مسیلمه کذاب
معنی کلمه مسیلمه کذاب در دانشنامه آزاد فارسی
(ابن کثیر بن حبیب بن حارث حنفی ملقب به «رحمان الیمامه») پیامبر دروغین از مردم یمامه و از قبیلۀ بنی حنیفه. دعوی نبوتش در اواخر عمر پیامبر (ص) او را به این لقب مشهور کرد. پیامبر با دادن شاخه ای نخل بدو فرمود: «اگر به اسلام روی آوری، خدا بر تو خواهد بخشید ...». ولی او خود را در کار پیامبری با پیامبر شریک دانست و مردم یمامه فریفتۀ او شدند و در نامه ای که به پیامبر (ص) با نام «از مسیلمه پیامبر خدا به محمد پیامبر خدا» نوشت، حکومت نیمی از زمین را از آن خود و نیمی را از حضرت رسول (ص) دانست و پیامبر (ص) در پاسخ، او را دروغگو خطاب کرد و فرمود: «زمین از آن خداست...» و پس از خواندن نامه وانمود کرد که پیامبر در پاسخ نامه، کار نبوتش را به او واگذار کرده است و جبرئیل از جانب خدا نزد او می آید و از سجع های ساختگی خویش که تقلیدی از بعضی آیات و تعبیرات قرآن بود بر مردم می خواند. مسیلمه با سجاح، زنی از قبیلۀ بنو تمیم، که او هم مدعی نبوت بود ازدواج کرد. سرانجام خالد بن ولید، به فرمان ابوبکر، مأمور سرکوب شورش های عربستان و مدعیان نبوت شد. در جنگی سخت که بین ولید و مسیلمه در عقرباء رخ داد مسیلمه کشته شد.
معنی کلمه مسیلمه کذاب در دانشنامه اسلامی
مسیلمة بن ثمامة بن کبیر بن حبیب حنفی وائلی
ابن حزم، علی، جمهرة انساب العرب، ص۳۱۰.
از حوادث بسیار مهم سال نهم هجری قمری آن است که قبائل عرب پس از فتح مکه، فوج فوج اسلام را قبول کرده و به دین خدا داخل شدند. قبایل عربی که اسلام می آوردند، چند نفر از قبیله را به نمایندگی خود، خدمت پیامبر می فرستادند تا اسلامشان را بر پیامبر عرضه دارند و با ایشان بیعت کنند. پیامبر نیز اسلامشان را می پذیرفت و با ایشان بیعت می کرد و به هریک جایزه ای می داد. آن فرستادگان را در زبان عربی اصطلاحا «وفد» می نامند. یعقوبی در تاریخ خود از بیست و شش قبیله نام می برد که رؤسای آنها با گروهی به مدینه آمدند.
یعقوبی، احمد بن اسحاق، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۷۹.
در مورد ملاقات او با پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) در عام الوفود دو نقل وجود دارد: برخی منابع از دیدار او با پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) خبر داده اند. صحیح بخاری ماجرای دیدار او با پیامبر را اینگونه نقل می کند: مسیلمه با همراهانش به ملاقات پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) رفت. او می گفت: اگر محمد مرا جانشین خود قرار دهد، از او تبعیت می کنم. پیامبر که تکه ای از شاخه نخل در دست داشت فرمود: "اگر چیزی که در دست من است را درخواست کنی، به تو نخواهم داد. در کار خود با آنچه خدا برایت در نظر گرفته دشمنی مکن و اگر رویگردان شوى خداوند دنباله ات را خواهد برید".
بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، ج۹، ص۱۳۶.
...
[ویکی شیعه] مُسَیلَمة بن ثُمامَة بن کبیر بن حبیب حَنَفی وائِلی (کشته شده در سال ۱۲ق) معروف به مسیلمۀ کَذَّاب، در سال دهم قمری ادعای پیامبری کرد. و در سال ۱۲ق در نبرد با سپاه خالد بن ولید در یمامه کشته شد.
نام کامل او مسیلمه بن ثمامه بن کبیر بن حبیب حنفی وائلی و کنیه اش أبوثمامه است. مسیلمه از قوم بنی حنیفه قبیله ای در یمامه بود. او در سال نهم قمری، همراه بزرگان طایفه خود از یمامه به مدینه آمد و اظهار اسلام کرد، اما چون پس از بازگشت به وطن ادعای پیامبری کرد رسول خدا(ص) او را مسیلمه کذاب خواند. گفته شده است که نام او مسلمه بوده و پس از ادعای نبوت مسلمانان به جهت تحقیر او را مسیلمه می خواندند.
مسیلمه در سال یازدهم قمری در نامه ای خطاب به پیامبر اکرم(ص)، مدعی شد که در نبوت با آن حضرت شریک است. رسول خدا(ص) در پاسخ او را مسیلمه کذّاب خطاب کرد و حبیب بن زید بن عاصم را به سوی وی فرستاد، اما چون حبیب پیامبری مسیلمه را تأیید نکرد، مسیلمه او را به شهادت رساند. پس از درگذشت پیامبر اکرم(ص) زمینه بیشتری برای مسیلمه فراهم آمد. او توانست عده ای را در اطراف خویش جمع کند و به تقلید از قرآن، کلماتی با نثر مسجع می ساخت و بر مردم عرضه می کرد. مسیلمه با سجاح دختر حارث تمیمی که او نیز ادعای نبوت کرده بود، ازدواج کرد و مهریه او را بخشودگی نماز صبح و عشاء برای پیروانشان قرار داد.
جملاتی از کاربرد کلمه مسیلمه کذاب
او نقش مهمی در جنگ مقابل مسیلمه کذاب پیامبر دروغین داشت.