اسپ دوانی

حرکات ورزش غیر منظم از قبیل دویدن، شکار نمودن، شنا نمودن، کوه گردی از پیدایش انسان به‌طور طبیعی وجود داشت. اولین رقص منظم در دور آتش توسط آریایها بنا گردید. این ورزش با خواندن سرودها و خوردن شراب سونا اجرا می‌شد. پس از به‌وجود آمدن نیزه، تیرکمان ،تمرینات نشان‌زنی، تمرینات آکروباتیک، کشتی‌گیری و اسپ دوانی جای رقص‌ها را می‌گیرد. با ورود یونانیان در بلخ و ازدواج با رخسانه دختر شاه باختر ورزش‌های منظم، کشتی‌گیری، اسپ دوانی، ورزش‌های آکروباتیک و ژیمناستیک رونق بهتر گرفته و در نوروز مسابقات ورزشی صورت می‌گرفت. پس از مرگ اسکندر رخسانه این قوماندان غرب در انکشاف سپورت و تمدن بلخ سهم ارزنده را گرفت. جشن چهل روزه نوروز بلخ سر آغاز تفریحات و ایام مسابقات ورزش‌های منظم در افغانستان بود که تا اکنون این جشن ادامه دارد. در جشن نوروز مسابقات بزکشی، نیزه بازی، سرکس (ناتک)، اسپ دوانی، بیل بازی، سگ جنگی، صحنه آواز خوانی، شتر جنگی، تخم جنگی، پهلوانی، قوچ جنگی در شهر مزار شریف الی چهل روز دوام دارد.

عبارت از ورزش‌های است که از خاک افغانستان یا از اقوام ساکن آریانا، باختر، خراسان و افغانستان برخاسته درهمین کشور رشد نموده باشد. ورزش‌های ملی یکی از سنن افغانی نیز می‌باشد. مهم‌ترین ورزش‌های ملی افغانستان عبارتند از بزکشی، اسپ دوانی، خر دوانی، کشتی‌گیری، شمشیر جنگی، بیل بازی، چوب جنگی