معنی کلمه اعمال باطل در دانشنامه اسلامی
اخراج و آواره ساختن مسلمانان از مکه ، عملی ظالمانه و باطل است.«اذن للذین یقـتلون بانهم ظـلموا و ان الله علی نصرهم لقدیر• الذین اخرجوا من دیـرهم بغیر حق الا ان یقولوا ربنا الله...»؛ به کسانی که جنگ بر آنان تحمیل گردیده، اجازه جهاد داده شده است؛ چرا که مورد ستم قرار گرفته اند؛ و خدا بر یاری آنها تواناست. همانها که از خانه و شهر خود، به ناحق رانده شدند، جز اینکه می گفتند: «پروردگار ما، خدای یکتاست!» و اگر خداوند بعضی از مردم را بوسیله بعضی دیگر دفع نکند، دیرها و صومعه ها، و معابد یهود و نصارا ، و مساجدی که نام خدا در آن بسیار برده می شود، ویران می گردد! و خداوند کسانی را که یاری او کنند (و از آیینش دفاع نمایند) یاری می کند؛ خداوند قوی و شکست ناپذیر است.
استکبار
تکبر و استکبار ، امری باطل و موهوم است.«ساصرف عن ءایـتی الذین یتکبرون فی الارض بغیر الحق...»؛ بزودی کسانی را که در روی زمین بناحق تکبّر می ورزند، از ( ایمان به) آیات خود، منصرف می سازم! آنها چنانند که اگر هر آیه و نشانه ای را ببینند، به آن ایمان نمی آورند؛ اگر راه هدایت را ببینند، آن را راه خود انتخاب نمی کنند؛ و اگر طریق گمراهی را ببینند، آن را راه خود انتخاب می کنند! (همه اینها) بخاطر آن است که آیات ما را تکذیب کردند، و از آن غافل بودند! («بغیر الحق» قید توضیحی است به این معنا که هر استکبار و تکبری ـ جز در مورد خداوند ـ باطل و ناحق است) «واستکبر هو وجنوده فی الارض بغیر الحق...»؛ (سرانجام) فرعون و لشکریانش بدون حقّ در زمین استکبار کردند، و پنداشتند بسوی ما بازگردانده نمی شوند! «فاما عاد فاستکبروا فی الارض بغیر الحق وقالوا من اشد منا قوة...»؛ امّا قوم عاد بناحق در زمین تکبّر ورزیدند و گفتند: «چه کسی از ما نیرومندتر است؟!» آیا نمی دانستند خداوندی که آنان را آفریده از آنها قویتر است؟ و (به خاطر این پندار) پیوسته آیات ما را انکار می کردند. «ویوم یعرض الذین کفروا علی النار... فالیوم تجزون عذاب الهون بما کنتم تستکبرون فی الارض بغیر الحق...»؛ آن روز که کافران را بر آتش عرضه می کنند (به آنها گفته می شود:) از طیّبات و لذائذ در زندگی دنیا خود استفاده کردید و از آن بهره گرفتید؛ اما امروز عذاب ذلّت بار بخاطر استکباری که در زمین بناحق کردید و بخاطر گناهانی که انجام می دادید؛ جزای شما خواهد بود!
بت پرستی
بت پرستی، عملی باطل و بی نتیجه است.«... قوم یعکفون علی اصنام لهم... • ان هـؤلآء متبر ما هم فیه وبـطـل ما کانوا یعملون»؛ و بنی اسرائیل را (سالم) از دریا عبور دادیم؛ (ناگاه) در راه خود به گروهی رسیدند که اطراف بتهایشان، با تواضع و خضوع ، گرد آمده بودند. (در این هنگام، بنی اسرائیل) به موسی گفتند: «تو هم برای ما معبودی قرار ده، همان گونه که آنها معبودان (و خدایانی) دارند!» گفت: «شما جمعیّتی جاهل و نادان هستید! اینها (را که می بینید)، سرانجام کارشان نابودی است؛ و آنچه انجام می دهند، باطل (و بیهوده) است. (منظور از «ما کانوا یعملون» پرستش بتها و اعتکاف بر آستان آنهاست)
تجاوز
...