كلمه (وحى ) بطورى كه راغب گفته : به معناى اشاره سريع است ، كه البته هموارهاز جنس كلام و از باب رمزگويى و يا به صورت صوت و مجرد از تركيب و يا به اشاره و امثال آن است .
روح آدمى مجرد و منزه از مكان ، زمان و تاريخ است ، كفر و نفاق نيز ملكه اي است نفسانى و مجرد از زمان و مكان . پس روحى كه به كفر و نفاق آلوده شد، گرفتار خطرى ابدى شده است و چون كيفر اخروى همان عقايد نادرست واعمال تبه كارانه انسان تبهكار است كه در قيامت ظهور مى كند، آنان با كيفرى ابدى دستبه گريبانند و آنچه امام صادق (عليه السلام ) به عنوان سر خلود در جهنم فرمود كه اگر كافر براى هميشه در دنيا مى ماند مى خواست تا ابد مرتكب معصيت مى شود: انما خلد اهل النار فى النار لان نياتهم كانت فى الدنيا ان لو خلود فيها ان يعصواالله ابدا(850) نيز به همين تعليل باز مى گردد.
چون قلب انسان را مقام لايقفى است ، يعنى مجرد از ماهيت است و در هيچ حدى او را وقوف نيست، لذا بي نهايت را نمى توان به الفاظ و عبارات كه برخاسته از اين نشاه عنصرى اند شرح كرد مگر آن كه در كنار صاحب دلى رحل اقامت افكنى و خودت به مقام اشمخ لا يقفى باريابى تا بيابى مقام ارفع دل
چو خار راه مسیح است سوزنی در عشق مجرد از دو جهان چون مسیح مریم باش
يا آنكه خدا را شناخت مى داند خدا موجود واحد بسيط تامكامل غنى با لذات و فوق التمام و فوق نامتناهى است و اگر او را شريك باشد مركب شود از ما به الاشتراك و ما به الامتياز و مركب مسبوق و محتاج به اجزاست و شيئى محتاجغنى الذات نيست پس معرفت خدا لازمه اش توحيد او در علم وعمل است ، و هر كه خود را شناخت مجرد از همه چيز شود و تنها به تكميل ذات خود پردازد، و هر كه دنيا را شناخت از دنيا رو بگرداند و در او زهد ورزد، و هركه مردم را شناخت عزلت از خلق گزيند.
مرگ هم ، مانند جوانى و پيرى ، حالتى است كه بر انسان عارض مى گردد. زندگىدنيايى را از او مى گيرد، همان طورى كه پيرى حالت جوانى را از انسان مى گيرد و به حالت پيرى مبدل مى سازد، مرگ هم انسان را به عالم برزخ و آخرت وارد مى كند، جسمبه جوهره اصلى خود كه خاك است بر مى گردد. روح انسان هم مانند جدا شدن آتش ازذغال ، از بدن جدا مى شود و در يك قالب مجرد از ماده ، (مانند موجودهايى كه درتلويزيون ظاهر مى گردد) زندگى برزخى خود را آغاز مى كند، همان طورى كه طفل پس از طى كردن دوران شكم مادر، دوران زندگى دنيوى را آغاز مى كند.
(آن كه در منشئات تمثلى نفسانى خود در حال انصراف ازشواغل حسى و موانع خارجى بينديشد اعتراف كند كه نفس چون قوت گيرد مانند نفوس متاءلهه تواند به سلطان كلمه نورى وجودى و امر كن ايجادى خود اشباح و اشخاصى همانند خود و يا ديگران انشاء كند، و چون مجرد از ماده و احكام آن و محيط و فائق بر آنها است ، به چشم بر هم زدنى به طى ارض به هر جا خواهدگسيل دارد، و به مواضح مختلف در اطراف و اكناف فرستد، تا به داد مظلومان برسند و گمشدگان را دريابند و نفوس مستعده را امداد نمايند.