هزاوه
معنی کلمه هزاوه در فرهنگ فارسی
معنی کلمه هزاوه در دانشنامه عمومی
روستای هزاوه علاوه بر ویژگی های تاریخی دارای ذخایر آب فراوان، آب و هوای کوهستانی و چشم اندازهای طبیعی و معماری است.
• برخی ریشه کلمه هزاوه را از ریشه «زاو» و «زاوه» می دانند. در زبان فارسی کلمه زاو به معنای دره می باشد که این با جغرافیای روستا همخوانی دارد. کلمه هزاوه از ۳ جزء «ه» به معنی خوب، «زاو» به معی دره و «ه» نسبت تشکیل شده است که معنی «درهٔ خوب» را منتقل می کند.
• روستا دارای چشمه های متعددی بوده که در فصل بهار تعداد آن ها بیشتر هم می شود و از اینرو نام این ده را «هزارآبه» نیز گذاشته بودند که بعداً به «هزارآوه» و به مرور به «هزاوه» تبدیل شده است.
قدمت هزاوه با توجه به سفال های پیدا شده و مطالعات باستان شناسی بر روی تپه تاریخی هزش قرن پنجم هجری را نشان می دهد. مقبره شاهزاده احمد بر روی بلندترین قسمت روستا واقع در محله بالا ازدیگر آثار تاریخی هزاوه می باشد. بنیان این مقبره به دوره ایلخانان می رسد اما در دوره صفویه تغییر و تحول بنیادین در آن ایجاد شده تا به شکل کنونی درآمده است. هزاوه زادگاه امیرکبیر می باشد.
هزاوه یکی از بزرگ ترین تولیدکنندگان انگور و دیگر فراورده های کشاورزی نظیر باسلوق و شیره انگور در استان مرکزی می باشد.
این روستا دارای بافت پیچیده ای است که از خانه های سنگی، گلی به صورت پلکانی، بردامنه شیب کوه ها قرار گرفته، این خانه ها اکثراً از گل، سنگ و چوب ساخته شده ودارای سقف های مسطح هستند. معماری ساخت روستا تحت تأثیر عوامل جغرافیایی، وجود آب درمناطق محله در چهار قسمت عمده متمرکز شده اند. نام محله ها به ترتیب ده به سمت بالا عبارت اند از
• کوهبر
• میان ده
• محله پایین
• محله چاله
• سرآسیاب
• تره زار
• ده بالا
این روستا در دهستان امیریه قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱٬۵۸۷ نفر ( ۴۷۴خانوار ) بوده است. مردم هزاوه به زبان فارسی سخن می گویند.
جملاتی از کاربرد کلمه هزاوه
بهاره رهنما در ۱۰ آذر ۱۳۵۲ در روستای هزاوه از توابع استان مرکزی به دنیا آمد. او دختر پروین قائم‌مقامی بازیگر سینما است. رهنما مدرک لیسانس ادبیات نمایشی و فوق لیسانس حقوق قضایی خود را از دانشگاه آزاد اسلامی گرفته‌است.
سیّد حمید سجادی هزاوه (زادهٔ ۱ فروردین ۱۳۴۸)(اصالتا اهل هزاوه،منطقه فراهان استان مرکزی) سیاستمدار، مدیر اجرایی ورزشی ایرانی و از ۳۱ مرداد ۱۴۰۲ با حکم رئیس‌جمهور عضو شورای عالی ورزش است. وی در دولت سیزدهم به‌عنوان وزیر ورزش و جوانان فعالیت می‌کرد. او در بهمن ۱۴۰۱ توسط اتحادیه اروپا به دلیل نقشش در سرکوب اعتراضات و نقض حقوق بشر تحریم شد.
سید حمید سجادی هزاوه زاده ۱ فروردین ۱۳۴۸ در تهران، ایران است. وی همچنین عضو حزب جامعه اسلامی بوده‌است. او دارای یک دکترا در رشته برنامه‌ریزی در تربیت بدنی و نیز عضو هیئت علمی دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز است.
تپه هزوشن مربوط به دوره اشکانیان است و در شهرستان اراک، بخش مرکزی، دهستان امیریه، روستای هزاوه واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۳۸۰۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
احمد بادکوبه هزاوه متولد (۲۹ مهر ۱۳۴۲-تهران) استاد تاریخ و تمدن ملل اسلامی است. وی عضو هیات علمی دانشگاه تهران است و بیشتر در حوزه تاریخ تعلیم و تربیت اسلام و تاریخ مصر و شام تدریس دارد. وی چندی معاون آموزشی دانشکده الهیات و ریاست پژوهشکده تاریخ علم و مدیر گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی بوده‌است و اکنون معاون پژوهشی دانشکده الهیات را عهده‌دار است.
زان پس که هزاوه رفت و مهرآباد کی در غم طور و با درستانم؟