المنجد

معنی کلمه المنجد در دانشنامه عمومی

المُنجِد فرهنگ لغت مشهوری به زبان عربی است.
نویسندهٔ این اثر لویس معلوف لبنانی است که آن را در سال ۱۹۰۸ منتشر کرده و در سال ۱۹۵۶ بخش اَعلام و شخصیت ها به آن افزوده شده است.
المنجد بیش از چهل بار به زبان عربی و ترجمهٔ فارسیِ آن نیز ده ها بار منتشر شده است.
احمد سیاح ( زادهٔ ۱۲۹۹ ) مترجم المنجد است که اضافاتی هم بر آن دارد.

معنی کلمه المنجد در دانشنامه آزاد فارسی

اَلْمُنجِد
فرهنگ واژگان عربی به عربی، تألیف لویس معلوف. این لغت نامۀ مدرسی به ترتیب حروف الفبا و براساس حرف نخست ریشۀ هر واژه سامان یافته و، متناسب با خواست فراگیران زبان عربی، مشتقات هر واژه گروه گروه در زیرـ مدخل های جداگانه، گزیده و به روشنی شرح داده شده است. نخستین بار در ۱۹۰۸ در بیروت و در ۱۹۶۷ در همان جا با نام المنجدالابجدی با تغییراتی در جهت تسهیل استفاده منتشر شد. در چاپ های بعد تکمله ای با نام المنجد فی الاعلام بر آن افزوده و نام های خاص کسان و جای ها را با گزارشی کوتاه در آن عرضه کرده اند.

معنی کلمه المنجد در دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] قاموس عربی به عربی المنجد اثر لویس معلوف از معروفترین و پراستفاده ترین قاموسهای زبان عربی تألیف شده در قرن بیستم است و معرَّف اصحاب علم و دانش است.
لویس معلوف متولد 1876 و متوفی 1946 است. لویس بن نقولا (نیکولا) معلوف مسیحی در شهر زحله لبنان متولد شد و در بیروت و سپس اروپا تحصیل کرد. وی از دانشمندان زبان عربی و از رهبران نهضت تجددخواهی است که به مدت سی سال در مجله «البشیر» مقاله می نوشت.
المنجد از جمله فرهنگهای خوش دست و سهل الوصول است که در بین فرهنگهای عربی جدید رواج و رونق زیادی دارد و دارای مدخلهای بسیار است و در بین دیگر فرهنگها از نظر محتوا و نیز تعداد مدخل، فرهنگ برجسته و قابل اعتنایی است. در چاپهای اخیر آن از نظر رنگ و تصاویر و جدولها و انواع نقشه کارهایی برای جذابتر شدن، روی آن انجام گرفته است.
درباره انگیزه تألیف این کتاب، مؤلف می گوید که احساس نیاز می کرد که کتاب قابل دسترس و سهل الوصولی برای دانش آموزان مدارس و دانشجویان تهیه کند که زیاد هم حجیم و ملال آور نباشد و روش فرهنگهای غربی را نیز از نظر روش و متد و وضوح دلالت دارا باشد. لذا برای رسیدن به این هدف شروع به مطالعه و تحقیق در منابع مهم در این باره و نیز مشورت خواهی با اهل علم و ادب و زبان نمود و تلاش فراوان نمود و عبارات و جملات محکم قدما را جمع آوری و فیش برداری نمود و کلماتی را که ارزش زبانی بالایی نداشتند کنار زد.
روش ترتیب مدخل های این قاموس بر اساس الفبا و ریشه ای است و در هر مدخل انواع مشتقات مربوط به مدخل مزبور همراه با شواهد زبانی آمده اند. ابتدا شکل مجرد کلمه آمده سپس بابهای مزید و اشتقاقات مختلف و اسمهای مکان و زمان و اسم آلت و اسم فاعل و اسم مفعول و صفت مشبهه و افعل التفضیل و غیره آمده اند. همچنین مولف علائمی اختصاری برای بعضی رموز وضع نموده مانند «فا» برای اسم فاعل و «مف» برای اسم مفعول و «مص» برای مصدر و «م» برای مؤنث و «هـ» برای مفعول و غیره.
و راهب مسیحی دیگر به نام فرنارد توتل در سال 1956 م پیوستی را به عنوان "المنجد فی الاعلام" به آن افزود که در آن شخصیت های علمی و ادبی سراسر جهان معرفی شده است. این فرهنگ آراسته به تصاویر و نقشه ها می باشد و برای نشان دادن ریشه کلمات از رنگ قرمز بهره گرفته شده است.
کتاب برای نخستین بار در سال 1907 تحت عنوان المنجد منتشر شد چاپ این فرهنگ لغت و تدوینش در چاپخانه کاتولیکی لبنان انجام گرفت ناشر آن دارالمشرق بیروت و محل نشر آن همچنین المکتبة الشرقیة در بیروت است. لویس معلوف در چاپهای بعدی تجدید نظرهایی در آن انجام داد و بخش جدیدی با عنوان فرائد الأدب والأقوال السائرة عندالعرب را که حاوی امثال بود، بدان اضافه نمود.
این فرهنگ لغت در ایران و کشورهای همجوار رواج فراوان یافته و شاید پرفروش ترین فرهنگهای عربی به عربی است و به خاطر چاپ خوبش مشهور و وضوح و کاربرد آسان و قیمت ارزان سبب رواج آنست و نزدیک به صد بار چاپ شده است.

جملاتی از کاربرد کلمه المنجد

549- ن .ك : تاريخ بشر 20، تاريخ دو اقليت 175، المنجد 24، ايران قديم 28.

در میان عرب‌زبانان، کرباس و پارچهٔ تابیده‌ای که کودکان در نوعی بازی به کار می‌بردند و یکدیگر را با آن می‌زدند «مِخراق» و «مَخرقه» می‌نامیدند. المنجد (ص ۱۷۵) مخاریق را پارچهٔ تابیده‌ای معنا کرده که کودکان با آن بازی کنند و در ترجمه فارسی منجدالطلاب (ص ۱۲۹) به معنای ترنا آمده‌است (در تاج‌العروس نیز به «مخاریق الصبیان» اشاره شده‌است، ۷/۶۷).