معنی کلمه الامالی در دانشنامه اسلامی
معروف ترین کتبی که علمای شیعه با این نام تألیف کرده اند به قرار زیر است:
[ویکی فقه] الأمالی (ترجمه استاد ولی). امالی شیخ مفید ، اثر محمد بن محمد بن نعمان عکبری بغدادی، معروف به شیخ مفید متعلق به قرن چهارم هجری است که توسط آقای حسین استاد ولی، به زبان فارسی ترجمه گشته است.
ترجمه این کتاب به صورت روان و سلیس می باشد و به صورت تحت اللفظی است. در ضمن از ذکر سلسله اسناد در بسیاری موارد صرف نظر شده است و فقط به راوی اصلی و نقل از معصوم بسنده شده است. مترجم محترم در ابتدای کتاب به معرفی شخصیت مولف، آثار و اساتید و شاگردان او پرداخته و سپس کتاب را ترجمه نموده است. این ترجمه شامل ۴۲ سر فصل که مطابق با ۴۲ دو مجلسی است که در کتاب اصلی عنوان گذاری شده است. منابع متن و مقدمه کتاب.
[ویکی فقه] الأمالی (شیخ مفید). این کتاب (الامالی)، به زبان عربی، نوشته شیخ مفید، ابو عبدالله، محمد بن محمد بن نعمان عکبری بغدادی (۳۳۶- ۴۱۳ ق)، است و شامل روایات اخلاقی، اعتقادی و تاریخ اسلام می باشد.
شیخ مفید، این کتاب را در طول ۷ سال، در ماه های مبارک رمضان و در ۴۲ جلسه برای یاران خود املاء کرده اند. نجاشی، این کتاب را، «الامالی المتفرقات» نامیده، زیرا از سال ۴۰۴ تا ۴۱۱ ق، املای آن به طول انجامیده است. در کتب تراجم، بیش از ۳۰ کتاب با عنوان «الامالی» ذکر شده که کتب بزرگانی چون شیخ مفید، شیخ صدوق و شیخ طوسی از مشهورترین آنهاست. امالی، عبارت است از مطالبی که استاد در مجلس ها یا زمان های خاص از حفظ یا از روی کتاب خود برای شاگردان می خواند و آنها همه مطالب را می نویسند، لذا به آن، «المجالس» و «عرض المجالس» هم می گویند. این نوع از تعلیم، بهترین نوعی است که در طول تاریخ ثبت شده و دقیق ترین روش برای انتقال کاملا صحیح مطالب به شاگردان است. شیوه امالی نویسی، از رایج ترین شیوه های نقل روایات اهل بیت علیه السّلام ، در میان علمای اسلام بوده است؛ خصوصا در آن زمان هایی که امکانات چاپ و نشر کتاب به راحتی این زمان نبوده است.
[ویکی اهل البیت] عنوان الأمالی عنوانی عام است برای یک سری از کتب که در واقع تقریرات استاد درس است در مجالس یا زمان های خاص که از حفظ یا از کتاب خود برای شاگردان بیان می کرده و آنها همه مطالب را می نوشته اند .
معروف ترین کتبی که علمای شیعه با این نام تألیف کرده اند به قرار زیر است :
[ویکی فقه] الامالی (ابهام زدایی). الامالی ممکن است عنوان برای کتاب های ذیل باشد: • أمالی شیخ صدوق، تألیف شیخ صدوق ابو جعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی• أمالی شیخ طوسی، تألیف شیخ الطائفه، شیخ طوسی• الأمالی (شیخ مفید)، شیخ مفید، ابو عبدالله، محمد بن محمد بن نعمان عکبری بغدادی• امالی الزجاجی، اثر ابوالقاسم، عبدالرحمن بن اسحاق زجاجی• امالی المحاملی ، مجموعه املاءهای حافظ حسین بن اسماعیل بن محمد محاملی• تفسیر الامالی، اثـر سیدحسین (۱۲۱۱ - ۱۲۷۳ ق) فرزند سیددلدارعلی نقوی معروف به سید العلماء از مشاهیر علمای شیعه در هندوستان
...
[ویکی شیعه] الامالی (ابهام زدایی). ألامالی مجموعه کتاب هایی است که شاگردان، تقریرات استاد را املا کنند. امالی نویسی از اواخر قرن سوم هجری در میان دانشمندان اسلامی رواج پیدا کرد. این لفظ ممکن است بر یکی از عناوین زیر اشاره داشته باشد:
[ویکی فقه] الامالی (ترجمه استاد ولی). امالی شیخ مفید ، اثر محمد بن محمد بن نعمان عکبری بغدادی، معروف به شیخ مفید متعلق به قرن چهارم هجری است که توسط آقای حسین استاد ولی، به زبان فارسی ترجمه گشته است.
ترجمه این کتاب به صورت روان و سلیس می باشد و به صورت تحت اللفظی است. در ضمن از ذکر سلسله اسناد در بسیاری موارد صرف نظر شده است و فقط به راوی اصلی و نقل از معصوم بسنده شده است. مترجم محترم در ابتدای کتاب به معرفی شخصیت مولف، آثار و اساتید و شاگردان او پرداخته و سپس کتاب را ترجمه نموده است. این ترجمه شامل ۴۲ سر فصل که مطابق با ۴۲ دو مجلسی است که در کتاب اصلی عنوان گذاری شده است. منابع متن و مقدمه کتاب.
[ویکی نور] الامالی (ترجمه هدایتی). الأمالی، اثر ابوجعفر محمد بن علی بن بابویه قمی، معروف به شیخ صدوق، کتابی است روایی به زبان عربی که به قلم ابوالفضل هدایتی، به فارسی ترجمه شده است.
مترجم، سعی نموده تا اصل امانت در ترجمه را در حد امکان رعایت نماید؛ بدین منظور، عبارات را تقریبا به صورت تحت اللفظی ترجمه کرده است. بااین حال، در برخی از موارد، این اصل به خوبی رعایت نشده و در مواضعی، افتادگی های جزیی، به چشم می خورد.
در ابتدای کتاب، مقدمه مختصری از ناشر، ذکر گردیده که در آن، به عظمت و جایگاه شیخ صدوق، اشاره شده است. در این مقدمه، این نکته بیان شده است که در قرن چهارم هجری، تشیع دارای دو مکتب و مشرب فکری در دو نقطه از بلاد اسلامی؛ یعنی بغداد و قم بود و این دو مکتب، در اصل، هیچ گونه تعارض و تقابلی با یکدیگر نداشتند، اما در شیوه نگرش به بحث های کلامی، اعتقادی و فقهی، تفاوت های ویژه ای داشتند. مکتب بغداد که نماینده آن شیخ مفید، سید مرتضی، شیخ طوسی و شاگردانشان بودند، در عین استفاده از احادیث معصومین(ع)، به روش های عقل گرایانه و نقادانه هم توجه خاص داشتند، ولی مکتب قم که نمایند آن شیخ صدوق و استادان و شاگردان او بودند، با حدیث گرایی و تعبد در روایات، از به کارگیری عقل در موضوعات دینی پرهیز داشتند و یا آن را به حداقل رسانیده بودند. به نظر نویسنده مقدمه، شاید علت این تفاوت، ویژگی های محیط زندگی این بزرگواران باشد؛ چون در بغداد، شیعیان مستقیما با اهل تسنن تماس داشتند و باید مسائل را به گونه ای مطرح می کردند که برای آنان قابل پذیرش باشد، ولی در قم چنین نبود و استناد به حدیث معصومین(ع) می توانست قول فصل باشد.
در این اثر، متن امالی در کنار ترجمه آن قرار گرفته است؛ بدین صورت که ابتدا متن آمده و در صفحه بعد، ترجمه فارسی آن، ذکر شده است.
فهرست ابواب، در انتهای کتاب آمده است.
در پاورقی ها، به ذکر منابع پرداخته شده است.
[ویکی شیعه] الامالی (سید مرتضی). الأمالی، از آثار سید مرتضی عالم شیعی قرن پنجم هجری. وی در این کتاب علاوه بر تفسیر برخی از آیات متشابه و مشکل و تبیین احادیث دشوار، تعدادی از مسائل کلامی چالش برانگیز میان شیعه و دیگر مذاهب را طرح کرده و دیدگاه مذهب عدلیه را در این مسائل تبیین کرده است. این کتاب از نظر فقه الحدیث ، تفسیر و کلام اثری مورد توجه است.
علی بن حسین بن موسی بن محمد بن موسی بن ابراهیم بن امام موسی کاظم(ع)، (۳۵۵ق-۴۳۶ق) معروف به سید مرتضی و شریف مرتضی و علم الهدی، و برادر بزرگ تر سید رضی گردآورنده نهج البلاغه است. وی حامی شیعه و نقیب سادات و علویان در بغداد و امیرالحاج و مظالم پس از برادرش رضی بود که پیشتر منصب پدرشان بوده است.
وی فقیه و متکلم امامیه و مرجع آنها پس از وفات استادش شیخ مفید بود. او متخصص در علم کلام و مناظره در هر مذهبی بود. گستره دانش وی، فقه و اصول، ادب، لغت، تفسیر، تاریخ و تراجم را شامل می شد.
[ویکی شیعه] الامالی (شیخ صدوق). الأمالی للشیخ الصدوق، کتابی به زبان عربی، تألیف شیخ صدوق (حدود ۳۰۶-۳۸۱ق)، متکلم، ادیب، فقیه و حدیث شناس برجسته امامیه در سده چهارم هجری که از جلسه های متعددی که شیخ صدوق هفته ای دو روز در روزهای سه شنبه و جمعه از ۱۸ رجب سال ۳۶۷ هجری تا روز ۱۱ شعبان سال ۳۶۸ هجری در مشهد املاء نموده و شاگردان ایشان نوشته اند، تشکیل شده است.
محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی مشهور به شیخ صدوق، (۳۰۵ ۳۸۱ق.) از بزرگترین علمای شیعه در قرن چهارم هجری قمری است. تاریخ دقیق تولد وی معلوم نیست. اما گویا پس از ۳۰۵ ه.ق بوده است. مدفن شیخ صدوق در ری است. وی را بزرگ ترین محدّث و فقیه مکتب حدیثی قم به شمار آورده و حدود ۳۰۰ اثر علمی به او نسبت داده اند که بسیاری از آنها امروزه در دسترس نیست. کتاب من لایحضره الفقیه از کتب اربعه شیعه اثر اوست. از دیگر آثار مهم و معروف وی می توان معانی الاخبار، عیون الاخبار، الخصال، علل الشرائع و صفات الشیعة را نام برد.
برخی از مشهورترین شاگردان وی عبارتند از سید مرتضی، شیخ مفید و تلعکبری.
[ویکی شیعه] الامالی (شیخ طوسی). الأمالی کتابی به زبان عربی، تألیف محمد بن حسن طوسی(متوفای ۴۶۰ ق). این کتاب، شامل روایاتی است که شیخ الطائفه در نجف اشرف طی جلسات منظمی برای شاگردان خود املاء کرده است. اولین مجلس کتاب، در سال ۴۵۵ ق، بوده و آخرین آنها در سال ۴۵۸ ق، برگزار شده و از مجلس ۱۹ تا پایان کتاب روزهای جمعه بوده که تاریخ دقیق آنها در ابتدای هر مجلس ذکر شده است. در کتب تراجم بیش از ۳۰ کتاب با عنوان «أمالی» یاد شده و کتب بزرگانی چون شیخ صدوق، شیخ مفید، سید مرتضی و شیخ طوسی از مشهورترین آن هاست.
امالی عبارت است از مطالبی که استاد در مجلسها یا زمان های خاص از حفظ یا از روی کتاب خود برای شاگردان می خواند و آنها همه مطالب را می نویسند، لذا به آن «المجالس» و «عرض المجالس» هم می گویند. در کتب تراجم، بیش از ۳۰ کتاب با عنوان «الأمالی» ذکر شده که کتب بزرگانی چون شیخ مفید، شیخ صدوق و شیخ طوسی از مشهورترین آن هاست.
گفتارهای شیخ طوسی از سال ۴۵۵ق آغاز و در روز ۹ ذی الحجة سال ۴۵۸ پایان پذیرفته است.
[ویکی فقه] الامالی (شیخ مفید). این کتاب (الامالی)، به زبان عربی، نوشته شیخ مفید، ابو عبدالله، محمد بن محمد بن نعمان عکبری بغدادی (۳۳۶- ۴۱۳ ق)، است و شامل روایات اخلاقی، اعتقادی و تاریخ اسلام می باشد.
شیخ مفید، این کتاب را در طول ۷ سال، در ماه های مبارک رمضان و در ۴۲ جلسه برای یاران خود املاء کرده اند. نجاشی، این کتاب را، «الامالی المتفرقات» نامیده، زیرا از سال ۴۰۴ تا ۴۱۱ ق، املای آن به طول انجامیده است. در کتب تراجم، بیش از ۳۰ کتاب با عنوان «الامالی» ذکر شده که کتب بزرگانی چون شیخ مفید، شیخ صدوق و شیخ طوسی از مشهورترین آنهاست. امالی، عبارت است از مطالبی که استاد در مجلس ها یا زمان های خاص از حفظ یا از روی کتاب خود برای شاگردان می خواند و آنها همه مطالب را می نویسند، لذا به آن، «المجالس» و «عرض المجالس» هم می گویند. این نوع از تعلیم، بهترین نوعی است که در طول تاریخ ثبت شده و دقیق ترین روش برای انتقال کاملا صحیح مطالب به شاگردان است. شیوه امالی نویسی، از رایج ترین شیوه های نقل روایات اهل بیت علیه السّلام ، در میان علمای اسلام بوده است؛ خصوصا در آن زمان هایی که امکانات چاپ و نشر کتاب به راحتی این زمان نبوده است.
← ساختار کتاب
۱. ↑ الأمالی( للمفید)، نویسنده: مفید، محمد بن محمد، محقق / مصحح: استاد ولی، حسین، وغفاری علی اکبر، ناشر: کنگره شیخ مفید، قم ، ۱۴۱۳ ق ، چاپ اول ، مقدمه، ص۳ و ۲۵
منبع
نرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور). رده های این صفحه : آثار شیخ مفید | کتاب شناسی | کتب حدیثی شیعه
[ویکی شیعه] الامالی (شیخ مفید). الأمالی به معنای املاها، کتابی به زبان عربی، نوشته شیخ مفید (متوفای ۴۱۳ ق)، که شامل روایات اخلاقی، اعتقادی و تاریخ اسلام می باشد. شیخ مفید، این کتاب را در طول ۷ سال، در ماه های رمضان و در ۴۲ جلسه برای یاران خود املاء کرده است. نجاشی، این کتاب را، «الأمالی المتفرقات» نامیده، زیرا از سال ۴۰۴ تا ۴۱۱ ق، املای آن به طول انجامیده است.
در کتب تراجم، بیش از ۳۰ کتاب با عنوان «الأمالی» ذکر شده که کتب بزرگانی چون شیخ صدوق، شیخ مفید، سید مرتضی و شیخ طوسی از مشهورترین آنهاست. امالی، عبارت است از مطالبی که استاد در مجلس ها یا زمان های خاص از حفظ یا از روی کتاب خود برای شاگردان می خواند و آنها همه مطالب را می نویسند، لذا به آن، «المجالس» و «عرض المجالس» هم می گویند.
احادیث این کتاب در فاصله اول رمضان ۴۰۴ تا ۲۷ رمضان ۴۱۱ در طی ۴۲ مجلس املاء گردیده است. در سالهای ۴۰۵ و ۴۰۶ به علت نامعلومی هیچ مجلسی برگزار نشده است. گویا در سال نخست مجالس همگی در منزل ضمرة ابوالحسن علی بن محمد بن عبدالرحمان فارسی -که از حالات وی چیزی نمی دانیم- در زیارین در درب ریاح در بغداد انجام گرفته و در سالهای دیگر این جلسات به مسجد شیخ مفید در درب ریاح منتقل گردیده و درنتیجه عمومی تر شده است.
[ویکی نور] الامالی (طوسی). الأمالی، به زبان عربی، تألیف شیخ الطائفه، ابوجعفر، محمد بن حسن طوسی (385 - 460ق)، است.
این کتاب، شامل روایاتی است که شیخ الطائفه در نجف اشرف طی جلسات منظمی برای شاگردان خود املاء می کرده. این واقعه، بعد از آن است که در سال 448ق، حوزه نجف از رونق افتاده بود و شیخ طوسی آن را احیاء نمود و شروع به تربیت شاگردان در آن حوزه علمیه مقدس نمود.
اولین مجلس کتاب، در سال 455ق، بوده و آخرین آنها در سال 458ق، برقرار شده و از مجلس 19 تا پایان کتاب روزهای جمعه بوده که تاریخ دقیق آنها در ابتدای هر مجلس ذکر شده است.
در کتب تراجم، بیش از 30 کتاب با عنوان «الأمالی» ذکر شده که کتب بزرگانی چون شیخ مفید، شیخ صدوق و شیخ طوسی از مشهورترین آنهاست.
امالی عبارت است از مطالبی که استاد در مجلس ها یا زمان های خاص از حفظ یا از روی کتاب خود برای شاگردان می خواند و آنها همه مطالب را می نویسند، لذا به آن، «المجالس» و «عرض المجالس» هم می گویند.
[ویکی نور] الامالی (عبدی). کتاب الامالی تألیف ابی بکر یموت بن المزَرَّع العبدی به زبان عربی، رساله ای است که شاگردان مؤلف از مطالب درس او نوشته اند. این رساله کشکول مانند، مطالبی از حدیث، شعر و حکمت را در خود جای داده است.
کتاب شامل مقدمه ای از محقق و نیز متن کتاب در دو بخش است: 1- بخشی که ملحق به کتاب «الفوائد و الاخبار» ابن درید بوده است با نام «اخبار یموت بن المزرع»، 2- مجموعه ای از اخبار و اشعار که محقق کتاب آنها را از مصادر اصلی گرد آورده است؛ سپس بر مجموع این دو بخش نام «امالی» اطلاق نموده است.
مقدمه محقق، در بیان اسم و نسب، مکان تولد، شیوخ، شاگردان، منزلت علمی، مسافرت ها، توان شعرسرایی، آثار و وفات مؤلف است. بخشی نیز به نام مصادر ترجمه که در آن نام بیست و چهار کتاب که محقق از آنها در تألیف مقدمه سوده برده،ذکر شده است.
قسمت اول کتاب با نام «المخطوط» مشتمل بر اخباری از زبان مؤلف در موضوعات مختلف است.
قسمت دوم کتاب با نام «المجموع» مشتمل بر روایات نقل شده از یموت بن مزرّع با موضوعات ذیل است: 1-علوم قرآن، 2-نقد شعر و اخبار شعراء(شامل: فرزدق، راعی نمیری، حمید بن ثور هلالی، ذو الرمه، قطامی، محمد بن مناذر، عباس بن احنف، العرجی، عبدالله بن زبیر اسدی، البختری، دعبل خزاعی)، 3-الملح و النوادر شامل مطالبی نظیر: حدیث رسول الله (المولد و الفطره)، الحجام و الرجعة، الجاحظ یهجو ابراهیم بن المهدی، الجاحظ و الامراض، و قضاء حوائج الناس است.
[ویکی نور] الامالی (مفید). الأمالی، به زبان عربی، نوشته شیخ مفید، ابوعبدالله، محمد بن محمد بن نعمان عکبری بغدادی (336 - 413ق)، است و شامل روایات اخلاقی، اعتقادی و تاریخ اسلام می باشد. شیخ مفید، این کتاب را در طول 7 سال، در ماه های مبارک رمضان و در 42 جلسه برای یاران خود املاء کرده اند.
نجاشی، این کتاب را، «الأمالی المتفرقات» نامیده، زیرا از سال 404 تا 411ق، املای آن به طول انجامیده است.
در کتب تراجم، بیش از 30 کتاب با عنوان «الأمالی» ذکر شده که کتب بزرگانی چون شیخ مفید، شیخ صدوق و شیخ طوسی از مشهورترین آنهاست.
امالی، عبارت است از مطالبی که استاد در مجلس ها یا زمان های خاص از حفظ یا از روی کتاب خود برای شاگردان می خواند و آنها همه مطالب را می نویسند، لذا به آن، «المجالس» و «عرض المجالس» هم می گویند.
این نوع از تعلیم، بهترین نوعی است که در طول تاریخ ثبت شده و دقیق ترین روش برای انتقال کاملا صحیح مطالب به شاگردان است.
شیوه أمالی نویسی، از رایج ترین شیوه های نقل روایات اهل بیت(ع)، در میان علمای اسلام بوده است؛ خصوصا در آن زمان هایی که امکانات چاپ و نشر کتاب به راحتی این زمان نبوده است.
[ویکی نور] الامالی (یحیی بن حسین). کتاب الامالی، معروف به الامالی الخمیسیة، کتابی است به زبان عربی، مشتمل بر احادیثی با مضمون اعتقادی و اخلاقی از دیدگاه زیدی که یحیی بن حسین بن اسماعیل حسنی شجری جرجانی، آنها را برای شاگردانش املا نموده و توسط محی الدین محمد بن احمد قرشی از عالمان زیدی، مرتب و مدون شده است(البته قبل از وی، قاضی شمس الدین احمد بن ابی یحیی آنها را در 72 باب جمع آوری کرده بود).
این کتاب، از میان امالی مربوط به حدیث، ارزش مند و بسیار مهم است و چون امام مرشد بالله یحیی بن حسین، در روزهای پنج شنبه(الخَمیس) این احادیث را املا نموده، «الامالی الخَمیسیّة» نام گرفته است؛ همان گونه که امالی دیگر منتسب به او که در روزهای دوشنبه(الاثنین) املا شده است، به «الامالی الاثنینیّة» مشهور شده است.
کتاب، در دو جلد منتشر شده و مشتمل بر چهل حدیث از احادیث مشهور پیامبر اکرم(ص) که در حجیت و اعتبار آنها اتفاق نظر وجود دارد، می باشد.
مطالب کتاب، در چهل مجلس املا شده و هر مجلس به موضوعی جداگانه اختصاص یافته است. ذیل هر موضوع، ابتدا، یکی از احادیث معتبر و مشهور نقل و سپس دیگر روایات مرتبط املا شده است.
پس از آشنایی اجمالی با مؤلف و با علامه محیی الدین محمد بن احمد بن علی قرشی عبشمی و نیز با کاری که محقق کتاب، آقای محمد حسن محمد حسن اسماعیل به انجام رسانیده، به مقدمه مؤلف می رسیم. وی، پس از حمد و سپاس خداوند، اهمیت پرداختن به احادیث نبوی و روش و سبب تألیف و املا را بیان می کند و آن گاه وارد مباحث اصلی می شود.