با یکی از چهره‌های موسیقی می‌پرداخت.

گفتم می خوشگوار پیش آور زود گفتا شب آدینه نخواهی آسود

روز شنبه پس از آدینهٔ نیک، شنبه مقدس و یکشنبه دو روز پس از آدینهٔ نیک عید پاک است.

إِذا نُودِیَ لِلصَّلاةِ مِنْ یَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلی‌ ذِکْرِ اللَّهِ چون شما را بخوانند بنماز آدینه، قصد و آهنگ آن کنید که شما را بمن میخوانند، پاسخ کنید، آهسته آئید و بوقار آئید. سعی اینجا بمعنی قصد است و عمل، یکی بغسل دیگر بسواک، سدیگر بوی خوش، چهارم جامه بهتر، پنجم بگاه آمدن، ششم چون حاضر آمدید مسلمانان را نرنجانیدن، هفتم خطبه نیوشیدن. امّا غسل فرمانست و سنّت.

این سورة الدخان هزار و چهارصد و سی و یک حرف است و سیصد و چهل‌ و شش کلمة و پنجاه و نه آیت. جمله بمکه فروآمد. جمهور مفسران آن را در مکیات شمرند. و در این سورة ناسخ و منسوخ نیست مگر یک آیت در آخر سورة: فَارْتَقِبْ إِنَّهُمْ مُرْتَقِبُونَ این یک آیت منسوخ است بآیت سیف و در فضائل این سورة ابو هریره روایت کند از مصطفی (ص) فرمود: هر که سورة الدخان شب آدینه برخواند، بامداد که بر وی روشن شود هفتاد هزار فرشته از بهر وی استغفار کنند، گناهان وی را آمرزش خواهند.

نیست مستان ترا تفرقه بدر و هلال باده مهتاب بود در شب آدینه ما

بر اساس کتاب «گلچینی از غزلیات یغما» نقدی در مجله آدینه نوشت که البته بسیار سطحی و ابتدایی بود.

در کنار ولایت طارم، قلعه‌ای بلند، بنیادش بر سنگ خاره نهاده‌است و سه دیوار در گرد او کشیده و کاریزی به میان قلعه فروبرده تا کنار رودخانه که از آنجا آب برآورند و به قلعه برند و هزار مرد از مهترزادگان ولایت در آن قلعه هستند؛ تا کسی بی‌راهی و سرکشی نتواند کرد و گفتند آن امیر را قلعه‌های بسیار در ولایت دیلم باشد و عدل و ایمنی تمام باشد چنان‌که در ولایت او کسی نتواند از کسی چیزی ستاند و مردمان در در ولایت وی به نماز آدینه روند، همه کفش‌ها را بیرون مسجد گذارند و هیچ‌کس کفش آن کسان را نبرد.