شکم پرستی
معنی کلمه شکم پرستی در فرهنگ فارسی
معنی کلمه شکم پرستی در دانشنامه اسلامی
شکم پرستی طرف افراط قوه شهویه می باشد و آن عبارت است از: متابعت کردن آدمی قوه شهویه خود را در هر چیزی که میل به آن می کند و آدمی را به آن می خواند، از: شهوت شکم و فرج و حرص مال و جاه و زینت و امثال این ها.بسیاری از علمای اخلاق تخصیص داده اند آن را به متابعت شهوت شکم و فرج و حرص بر اکل و جماع. و تفسیر اول اگر چه به منشایّت این صفت از برای جمیع رذایل، که در طرف افراط قوه شهویه است انسب است و لیکن چون اکثر در مقام بیان آن اکتفا به معنی دوم کرده اند ما نیز به این طریق بیان می کنیم و می گوییم: که شکی نیست که این صفت، اعظم مهلکات بنی آدم است.از این جهت سید کائنات پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) فرمود که: «هر که از شرّ شکم و زبان و فرج خود محفوظ ماند از همه بدی ها محفوظ است.» و فرمود که: «وای بر امت من از حلقوم و فرج شان.» و نیز فرمودند که: «بیشتر چیزی که امت من به واسطه آن داخل جهنم خواهند شد شکم و فرج است.» و مخفی نماند که همچنان که آن سرور خبر داده،
از صفات مهلکه
هلاکت اکثر مردمان به واسطه ی شکم پرستی و حرص بر اکل و شرب باشد که از صفات بهایم و حیوانات است. و از این جهت حضرت پیغمبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) فرمودند که: «فرزند آدم هیچ ظرفی را پر نکرد که بدتر از شکمش باشد. و کافی است از برای آدمی زاد چند لقمه که او را زنده بدارد. و اگر به این اکتفا نکند و بیشتر بخورد ثلث شکم را از برای غذا قرار دهد و ثلث از برای آب و ثلث از برای نفس کشیدن.» و فرمود که: «نمی رانید دل های خود را به بسیار خوردن، و آشامیدن، به درستی که دل مانند زرع است که چون بسیار آب داده شود می میرد.»و نیز فرمود که: «بهترین شما در نزد خدا از حیثیّت منزلت و مرتبه کسانی هستند که: بیشتر گرسنگی می کشند، و تفکر می کنند در افعال خود و صنایع آفریدگار. و دشمن ترین شما در نزد خدا کسانی هستند که: بسیار می خوابند، و بسیار می آشامند.» و فرمود که: «دشمن ترین شما در نزد خدا کسانی هستند که آن قدر می خورند که تخمه می شوند و شکم های ایشان مملو می گردد. و هیچ بنده ای از خوراکی که خواهش دارد نمی گذرد مگر اینکه درجه ای در بهشت از برای او حاصل می شود.» و از آن حضرت مروی است که: «بد دشمنی است از برای دین، دل جبان، و شکم پرخوار، و نعوظ بسیار.» و نیز از آن جناب مروی است که: «اسرار ملکوت سماوات داخل نمی شود در دل کسی که شکم او پر باشد.» و در تورات مکتوب است که: «خدا دشمن دارد عالم فربه را.» زیرا که فربه ی دلالت بر غفلت و پرخواری می کند.لقمان به پسر خود گفت: «ای فرزند چون معده پر شود قوه فکر می خوابد. و حکمت و دانائی لال می شود. و اعضا و جوارح از عبادت باز می ایستد.» و امام جعفر صادق (علیه السّلام) فرمود که: «هر گاه شکم سیر شد طغیان می کند و اقرب وقت، از برای بنده به سوی خدا، وقتی است که شکم او سبک باشد. و دشمن ترین حالت از برای بنده در نزد خداوند، حالتی است که شکم او ممتلی باشد.» و از حضرت رسول (صلی الله علیه و آله وسلّم) مروی است که: «فرزند آدم را چاره نیست از خوراکی که او را به پای دارد، پس هر وقت که یکی از شما چیزی بخورد ثلث شکم خود را از برای غذا قرار دهد. و ثلث از برای آب. و ثلث از برای نفس. و خود را فربه مسازید مانند خوک هائی که کفار از برای ذبح کردن فربه می سازند.» بدن را فربه می سازی و روح را لاغر می کنی. و فرمود که: «ضرر هیچ چیز از برای دل مؤمن، زیادتر از بسیار خوردن نیست. و پرخوردن باعث دو چیز می شود: یکی قساوت قلب. و دیگری هیجان شهوت. و گرسنگی نان خورش مؤمن، و غذای روح، و طعام دل، و صحت بدن است.»و شکی نیست در این که: بیشتر امراض و بیماری ها از شکم پرستی و پرخوری هم می رسد. صادق آل محمد (علیه السّلام) فرمود که: «هر دردی و مرضی از تُخَمه حاصل می شود مگر تب.» و فرمود: «با وجود سیری چیز خوردن، باعث پیسی می گردد.»زکم خوردن کسی را تب نگیرد •••••• ز پرخوردن به روزی صد بمیرد.
سرچشمه شهوات
آری: شکم باعث همه ناخوشی ها و آفات، و سرچشمه شهوات است، زیرا که از بسیار خوردن، شهوت فرج به حرکت می آید و آدمی خواهش تعدّد زنان می نماید و از تعدّد آنها کثرت عیال و اولاد حاصل می شود. و آدمی مقیّد به زنجیر علایق می گردد. و به حلال و حرام می افتد. و به سبب آنها میل به مال و جاه می کند، تا توسعه در خوراک و زوجات او حاصل شود. و عقب این، انواع حسد و حقد و عداوت و ریا و تفاخر و عجب و کبر پیدا می شود. و تمامی این ها ثمره پیروی معده و اهمال امر آن است.بلی: شکم بند دست است و زنجیر پای •••••• شکم بنده نادر پرستد خدای.و اگر بنده ای نفس خود را به گرسنگی ذلیل سازد و راه شیطان را مسدود کند به دنیا فرو نمی رود و کار او به هلاکت نمی انجامد.
فضیلت گرسنگی
...
جملاتی از کاربرد کلمه شکم پرستی
و از حضرت امام جعفر صادق علیه السلام مروی است که «هر که روزه باشد و بر برادر دینی خود وارد شود و نگوید روزه ام و افطار کند، خدا ثواب یک سال روزه به جهت او می نویسد» و باید غرض او از مهمانی رفتن، شکم پرستی نباشد، بلکه غرض او اکرام برادر مومن خود و متابعت سنت پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم باشد و اگر بداند که میزبان از جمله فساق و یا ظلمه است، یا غرض او از ضیافت، مباهات و خودنمائی است، سزاوار آن است که وعده ندهد.
اما اول: که شکم پرستی و حرص بر اکل و شرب باشد از صفات بهایم است.