ترادف

در ستایش از آن خداست! نگرشش به تبارشناسی گرایش بیشتری دارد. تم فرهنگ آفریقایی‌کوبایی در این اثر مشاهده می‌شود، سیاست وابستگی کوبا به ایالات متحدهٔ آمریکا را به انتقاد می‌گیرد و عکس‌های این کتاب سبب می‌شود که این اثر همچون کاری در زمینهٔ انسان‌شناسی و نه داستان صرف به نظر بیاید. بر اساس بعضی نظریه‌های موجود، مجموعهٔ تصاویر (آنهایی که از انسان‌ها نیست) نشان‌دهندهٔ تأثیر سورئالیسم در کارپانتیه و همچنین نگرشی فرهنگی است. کارپانتیه در مقدمهٔ قلمرو این عالم، رمانی دربارهٔ انقلاب هائیتی، نگرشش را دربارهٔ «واقعیت جادویی» شرح داده‌است که بعضی منتقدان آن را با رئالیسم جادویی مترادف می‌شمرند.

در متون قدیمی‌تر، با اینکه از لحاظ نظری، دریای محیط، اقیانوسی محیط بر رُبع مسکون به‌شمار می‌رفت، غالباً مراد از آن فقط اقیانوس اطلس بود. در این متون، وقتی که بحر محیط به معنای اقیانوس اطلس به کار می‌رود با بحر مُظْلِم یا بحر ظُلْمَة یا بحر ظُلُماتْ (دریای تاریکی) مترادف است و به شمال اقیانوس اطلس گفته می‌شود و این اسامی از هوای نامساعد و خطرهای آن اقیانوس حکایت می‌کند.

در این روش از واژه‌های مترادف استفاده می‌شود.

افلاطون میانِ فیلسوف سالاری و نخبه‌سالاری با عبارات زیر فرق گذاشته بود: «انتخاب بر اساس خرد، فیلسوف سالاری و انتخاب بر اساسِ شایستگی و خِرد نخبه‌سالاری است. همچنین، افلاطون بر این عقیده بود که هنر (یا فضیلت) معرّف نخبه‌سالاری است، همان گونه که ثروت معرف اشراف‌سالاری و آزادی معرف مردم‌سالاری می‌باشد.» با این وجود، در بسیاری موارد کلمهٔ نخبه‌سالاری با خردسالاری مترادف فرض می‌شود.

این فرهنگ مشتمل بر واژه‌های فارسی، ترکی و عربی است و شواهدی از شعر و نثر را دربردارد. بسیاری از لغات فارسی با شواهد شعری آراسته شده‌اند. همچنین، در این کتاب به برخی اصطلاحات مفید و متداول عامه اشاره شده و مترادف‌های بسیاری از کلمات آورده شده‌اند. گاهی نیز از مباحث دستوری و صرفی و نحویِ آن‌ها سخن به میان آمده‌است.

به نظر کریستن‌سن در دوره هخامنشیان، افزون بر اسناد بایگانی دولتی، مجموعه‌ای از روایت‌های حماسی با گونه‌های مختلف و با عنوان «سالنامه‌های شاهی» تقریباً مترادف با خدای نامه پهلوی وجود داشته‌است. احتمالاً این سالنامه به شیوه آثار ادبی پرداخته شده بود و مجموعه آن‌ها نوعی ادبیات داستانی محسوب می‌شد. با توجه به هماهنگی و یکسانی نسبی در آثار داستانی تمام دوره‌های کهن ایرانی می‌توان فرض کرد که سالنامه‌های شاهی، به نظر یا نثر، تنها مشتمل بر وقایع پادشاهی نبوده و خاطره‌های کهن تاریخی ایران غربی و مادی را نیز دربر داشته‌است.

همیشه تا متولد شود اناث وذکور همیشه تا مترادف بود شهور وسنین

جاهلان ظالمند یا مظلوم مترادف بود جهول و ظلوم

ژان پِری می‌افزاید: اغلب واژگان عربی که در فارسی کاربرد دارند، به‌عنوان مترادف به‌کار می‌روند؛ برای نمونه، واژه «مریضِ» عربی با «بیمارِ» فارسی که می‌توانند یا در بسیاری از موارد به فارسی ترجمه شوند یا پیشتر ترجمه شده‌اند؛ همچون «تعلیم» که به «آموزش» تبدیل شده‌است.[نیازمند منبع]

مهم‌ترین کار پارسا تأسیس «موزه علوم طبیعی ایران» و برجسته‌ترین اثرش تألیف کتاب فلور مستقل ایران با نام «فلور دو لیران» به زبان فرانسه‌است که در فاصله سال‌های ۱۳۲۱ تا ۱۳۲۹ خورشیدی به همت وزارت فرهنگ آن زمان منتشر شد. او در بررسی‌های خود در خارج و داخل کشور توانست ترادف گیاه‌شناختی بسیاری از گونه‌های گیاهی را نشان دهد و از تکرار آن جلوگیری کند. تا پیش از او نمونه‌های گیاهی ایران را گیاه‌شناسان و پژوهشگران اروپایی در مدت حدود دو قرن و نیم از نواحی مختلف گرد آورده و بدون توجه به کارهای دیگران، مستقلاً بررسی و نام‌گذاری کرده بودند و به همین دلیل نام‌های علمی مترادف بسیاری در نوشته‌های گیاه‌شناختی اروپاییان وجود داشت که گمراه‌کننده بود و پارسا به این موضوع سامان بخشید.

«وَ قُرْآناً فَرَقْناهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَی النَّاسِ عَلی‌ مُکْثٍ» قرآن نه بیکبار از آسمان فرو آمد بلکه بتضاعیف روزگار و ترادف اوقات فرو آمد، آیت آیت و سورت سورت بمدّت بیست سال یا بیست و سه سال علی اختلاف الرّوایات، این تفریق از بهر آن کردیم تا گرفتن آن و یاد داشتن آن بر مصطفی (ص) و بر امّت آسان باشد و بر دلهاشان استوار و محکم بنشیند و جای گیرد و نیز تا شرف و کرامت مصطفی (ص) در آن پیدا شود که پیوسته از حضرت عزّت بوی پیغام و نامه می‌آید و تا بزرگوار و شریف بنده‌ای نباشد او را این تخصیص ندهد که پیوسته بسخنان و پیغام خود او را می‌نوازد.

تا شاهزاده چند کرت علی الترادف و التوالی، کترادف الایام و اللیالی، اسب طرب در گرد آخر شهوت می کشید و صوفی وار، پای افزار می گشاد. هر چند گرمابه بان آواز می داد، زن می گفت: تا شاهزاده اجازت فرماید تو انتظار واجب دار. گرمابه بان از غصه تنگدل شد و از جهالت و حماقت خود خجل گشت. در صحرای مزبله درختی بود، آنجا رفت و خو را به گلو از درخت در آویخت و خسر الدنیا و الاخره بمرد.

بر ناصحان تضاعف فر تو پایدار بر مادحان ترادف بر تو جاودان

شعارهایی که معترضان می‌دادند شامل «ایران کشور ماست، کوروش پدر ماست»، قانون روحانیت مترادف تنها با استبداد، فقط جنگ است و «آزادی اندیشه با ریش صورت نمی‌گیرد» و «نه غزه نه لبنان جانم فدای ایران» بودند. بسیاری از شعارها، خاندان پهلوی پیشین را ستایش و اعتراض خود را در حمایت از سلطنت گذشته ایران بر شاه پیشین اعلام کردند که با انقلاب ۱۳۵۷ سقوط کرد. شعار دیگر «تولدت مبارک، ای شاهزاده» بود که به پسر محمدرضا پهلوی اشاره داشت.

یکی شد جان و تنها بی تکلّف به نامی فرق چون ن قطه ترادف

معجزه واژه‌ای عربی و مترادف با واژهٔ اعجاز است که از ریشه لغوی عجز به معنی ناتوانی گرفته شده‌است؛ بنابراین واژهٔ اعجاز به چیزی گفته می‌شود که یک انسان عادی از انجام آن ناتوان است.