شریف امامی

سید ابوالفضل قاضی شریعت پناهی (زادهٔ ۱۳۱۰ در سمنان - درگذشت ۲۹ شهریورماه ۱۳۷۷ در تهران)، حقوقدان، شاعر، نویسنده، سیاستمدار و استاد تمام دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران بود. قاضی شریعت پناهی که مدت کوتاهی نیز در کابینه شریف امامی وزیر علوم بود و در اعتراض به هجوم نظامیان به دانشگاه از سمت خود استعفا نمود. وی نویسندهٔ کتب متعدد ادبی، سیاسی و حقوقی است که برخی از آنان از کتب منبع در زمینه حقوق عمومی به‌شمار می‌روند که با گذشت سال‌ها از فوت وی، همچنان در دانشگاه‌ها تدریس شده و منبع آزمون‌های ارشد و دکتری رشته‌هایی نظیر حقوق عمومی و حقوق بشر می‌باشند.

امیرخسرو افشار قاسملو (۱۲۹۸ – ۱۳۷۸) وزیر امورخارجه ایران در دولت جعفر شریف امامی و پیش از آن سفیر ایران در کشورهای انگلیس، فرانسه و آلمان‌ غربی بود.

مهدوی در سال‌های بعد، دوبار استاندار خوزستان و یک بار استاندار مازندران شد و در سال ۱۳۳۹ در کابینه مهندس شریف امامی بار دیگر به وزارت کشاورزی رسید. پس از سقوط کابینه شریف امامی دیگر کاری به او ارجاع نشد و به تأسیسات بزرگ کشاورزی خود در گرگان و گنبدکاووس مشغول شد.

شاه کوشید تا با دادن امتیازات بیشتر به مخالفان چون عفو ۲۶۱ زندانی دیگر، بیرون بردن نیروهای نظامی از دانشگاه‌ها و وعده انتخابات آزاد، از شدت بحران بکاهد. او برای جلب‌نظر روحانیون در ۵ شهریور ۱۳۵۷ جعفر شریف‌امامی را به نخست‌وزیری تعیین کرد (که تا ۱۴ آبانماه همان سال طول کشید). در دوران تصدی دولت شریف امامی «دولت آشتی ملی» آزادی مطبوعات بیشتر شد و احزاب و تشکل‌های سیاسی قدیمی به صحنه بازگشتند. همچنین تقویم شاهنشاهی لغو گردید، بیشتر روحانیون عالی‌رتبه از زندان آزاد شدند و ۵۷ قمارخانه تعطیل گشتند.

کابینه جعفر شریف‌امامی به علت افشاگری‌های آرامش و اعتصاب فرهنگیان و بحران اقتصادی ساقط شد. مدت ریاست آرامش بر سازمان برنامه کمتر از سه ماه بود. پس از آن به فعالیت علیه دولت و سپس علیه شاه پرداخت و اعلامیه‌هایی انتشار داد که به بازداشت و محاکمه و محکومیتش به اعدام انجامید. مجازات او تخفیف یافت و مجموعاً هفت سال زندانی بود. چند بار دست به خودکشی زد که نجات یافت. در سال ۱۳۵۲ به وساطت شریف امامی از زندان آزاد شد، اما پس از مدتی در پارک فرح (لاله کنونی) تهران هدف گلوله مأموریت امنیتی قرار گرفت و به قتل رسید. روزنامه‌ها نوشتند خرابکاری به نام احمد آرامش که قصد ترور مأموران را داشت به قتل رسید.

پس از این حادثه رئیس کلانتری برکنار و مورد بازخواست قرار گرفت، شریف امامی نخست‌وزیر وقت استعفاء کرد، محمدرضا پهلوی استعفای او را پذیرفت و علی امینی را مأمور تشکیل کابینه جدید کرد. او قول مساعد به افزایش حقوق معلمان داد و سرانجام پس از «برابر شدن حقوق معلمین با حقوق مهندسین» تحصن یازده روزه معلمان پایان گرفت.