هشام بن عبدالملک

معنی کلمه هشام بن عبدالملک در دانشنامه آزاد فارسی

هِشامِ بن عَبْدُالْمَلِک (۷۱ـ۱۲۵ق)
دهمین خلیفۀ اموی (حک: ۱۰۵ـ۱۲۵ق)، جانشین یزید بن عبدالملک بن مروان. بعضی وقایع مهم خلافت او از این قرار است: گسترش فتوحات مسلمانان در هند و قفقاز، جنگ و صلح با دولت چین ، آشکارشدن دعوت بنی عباس در خراسان و دستگیری و شکنجه و کشتار هوادارانش، پیشروی مسلمانان در خاک فرانسه و نبردهای مشهور «تور» و «پواتیه » در نزدیکی پاریس میان مسلمین و شارل مارتل، پادشاه فرانسه، و توقف پیشروی در اروپا (۱۱۴ق)، قیام زید بن علی بن حسین (ع ) در کوفه و شهادت او (۱۲۱ق)، تداوم جنگ های تابستانی با امپراتوری روم که عمدتاً با پیروزی مسلمانان همراه بود و قیام یحیی بن زید در خراسان. هشام خلیفه ای سیاستمدار و تجمل گرا بود و خزانه ای هنگفت داشت. قصر تابستانی رصافه در غرب رقه از بناهای اوست.

معنی کلمه هشام بن عبدالملک در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] هشام بن عبدالمک، بن مروان حکم، دهمین خلیفۀ اموی و هفتمین خلیفۀ مروانی (خلافت: ۱۰۵-۱۲۵) است.
وی از قبیلۀ قریش ، از اعراب عدنانی و از طایفۀ بنی امیه بود. پدرش عبدالملک بن مروان، پنجمین خلیفۀ اموی، و مادرش عایشه یا فاطمه، کنیه اش امّ هاشم، دختر هاشم بن اسماعیل مخزومی بود. نوشته اند که او زنی احمق بود و به همین علت، عبدالملک او را طلاق داد. در هنگام وفات پدرش او در دمشق به سر می برد و چهارده سال داشت. کنیۀ هشام، اباولید بود و چون چشمش لوچ بود، به هشام احول معروف شد. بنا بر نقل ابن حبیب ، او یکی از حولان قریش بود.
تولد
هشام در اوایل سال ۷۲ به دنیا آمد. مقریزی تولد او را در سال ۷۱ دانسته است، اما روایت اول اعتبار بیشتری دارد، زیرا گفته شده است که در سال ۷۲ عبدالملک مشغول جنگ با مصعب بن زبیر بود و چون مصعب کشته شد، خبر تولد هشام به عبدالملک رسید، به همین سبب او را منصور نامید، زیرا بدان فال نیک زده بود. هشام در مدینه به دنیا آمد. مقریزی زادگاه او را دمشق دانسته است، اما چون در هنگام ولادت او، پدر و مادرش از هم جدا شده بودند و مادرش درمیان خانوادۀ خود در مدینه به سر می برده، روایت اول معتبرتر است. مادرش او را، به نام پدر خود، هشام نامید و گفته شده است که عبدالملک اعتراض نکرد. بنا بر نقل قبصه بن ذؤیب، عبدالملک حدیثی جعلی از قول پدرش از رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم نقل کرد که هشام آسایش عرب است و پس از وی اعراب آسایشی نخواهند داشت.
زمان خلافت ولید
هشام در سال ۸۷ و در زمان خلافت برادرش، ولید ، از طرف او مأمور جنگ با رومیان شد و توانست قلعه های بولق، احزم، بولس و قمقم را بگشاید. در این حملات هزاران تن از رومیان کشته و زنان و فرزندانشان به اسارت گرفته شدند.
← سرودن قصیدۀ فرزدق
...

جملاتی از کاربرد کلمه هشام بن عبدالملک

مردی هشام بن عبدالملک را مدح گفت: هشام گفتش: ای فلان، مگر ندانی که مدح کسان پیش رویشان نهی شده است؟
سالم در آخر ذیحجه ی سال یکصدوشش وفات یافت و هشام بن عبدالملک بر وی نماز بخواند. و جنازه اش در بقیع دفن شد.
از دیگر مناظرات وی می‌توان به مناظرهٔ او با عَمرو بن عُبَیْد، قَتادة بن دِعامه، هشام بن عبدالملک (در موضوع امامت) و حسن بَصْری اشاره کرد.