معنی کلمه ژان باپتیست تاورنیه در دانشنامه اسلامی
وی فرزند دوم گابریل، جغرافی دان و نقشه کش معروف بود که به علت فشار تعصبات مذهبی، از کشور هلند به پاریس مسافرت کرد. شهرت پدر در مسایل جغرافیایی و فرهنگ حاکم بر محیط خانواده، ذوق سیاحت را در او برانگیخت. وی پانزده سالگی خانه پدری را به قصد سیاحت ترک کرد. در بیست و دو سالگی اغلب کشورهای اروپا، از جمله فرانسه، انگلستان، هلند، آلمان، سویس، لهستان، مجارستان و ایتالیا را دیده بود و به خوبی به زبان های مختلف گفتگو می کرد. آشنایی او در آلمان با سرپرست میسیون های مشرق زمین و فرستاده ریشلیو، راهگشای سفرهای آتی و طولانی او به شرق بود. بین سال های ۱۶۳۲ و ۱۶۶۸ م، شش بار به مشرق زمین مسافرت کرد. در این سفرها بیش از نه بار از ایران دیدن کرد که نخستین سفر او در دوره سلطنت شاه صفی و سفرهای دیگرش در زمان شاه عباس دوم و شاه سلیمان صورت گرفت. وی در سال ۱۶۳۶ م در جشن تاجگذاری فردیناند سوم پادشاه رومان ها در فرانکفورت آلمان شرکت کرد و در آنجا یکی از روحانیون به نام «ژوزف» به او پیشنهاد کرد که به همراه دو نفر نجیب زاده به فلسطین برود و او نیز قبول کرد اما در قسطنطیه همسفرانش را رها کرد و همراه کاروانی از راه تبریز و زنجان به سوی اصفهان عازم شد. در اصفهان مقداری پارچه ابریشمین و زری خریداری نمود و به فرانسه بازگشت و در آن ها را به چندین برابر قیمت اصلیش فروخت و از این رهگذر اندوخته ای فراهم آورد. ضمنا در فرانسه بر اثر ارتباطی که با جواهرفروشی به نام «ژادپرگواس» پیدا کرد، دختر او را به عقد خود درآورد و در نتیجه معاشرت با پدر زنش به ارزش سنگ ها گرانبهاء پی برد و همین امر موجب گردید که چندین مسافرت پی در پی از سال ۱۶۲۸ تا ۱۶۶۳ م به ایران، مغولستان، هندوستان و جزایر «سوماترا» و «باتاویا» بکند و در تمام این مناطق سنگ های گرانبهاء به دست بیاورد.
مسافرت به شیراز
تاورنیه در ضمن مسافرت اخیر خود، مدتی در شیراز ماند و خاطرات خود را از این شهر در ضمن سفرنامه خود تحت عنوان: «مسافرت های ششگانه ژان باپتیست تاورنیه» شرح داد. لویی چهاردهم در سال ۱۶۶۸ م مبلغ سه میلیون فرانک فرانسه از تاورنیه سنگ های قیمتی خریداری کرد و در سال بعد، از لحاظ اطلاعات ذیقیمتی که این جهانگرد برای جغرافیای تجارتی جمع آوری کرده بود، جایزه ای از طرف آن پادشاه به او داده شد. تاورنیه در سال ۱۶۸۵ م بر طبق مقررات «نانت» زندانی شد. سپس به سویس و از آنجا به وین رفت و در این شهر به ریاست شرکتی تجارتی در هند انتخاب گردید. اما در راه مسافرت، در سال ۱۶۸۹ م در شهر کپنهاگ فوت کرد.
عناوین مرتبط
رحلة الفرنسی تافرنییة إلی العراق (کتاب) .
منبع
...