[ویکی شیعه] مُعاوِدین، ایرانیان ساکن عراق که عمدتا در دهه ۱۳۵۰ش، دولت عراق در پی اختلافات و درگیری هایی با حکومت محمدرضا پهلوی در ایران، اجازه اقامت شان را تمدید نکرد و مجبور به ترک عراق و بازگشت به ایران شدند. تعداد معاودین در این مقطع، حدود ۶۰ هزار نفر اعلام شده است. پس از تشکیل کشور عراق در قرن بیستم، و پیش از اخراج ایرانیان در دهه ۱۳۵۰ش، به دنبال سیاست های عرب گرایانه حکومت ها در عراق، بارها قوانینی در راستای محدود کردن حضور ایرانیان به تصویب رسید. در سال ۱۳۵۲ش، حدود شصت هزار ایرانی از عراق اخراج شدند. پس از آن نیز تا سال ۱۳۶۳، بیش از یک میلیون تن از ایرانیان و کردهای شیعه، اخراج شدند. تصرف اصفهان به دست افغان ها، موجب شد بسیاری از عالمان شیعه در اوایل قرن دوازدهم هجری شمسی، و در میانه سال های ۱۱۰۰ تا ۱۱۴۱ش، از ایران خارج شده و در کربلا و نجف اقامت کنند و مرکزیت حوزه علمیه شیعه، به تدریج به عراق منتقل شد.
جملاتی از کاربرد کلمه معاودین
بنا بر اعلام مدیر کمیته امداد شهرستان ایلام تا سال ۱۳۹۵، حدود سه هزار و ۶۰۰ تبعه خارجی فاقد شناسنامه در استان ایلام زندگی می‌کنند که اغلب آن‌ها معاودین عراقی می‌باشند. معاودین در شهر ایلام به‌طور مشخص در محله سرتاف زندگی می‌کنند. از معاودین بدون شناسنامه در استان کرمانشاه آماری در دست نیست. در مرداد ۱۳۹۹ اعلام شد که جمعیت معاودین در استان ایلام در حدود ۱۹۰۰ نفر در قالب ۵۰۰ خانوار است که فاقد شناسنامه هستند. این مردم در شرایطی بسیار سخت زندگی می‌کنند و به دلیل فقر و تنگدستی عمدتاً با کمک‌هایی که از سازمان‌هایی مانند کمیتهٔ امداد دریافت می‌کنند امرار معاش می‌کنند.
حسن دانایی‌فر به سالِ ۱۳۴۱ در شهر شوشتر، استان خوزستان زاده شد و دوران کودکی و نوجوانی تا دریافت مدرک دیپلم متوسطه را در شهر اهواز سپری نمود.[نیازمند منبع] پیش از انتصاب دانایی‌فر به‌عنوان سفیر ایران در عراق، رسانه‌های داخلی ایران، وی را زاده شهر بغداد در عراق و خانواده او را از معاودین عراقی ایرانی‌تبار معرفی کرده بودند. وی بعدها با حضور در رسانه‌های داخلی ایران، مدعی شد که در شهر شوشتر، استان خوزستان متولد شده‌است.
کلمه معاودین ویژه ایرانیان مقیم عراق است که اکثراً در سال ۱۳۵۰ خورشیدی به میهن خودشان ایران بازگشتند، اما برخی به اشتباه آن را درباره عراقیان مهاجر به ایران به کار می‌برند.[نیازمند منبع]
بر پایهٔ داده‌هایی از: روشن، یسنا، محله معاودین ساکن تهران، در ایرانیان انگلستان[پیوند مرده]، برگرفته از بی‌بی‌سی فارسی.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۸٬۴۶۴ نفر (۵٬۶۴۹ خانوار) بوده‌است. جمعیّت بومی این شهرستان از نظر مذهبی، شیعه و زردشتی هستند ولی در سه دههٔ اخیر، مهاجرین افغانستانی و معاودین عراقی که بیشتر از پیروان اهل سنّت هستند، جمعیّت نسبتاً تأثیر گذاری را تشکیل داده‌اند.
بخشی از ساکنان محله دولت‌آباد را ایرانیان مقیم و بازگشته از عراق (معاودان ایرانی عراق) تشکیل می‌دهند. معاودین مردمی هستند ایرانی‌تبار که در زمان حکومت رژیم حزب بعث ودر زمان ریاست جمهوری احمد حسن البکر در سال ۱۳۵۰ شمسی و پس از آن در سال ۱۳۵۹ ش و در زمان ریاست صدام حسین به دلیل عدم تمدید اقامتشان از کشور عراق به ایران بازگشتند.
لازم به توضیح است که خاندان مزبور با اینکه دارای نام خانوادگی میلانی هستند، اما اغلب دوران‌های عمرشان را در جاهایی غیر از این روستا سپری کرده‌اند (یعنی در مناطق و شهرهای مختلف ایران و عراق امروزی). مثلاً دربارهٔ آیت‌الله سید علی‌اصغر حسینی میلانی می‌دانیم که بنا بر حوادث و پیشامدهای کشور عراق و خالص‌سازی عربی توسط حزب بعث و اخراج معاودین عراقی، او در سال ۱۳۹۰ هجری قمری به همراه تعدادی از سایر ایرانیان و برخی از شیعیان ناگزیر به ترک کشور عراق شد و رهسپار ایران گردید.
ایرانیان عراق مردمانی ایرانی‌تبار بودند که از دیرباز به عراق مهاجرت کرده بودند. بخشی از اینان که در زمان حکومت حزب بعث (به ویژه زمان احمد حسن البکر) به جرم ایرانی بودنشان از کشور عراق اخراج شدند که از آن به بعد به معاودین (بازگشتگان) معروف شدند. ایرانیان معاود به صورت عمده ساکن شهرهای مذهبی ای چون (کربلا و نجف و کاظمین) بودند که به دلیل عدم تمدید اقامتشان آنان را مجبور به ترک خاک عراق کردند.