معنی کلمه اوصاف المهدى در دانشنامه اسلامی
مقدمه مؤلف در بیان چند نکته پیرامون کتاب، آغازگر مباحث بوده و مطالب بر پایه روایات ، ادعیه و زیارت و از منابع کهن تهیه گریده است. در این مجموعه، پانصد و ده لقب و اسم به ترتیب حروف الفبا، برای آن حضرت شناسایی شده و معنا و مفهوم آن مشخص گردیده است. روش مؤلف بر این بوده که فقط اسم، لقب یا کنیه امام زمان عجّل الله فرجه الشریف یا توصیفی که برای آن حضرت شده است را ذکر کند، سپس آن را ترجمه نموده، اگر آیه ای از قرآن بر آن اشاره داشت، یا حدیثی از امامان علیه السّلام پیرامون آن صادر شده و یا بخشی از دعا یا زیارتی که مخصوص آن حضرت است، به آن اشاره دارد، آن را به عنوان مؤید نقل کند؛ یعنی حد وسط بین شرح و تفصیل مفصل و ذکر نام و ترجمه آن. برخی از این اسامی و القاب، نام هایی است که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم و امامان معصوم علیه السّلام برای امام زمان عجّل الله فرجه الشریف انتخاب کرده اند و برخی را دیگران، چه از علمای شیعه و یا عامه ، حتی برخی پیروان سایر مذاهب و مکاتب و حتی کسانی که پیرو هیچ دین و آئینی نیستند. از آن جا که گاه تفکیک اسم از لقب و توصیف مشکل به نظر می رسیده، مؤلف تمام آن ها را به صورت الفبایی منظم کرده است؛ هر چند که خود اعتراف دارد، اگر هر کدام از اسم، لقب، کنیه و وصف را به صورت جداگانه و در فصل مخصوص می آورد، بهتر بود.
گزارش محتوا
به عنوان نمونه، به چند مورد از این اسامی و القاب اشاره می شود: مؤلف «اباصالح» را از معروفترین کنیه های امام زمان عجّل الله فرجه الشریف دانسته و معتقد است، بیشتر در مواقع اضطرار و گم شدن در صحرا و بیابان و یا گمگشتگی فکری و فرهنگی، می توان آن حضرت را با آن به یاری طلبید و از امام صادق علیه السّلام نیز حدیثی بدین مضمون روایت می کند که «هر گاه از راهی گم شدید، ندا کنید: ای صالح یا ای اباصالح». به نقل از ذخیره الالباب ذکر شده که به موعود آخر الزمان در تورات ، به لغت ترکوم، «اوقیدمو» گفته می شود. به امام زمان عجّل الله فرجه الشریف «بئر المعطله» گفته شده و نویسنده در روایتی از امام صادق علیه السّلام نقل می کند که ایشان در تفسیر «و بئر معطلة و قصر مشید» فرموده است این مثلی است که برای آن محمد صلی الله علیه و آله وسلّم جاری شده و منظور امامی است که غایب شده و از علوم او استفاده نمی شود. از دیگر اسامی و القاب ذکر شده می توان به: تلاد نعم، ثار الله، جوار الکنس، حاشر، خسرو، دیان، ذوالحلم، رکن الانام، زند افریس، سدید، شماطیل، صمصام منتقم، ضرغامه، طامس، ظهر، عماد، غاشیه، فیذموا، قابض، کوکما، لندیطارا، مجلی، نازح، واقیذ، هادم الشرک، یمین و... اشاره کرد.
وضعیت کتاب
فهرست تفصیلی مطالب در انتهای کتاب آمده است. پاورقی ها به ذکر منابع و ترجمه آیات پرداخته است.