کارزین

کارزین

معنی کلمه کارزین در لغت نامه دهخدا

کارزین. ( اِخ ) شهری است به فارس. ( انساب سمعانی ورق 470 ب ) ( معجم البلدان ). یاقوت این کلمه رابه فتح راء و کسر زاء آورده است. شهری وسط است و گرمسیر و در آنجا درختان خرما بسیار، آبش از رود زکان است و قلعه محکمی دارد. ( از نزهة القلوب چ لیسترانج ، المقالة الثالثه ص 118 ). و نیز رجوع به ص 119 و 134 و 186 و 217 از همین کتاب شود. کارزین شهرکی نیکو بوده است و از بسیاری ظلم خراب شده است. ( فارسنامه ابن البلخی ص 135 ). و نیز رجوع به ص 140 و 159 از همین کتاب شود. نام شهرکی است از بلاد فارس که در طرف اصطخر اتفاق افتاده است. ( انجمن آرا ) ( آنندراج ). شهر کارزین کرسی نشین کوادخره یا قبادخره در پارس بوده است. ( از یشتها ج 2 ص 311 تفسیر استاد پورداود ). صاحب وصاف بیت ذیل را... در ج 4 ص 446 آورده :
گر کارزین نگردد جویم بفال خوب
معبر که گشت چهره آمال همچو قیر.
کارزین و جویم و فال و قیر همه اسامی بلوکاتی است در فارس ومعبر نام قدیم قسمت جنوبی سواحل شرقی شبه جزیره هندوستان بوده که در نقشه های امروزه بنام سواحل «کرماندل » معروف است. ( شدالازار جنید شیرازی چ محمد قزوینی و عباس اقبال ، حاشیه ص 100 ). صاحب قاموس که مسقط الرأس او بتصریح خود او قریه کارزین بوده [ «و کارزین بَلدٌ بفارس و به وُلدت ُ - قاموس » ] آرد: کارزین... بکلی متصل ببلوک اَبزَر است. ( ایضاً شدالازار حاشیه ص 215 ). کارزین بلوک معروفی است در فارس و قصبه آن بلوک نیز که بهمین اسم موسوم است مسقط الرأس فیروز آبادی صاحب قاموس است بتصریح خود او در ماده «ک ر ز». ( ایضاً شدالازار حاشیه ص 448 ).
کارزین. ( اِخ ) ( رودخانه ٔ... ) آبش شیرین مایل بشوری است آب رودخانه شور جهرم و آب رودخانه خضر و آب رودخانه صیمکان بهم پیوسته چون تنگ کارزین بگذرد آن را رودخانه کارزین گویند و رجوع به کارزین شود.
کارزین. ( اِخ ) ( قلعه ٔ... ) قلعه کارزین قلعه ای است نه چنان محکم که این دیگر قلاع و گرمسیر سخت است و بر کنار رود ثکان نهاده است و آب دزدی کرده اند که آب قلعه از آنجاست. ( فارسنامه ابن البلخی ص 159 ). بکارزین قلعه ای محکم است و آب دزدکی کرده اند که از رود ثکان آب بقلعه میبرند و هرم و کاریان ازین اعمال است. ( فارسنامه ابن البلخی ص 135 ). و رجوع به کارزین شود.

معنی کلمه کارزین در فرهنگ فارسی

رودخانه کارزین . آب رودخانه شور جهرم و آب رودخانه خضر و آب رودخانه صیمکان بهم پیوندند و رودی تشکیل دهند که چون از تنگ کارزین بگذرد آنرا رودخانه کارزین گویند .
قلعه ای است نه چندان محکم

معنی کلمه کارزین در دانشنامه عمومی

کارزین شهری است از توابع استان فارس در جنوب ایران. این شهر در بخش مرکزی شهرستان قیروکارزین قرار گرفته است.
از جمله مشاهیر این خطه از ایران می توان به شیخ ابوطاهر مجدالدین محمد بن یعقوب ، عالم لغوی، ادیب، مفسر، قاضی و فقیه شافعی اشاره کرد که در این شهر به دنیا آمد.
یکی از آثار تاریخی کارزین که مربوط به دوره عمربن عبدالعزیز هست، مسجد جامع تاریخی کارزین می باشد.

جملاتی از کاربرد کلمه کارزین

بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت بخش مرکزی شهرستان قیر و کارزین در سال ۱۳۹۵ برابر با ۵۴،۳۷۷ نفر بوده‌است.
بخش مرکزی شهرستان قیر و کارزین یکی از بخش‌های شهرستان قیر و کارزین در استان فارس ایران است.
بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت بخش افزر شهرستان قیر و کارزین در سال ۱۳۹۵ برابر با ۱۴۹۲۴ نفر و ۴۳۷۵ خانواده بوده‌ است.
بخش افزر یکی از بخش‌های شهرستان قیر و کارزین در استان فارس ایران است.
بقایای حمام قیرو کارزین مربوط به سده‌ها میانه دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان قیر و کارزین، شهر قیر، ابتدای جاده قیر به خنج، سمت راست جاده واقع شده و با شمارهٔ ثبت ۲۶۶۵۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
باغ مصلی‌نژاد (قیر و کارزین)، روستایی از توابع بخش افزر شهرستان قیر و کارزین در استان فارس ایران است.
آب این رودخانه دائمی است و عرض آن در نواحی کوهستانی ۲۰ متر و در جلگه به ۴۰۰ متر می‌رسد. دبی متوسط سالیانه این رودخانه ۱۸ متر مکعب در ثانیه در ایستگاه تنگ کارزین می‌باشد. حداقل دبی در این ایستگاه ۳٫۵ متر مکعب در ثانیه و حداکثر ۴۳ متر مکعب در ثانیه می‌باشد. در حالت سیلابی آمار ثبت شده نشان‌دهنده دبی ۶٬۰۰۰ متر مکعب در ثانیه نیز می‌باشد.
آب سیدی، روستایی از توابع بخش افزر شهرستان قیر و کارزین در استان فارس ایران است.
شهر جهرم، مرکز شهرستان جهرم، در نیمه جنوبی استان فارس واقع شده‌است. شهرستان جهرم ۳٬۹۲۶ کیلومتر مربع وسعت دارد و از شمال به شهرستان خفر، از شرق به فسا و زرین‌دشت، از جنوب به جویم، از مغرب به فیروزآباد و قیر و کارزین محدود شده‌است. این شهرستان در عرض جغرافیایی ۲۸ درجه و ۱۹ دقیقه تا ۲۹ درجه و ۱۰ دقیقه شمالی و طول جغرافیایی ۵۲ درجه و ۴۵ دقیقه تا ۵۴ درجه و ۴ دقیقه شرقی قرار گرفته‌است.
بریخون، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان قیر و کارزین در استان فارس ایران است.