بیداری
معنی کلمه بیداری در لغت نامه دهخدا

بیداری

معنی کلمه بیداری در لغت نامه دهخدا

بیداری. ( حامص ) مقابل سهرو بی خوابی. ( از ناظم الاطباء ). یقظه مقابل خواب و نوم ، سهد. سهاد. یاد. ( یادداشت مؤلف ) : حالی است که روح نفسانی اندر آن حال آلتها و حس و حرکت را کار فرماید تا مردم بقصد و اختیار خویش حرکتها میکند و از محسوسات خبر می یابد. ( ذخیره خوارزمشاهی ).
بخواب و به بیداری و رنج و ناز
ازین بارگه کس مگردید باز.فردوسی.خوبست مرا کار بهر جا که تو باشی
بیداری من با تو خوشست و وسن من.منوچهری.و چون خوابی نیکو دیده آید بی شک دل بگشاید اما پس از بیداری بجز تحیر و تأسف نباشد. ( کلیله و دمنه ).
از آنکه دیدن رویش بخواب و بیداری
همی بداند کآید دریغ و دشوارم.سوزنی.در خواب جلالت تو دیدم
در بیداری همان ببینم.خاقانی.امشب سبکتر میزنند این طبل بی هنگام را
یا وقت بیداری غلط بوده ست مرغ بام را.سعدی.همه شب به بیداری اختر شمرد.سعدی.آنکه خوابش بهتر از بیداریست
آنچنان بد زندگانی مرده به.سعدی.سحر کرشمه چشمت بخواب میدیدم
زهی مراتب خوابی که به ز بیداریست.حافظ.شب از غمت دارم فغان روز از غمت در زاریم
دارم عجب روزو شبی آن خواب و این بیداریم.؟ ( یادداشت مؤلف ). || هشیاری و آگاهی. ( ناظم الاطباء ). تنبه. هشیار کار خود بودن. انتباه. ( یادداشت مؤلف ) :
زهی اندر جهانداری و بیداری چو افریدون
زهی اندر نکوکاری و هشیاری چو نوشروان.فرخی.رسم بهمن گیر و از نو تازه کن بهمنجنه
ای درخت ملک بارت عز و بیداری تنه.منوچهری.مستند مخالفان ز هشیاری تو
بخت همه خفته شد ز بیداری تو.منوچهری.از بیداری و حزم و احتیاط این پادشاه... آن است... ( تاریخ بیهقی ). بوسهل نیکو اندیشه نکرد که این پوشیده نماند و خوارزمشاه از دست بشود و در بیداری و هشیاری چنو نیست بدین آسانی او را برنتوان انداخت. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 320 ). خوانندگان و شنوندگان را از آن بسیار بیداری و فواید حاصل آید. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 681 ). سلیمان را از عزم و بیداری و احتیاط و هشیاری و پیش بینی بر ملک عجب آمد. ( تاریخ طبرستان ). || مقابل مستی. هشیاری :

معنی کلمه بیداری در فرهنگ عمید

۱. بیدار بودن.
۲. [مجاز] هوشیار بودن.

معنی کلمه بیداری در فرهنگ فارسی

۱ - عمل بیدار بودن یقظه مقابل خواب . ۲ - هوشیاری آگاهی .

معنی کلمه بیداری در دانشنامه عمومی

بیداری ( به انگلیسی: Wakefulness ) یک حالت مغزی و حالت هوشیاری تکرار شونده روزانه است که در آن فرد هوشیار بوده و درگیر پاسخ های شناختی و رفتاری منسجم با محیط بیرون است. بیداری برعکس حالت خواب بوده و در حالت خواب بیشتر ورودی های خارجی مغز که از طریق حواس دریافت می گردد از پردازش عصبی حذف می شوند.
چرخه خواب و بیداری توسط بخش های مختلف مغز مانند هسته های هیپوتالاموس، تالاموس، مغز میانی و قشر مغز تنظیم و هماهنگ سازی می شود. هورمون های زیادی مانند ملاتونین، ارکسین، استیل کولین، کورتیزول و … نیز در این فرایند نقش دارند.
نیاز به خواب با مدت زمان بیداری افزایش می یابد و با زمان سپری شده در خواب از بین می رود، فرآیندی که به آن هموستاز خواب می گویند. هنگام بیداری میزان آدنوزین داخل مغز افزایش می یابد و در صورت رسیدن به حد مشخص، احساس خواب آلودگی در شخص ایجاد می شود. در مقابل، در زمان خواب و مصرف قهوه یا کافئین میزان آدنوزین مغز کاهش می یابد و احساس خواب آلودگی و نیاز به خواب از بین می رود.
مغز برای حفظ شرایط مناسب خود، نیاز دارد که فعالیت ها و شلیک های عصبی نورون ها پایین باشد تا در زمان نیاز، انرژی را برای بخش های به خصوصی از مغز که در زمان های خاصی مانند حل یک مسئله فعال می شوند، ذخیره کند. هر چه مغز بیشتر بیدار بوده باشد، سرعت شلیک همزمان پالس های الکتریکی نورون های قشر مغز بیشتر می شود و پس از دوره های خواب مداوم، سرعت و همزمانی شلیک های نورون کاهش می یابد.
یکی دیگر از اثرات بیداری کاهش گلیکوژن موجود در آستروسیت ها است که انرژی نورون ها را تأمین می کند. مطالعات نشان داده اند که یکی از عملکردهای اساسی خواب این است که منبع انرژیِ گلیکوژن را دوباره پر کند.
بیداری توسط یک تعامل پیچیده بین چندین سیستم انتقال دهنده عصبی که در ساقه مغز به وجود و از طریق مغز میانی، هیپوتالاموس، تالاموس و ساختارهای هسته ای پیش مغز ادامه می یابد، ایجاد می شود. هیپوتالاموس خلفی نقش کلیدی در فعال سازی قشر مغز، که زمینه ساز بیداری است، ایفا می کند. چندین سیستم که در این قسمت از مغز منشأ می گیرند، تغییر حالت بیداری به خواب و خواب به بیداری را کنترل می کنند. نورون های هیستامینی در هسته توبرومامیلاری و هیپوتالاموس خلفی - جانبی مجاور آن، به کل مغز می رسند و مهم ترین سیستم تنظیم بیداری را تشکیل می دهند که تاکنون در مغز شناسایی شده است. ناحیه سوپراکیاسماتیک سیستم زمانی شبانه را به وسیلهٔ پروتئین های ساعت در یک بازه ۲۴ ساعته بیان و فرایند چرخه خواب، ترشح هورمون ها و سایر عملکرد بدن را تنظیم می کند. سیستم کلیدی دیگر، سیستمی است که توسط ارکسینها ( همچنین به عنوان هیپوکرتین شناخته می شود ) نورون ها را طرح ریزی می کند. این سازوکار ها در نواحی مجاور نورون های هیستامینی و مانند آنها، به طور گسترده در بیشتر نواحی مغزی وجود دارند و با برانگیختگی مرتبط هستند. کمبود اُرکسین یا تخریب نورون های تولیدکننده آن، یکی از دلایل بروز نارکولپسی شناخته شده است.
بیداری (فیلم ۱۹۲۸). بیداری ( انگلیسی: The Awakening ) فیلمی به کارگردانی ویکتور فلمینگ محصول سال ۱۹۲۸ است.
• ویلما بانکی
• والتر بایرون ( بازیگر )
• لوئیس وولهایم
• جرج دیویس
• ویلیام اورلاموند
• Carl von Haartman
• بیب لاندن
بیداری (فیلم ۱۹۵۴). بیداری ( انگلیسی: Jagriti ) فیلمی هندی است که در سال ۱۹۵۴ منتشر شد.
بیداری (فیلم ۱۹۸۰). بیداری ( انگلیسی: The Awakening ) یک فیلم ترسناک به کارگردانی مایک نیوول محصول سال ۱۹۸۰ است.
بیداری (فیلم ۲۰۱۱). بیداری ( به انگلیسی: Awakening ) ، فیلم ترسناک بریتانیایی سال ۲۰۱۱ با کارگردانی و نوشته شده توسط نیک مورفی و با بازی ربکا هال، دومینیک وست، ایزاک همپستد رایت و ایملدا استانتون است.
معنی کلمه بیداری در فرهنگ عمید
معنی کلمه بیداری در فرهنگ فارسی
معنی کلمه بیداری در دانشنامه عمومی

معنی کلمه بیداری در دانشنامه آزاد فارسی

بیداری (عرفان)
رجوع شود به:یقظه

معنی کلمه بیداری در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بیداری، در مقابل خواب است و از آن به مناسبت در باب های صلاة، صوم، حج و ارث سخن رفته است.
اگر کسی از بیم بیدار نشدن بعد از نیمه شب، نماز شب را مقدّم بدارد، در صورت بیداری پس از نیمه شب، اعاده لازم نیست.
خوابیدن جنب در شب ماه رمضان
خوابیدن جنب در شب ماه رمضان- در فرض وجوب روزه بر او، مانند آنکه مسافر یا بیمار نباشد- در صورتی که بداند اگر بخوابد تا صبح بیدار نمی شود بنابر قول مشهور- که جنب نبودن را از شرایط صحت روزه می دانند- حرام و موجب بطلان روزه است.
خوابیدن، بدون نیّت روزه در شب ماه رمضان
کسی که در شب ماه رمضان بدون نیت روزه، خوابیده اگر قبل از ظهر بیدار شود و نیّت کند روزه اش صحیح است. و اگر بعد از ظهر بیدار شود باید قضا ی آن روز را بگیرد.
بیدارماندن حاجی در مکّه تا صبح
...

جملاتی از کاربرد کلمه بیداری

-سینمائی تولدی دیگر از تولیدات این شبکه به کارگردانی عباس رافعی در جشنواره جام جم به دریافت دو جایزه بهترین جلوه‌های ویژه و بهترین جایزه ویژه بیداری اسلامی دست یافت.
به بیداری ترا بینم در اینجا یقین مهر تو بگزیدم در اینجا
تا ترا از خواب بیداری دهد سر غیبت را پدیداری دهد
اینک می‌بینم به بیداری‌ست یا رب یا به خواب‌؟ خویشتن را در چنین نعمت پس از چندین عذاب
شبانه به تهران می‌رفت مواد اولیه داروها را تهیه می‌کرد به رشت بازمی‌گشت و تا پاسی از شب در داروخانه مشغول ساختن دارو می‌شد و همین شب بیداری‌ها، او را به این فکر انداخت تا داروخانه را شب‌ها نیز باز نگه دارد و بدین طریق اولین داروخانه شبانه‌روزی گیلان و ایران دایر شد.
سلطانزاده در آثارش به مسئلهء هویت و رنج و درد مهاجران می‌پردازد. شخصیت‌های داستان‌های سلطانزاده اغلب در کشوری بیگانه احساس «دیگری» بودن می‌کنند و همین حس غریبگی آنها را دچار بحران چندگانگی هویت می‌کند. عدم قطعیت، پایان‌های چندگانه، دور تسلسل، ساخت فراداستان، مرگ مولف و درآمیختن خواب و بیداری، رویا و واقعیت از جمله المان‌هایی‌ست که در داستان‌های آصف سلطانزاده دیده می‌شود.
هرگز آن دولت بیدار نصیبش نشود هر که را وقت سحر دیدهٔ بیداری نیست
او در آخرین برگ خاطرات خود نکات مهمی از 24 ساعت آخر انتخابات را آورده‌است: «صبح که به مسجد جامع ارشاد رفتم، جمع بسیار زیادی از خبرنگاران در این مسجد اجتماع کرده بودند. آقای مهندس موسوی به اتفاق خانم رهنورد رأی خود را به صندوق انداختند و برای صحبت کوتاهی، پشت تریبون مسجد قرار گرفت. داشت می‌گفت که ما امشب بیداریم که میکروفن قطع شد… »
کلیپ دم بلون الماء از تولیدات شبکه الکوثر در عربستان در چهارمین جشنواره اتحادیه رادیو و تلویزیونهای اسلامی موفق به دریافت جایزه بهترین کلیپ با موضوع بیداری اسلامی شد.
هر شبی خسرو است و بیداری مونسش گر بود، ستاره بود
اولین آهنگ او، "عروسک خیمه شب بازی" در دسامبر ۲۰۱۲ در دسترس قرار گرفت که ادامه آن، "بیداری" در مه ۲۰۱۳ منتشر شد.
منم کز رنج بیداری به روز آرم شب تاری بدین خواری بدین زاری دلت بر من نمی‌سوزد
به‌گفتهٔ ارجمند بیشترِ این کیسانی‌ها، ایرانیان نومسلمان بودند و احتمالاً این ایرانیان با باورهای زردشتی در مورد منجی آشنا بودند؛ با قهرمانانی مانند گَرشاسْب که پس از بیداری از یک خواب طولانی، اهریمنان را از زمین برمی‌چینند. به‌نوشتهٔ محمدعلی امیرمعزی و تیموتی فرنیش،[یادداشت ۲] بسیاری از اعتقادات مسلمانان در مورد منجی، ظهور منجی، غیبت و مؤلفه‌های آن، مدیونِ ادیان پیشین مانند مانویت، دین زردشت، یهودیت و مسیحیت است.
کسی کو گرفته است در بر خیالت به بیداری او خوابها دیده باشد
در ادبیات سیاسی بکار برده شده توسط جمهوری اسلامی ایران بیداری اسلامی دارای ریشه‌های مردمی، اسلامی و ضداستعماری خوانده شده است.
از دیدگاه بودا ما اگر خواسته باشیم که از چرخهٔ زاد و مرگ رهایی یابیم، باید گرایش‌های نفسانی را کنار بگذاریم، درستکار باشیم، به حالات خلسه روحی دست پیدا کنیم که این تجربیات باعث مهرورزی ما به همهٔ موجودات و بوندگان می‌شود و سپس از راه این درک‌ها و تمرکزهای ژرف به روشنی و بیداری می‌رسیم و از این دور باطل خارج می‌شویم.
شب خیزی و نور چهره و زردی روی سوز دل و آب دیده و بیداری
اشغال، آرامگاه، با شیطان دست نده، بادِ جن، بختک، بیگانه، جادوی سیاه، جادوی سینما، چنگار، حِرز، خوش بختی، دایرهٔ عشق، دلقک شازده، زمین، سراب سرخ، سقوط، شورِ شیرین، صدا دوربین خاطره، قرار، قاب، ققنوس، کلات، گنج روان، ماه منیر و ماهان، مسافر، نفرت، بیداری، ناجی ..
بیداری‌ام بکشت که هر‌روز ازین خمار باشیم گه خراب چو مست شبانه‌ای
به بیداری نصیبم گر شود وای چه خواهم کرد با جان غم افزای