بقیع

ام سلمه یک سال پس از واقعه عاشورا در دهم محرم‌الحرام سال ۶۲ هجری قمری در سن ۸۸ سالگی از دنیا رفت و در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد ، او آخرین زن از همسران محمد پیامبر اسلام بود که از دنیا رفت.

محمد در سال ۱۱ هجری قمری دچار بیماری شد و از دنیا رفت. او در سن ۶۳ سالگی درگذشت و در آن وقت جز فاطمه، فرزند دیگری از او زنده نماند. بر این اساس محمد در طول ۲۳ سال به تبلیغ اسلام پرداخت. مرتضی عاملی گزارش می‌کند که منابع اسلامی در محل دفن محمد، اختلاف دارند؛ بر طبق روایتی، علی بن ابی‌طالب، و بنابر وصیت محمد، جسدش را در اتاقی که درآن درگذشت، دفن کرد. با این وجود، منابعی از دفن محمد در بقیع یا مسجدالحرام گزارش‌هایی را نقل کرده‌اند. بر مدفن او امروزه گنبد سبزی قرار دارد.

ابراهیم بن حسن شهرانی کورانی همچنین شهرت‌یافته به شهرزوری و لقب‌گرفته به برهان‌الدین (۱۶۱۶–۱۶۹۰م) فقیه و محدث شافعی عراقی در سدهٔ شانزدهم میلادی بود که آثار بسیاری نگاشت. از اهالی شهران، شهرزور بود، در شام و مصر به فراگیری حدیث پرداخت و سپس ساکن مدینه شد؛ همان‌جا درگذشت و در بقیع دفن شد. به هر سه زبان عربی، فارسی و ترکی آشنایی و تسلط داشت.

در اتهام نمر چنین آمده بود: «وی از حکومت عربستان خواسته‌است به وضعیت قبرستان بقیع رسیدگی کرده، مذهب تشیع را به رسمیت شناخته و شیوه‌های آموزشی و درسی کنونی حاکم بر عربستان را تغییر داده یا لغو کند.»

کسی حکایت کند گوید به مدینهٔ رسول صَلَّی اللّه عَلَیْهِ وَسَلَّمَ بودم، سخن‌ها همی رفت مردی نابینا به نزدیک ما نشسته بود سخن ما سماع می‌کرد، به نزدیک ما آمد و گفت به سخن شما بیاسودم، بدانید که مرا عیال و فرزند بود روزی به بقیع شدم به هیزم چیدن، جوانی دیدم پیراهنی کتان پوشیده و نعلین اندر انگشت آویخته من پنداشتم که راه گم کرده‌است، قصد او کردم تا جامه از وی بستانم فرا شدم و گفتم جامه بکش گفت برو به سلامت دو سه بار بگفتم گفت ناچار باید جامه بکنم گفتم آری گفت چون چاره نیست اشارت کرد به دو انگشت به چشم از دور و هر دو چشم من فرو ریخت در حال، گفتم به خدای بر تو که بگویی تا تو کیی گفت ابراهیم خوّاص‌م.

ام کلثوم نخست با عتیبه بن ابی‌لهب ازدواج کرد. وقتی محمّد اعلام پیامبری کرد، ابولهب پسرش عتیبه را واداشت که ام کلثوم را طلاق دهد. پس از مرگ رقیه در سال ۲ هجری، ام کلثوم در سال سوم هجرت، به عقد عثمان درآمد. ام کلثوم در سال نهم پس از هجرت در مدینه درگذشت و در بقیع مدفون گشت.

ام البنین در ۱۳ جمادی الثانی سال ۶۴ یا سال ۷۰ هجری قمری فوت می‌کند. وی در قبرستان بقیع کنار صفیه و عاتکه عمه‌های پیامبر اسلام مدفون است.

پس از پایان سفر حج در سال ۱۸۷۱ میلادی در مدینه درگذشت و در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد.

برادر در بقیع آسوده در خاک پدر در خاکدان کوفه گیره

در به بقیع بی خبر خفته تو و به کربلا مال هبا و خون هدر با تن پاره پور تو

بقیع از دیرباز مکان دفن بزرگ‌ترین شخصیت‌های اسلام بوده‌است که در چند قدمی مسجد النبی در مدینه منوره قرار دارد.

بوبکر و عمر بین که به اعناب رسولند موسی و حسن بین که به بغداد و بقیع است

از پیغامبران صلی الله علیه و سلم مرویست که بعضی از گورستانها چنان است که در روز قیامت فرشتگان برگیرند و در بهشت افشانند بی‌حساب رسول علیه السلام فرمود بقیع از آن جمله است مگر به حکم این حدیث شیخ ابوعثمان مغربی رحمةالله علیه که ذکر ایشان پیش گذشته است در بقیع از برای خود گور کنده و طیار ساخته تا چون او را وقت به آخر رسید درینجا بماندند و مدتی همچنان بود تا روزی ابوالقاسم نصر آبادی آنجا رسید و آن گور بدید پرسید که این خاک از برای که کنده‌اند گفتند ابوعثمان مغربی برای خود کنده است اتفاقاً در همان شب شیخ ابوالقاسم در بقیع گوری فرود برده بود برای خود تا او را آنجا دفن کنند و آنرا گوش می‌داشت شیخ ابوالقاسم نصرآبادی یک روز بدید گفت: مگر کسی خود را هم اینجا گوری فرو برده بود شبی در خواب دید که جنازه‌ها درهوا می‌بردند و می‌آوردند پرسید که چیست گفتند هر که اهل این گورستان نیست که او را اینجا آرند او را از اینجا برگیرند و بجای دیگر برند و هرکه را جای دیگر دفن کنند که اهل این گورستان بود او را بدینجا بازآرند و این جنازه‌ها که می‌برند و می‌آرند آنست پس گفت: ابوعثمان این گور که تو فرو برده که مرا اینجا دفن خواهند کرد خاک تو در نیشابور خواهد بود ابوعثمان را از آن سخن اندک غباری بنشست پس چنان افتادکه او را از خانه بدر کردند به بغداد آمد پس سبب افتاد که از بغداد بری آمد و باز سببی افتاد که به نیشابور آمد و در نیشابور وفات کرد و برسری حیره در خاک کردند و اما آن خواب که از شیخ ابوالقاسم نقل می‌کنند ممکن است که آن کسی دیگر است که دیده است نه نصرآبادی و روایت مختلف است.

قدر روزجمعه چون آمد رفیع روز جمعه بود رفتم در بقیع

به شبروان طواف و به ساکنان حرم به خفتگان بقیع و به کشتگان غزا

گاه روی سوی مدینه گه نجف گاهی بقیع درد دل با جد و باب و تربت مادر کند

دربارهٔ مراسم تجهیز جعفر صادق از فرزندش موسی کاظم روایت شده‌است که بنا به سفارش پدرش شخصاً او را غسل داد، کفن کرد و دفن نمود. بر اساس روایتی در منابع شیعه، امام را فقط امامی دیگر غسل می‌دهد. جعفر صادق در قبرستان بقیع — قبرستان مشهور مدینه — در کنار قبر پدرش محمد باقر، و جدش سجاد و حسن دفن شد. تا اوایل قرن بیستم میلادی قبر صادق محل زیارت زائران بود، تا آنکه در سال ۱۹۲۶ میلادی، وهابی‌ها پس از فتح مدینه، ساختمان همه قبور و مقبره‌های موجود در شهر را — به استثناء مقبره پیامبر اسلام — تخریب کردند.

بی خبر از احوال نهایت و بدایت ابن محمد هادی رضاقلی المتخلص به هدایت. چون نسبت سایر اهل این فن خواست که در خاتمهٔ این کتاب مستطاب به شرح رشحی از حالات خود پردازد و در معنی از خیالات خام خود هر طرف این ریاض فیاض را خاربستی سازد، لهذا خود به طریق مغایبه و ذکر گذشگان از حالات و خیالات خود چنین اظهار می‌کند که ولادت هدایت در شب پانزدهم شهر محرم الحرام تخمیناً ساعتی قبل از طلوع فجر در سنهٔ هزار و دویست و پانزده در دارالخلافهٔ طهران واقع گردید. والدش از اعیان قریهٔ چارده مِن مضافات دامغان و از مبادی شباب ملازمت پیشه نموده و در حضرت قهرمان ایران محمد شاه قاجار اناراللّه برهانه به منصب خزینه داری، محسود اقران بوده. پس از انتقال آن دولت به حضرت سلطان صاحبقران و خدیو زمان شاهنشاه ایران فتحعلی شاه متخلص به خاقان در آن دربار معدلت آثار به منصب مذکور مفتخر و حسب الامر مأمور به خدمتگذاری فرمانفرمای مملکت فارس شده، به شیراز آمده تا در سنهٔ ۱۲۱۸ وفات یافت و به عالم عقبی شتافت و نعشش را به عتبات عالیات نقل کردند و خان ذی شأن محمد مهدی خان بنابر نسبت در تربیت بازماندگان کوشید و جد وجهد بلیغ مرعی داشت و همت به مراقبت حال این حقیر گماشت. پس از چندگاهی والدهٔ حقیر نیز به حکم استطاعت محرم حرم مکّهٔ معظّمهٔ مکرمّه شد و بالاخره در مدینهٔ طیبه وفات یافت و در مقبرهٔ بقیع مدفون شد.

برو ای باد صبا از بر من سوی بقیع عرض حالی ببر از مهر سوی مادر من

ابوسفیان در مدینه، در سال ۳۲ هجری، درگذشت. عثمان بن عفان بر او نماز خواند و در بقیع دفن شد.[نیازمند منبع]