تجرد

معنی کلمه تجرد در لغت نامه دهخدا

تجرد. [ ت َ ج َرْ رُ ] ( ع مص ) برهنه شدن. ( تاج المصادر بیهقی ) ( دهار ) ( فرهنگ نظام ). برهنه گردیدن. ( از اقرب الموارد ) ( از قطر المحیط ) ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). برهنه شدن و برهنگی. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ). || کوشش کردن در کارها. ( تاج المصادر بیهقی ). کوشش کردن در کار و از هر چیز فارغ شدن و بدانکار پرداختن. ( از اقرب الموارد ) ( از قطر المحیط ) ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ): تجرد للعبادة اذا انقطع لها. ( اقرب الموارد ). || مجازاً بمعنی ترک دنیا و قطع علائق. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ). تنها بودن و گوشه نشین شدن و زن نگرفتن. ( فرهنگ نظام ) :
خاقانیا ز جیب تجرد برآر سر
وز روزگار دامن همت فرونشان.خاقانی. || فرونشستن جوش عصیر. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( از قطر المحیط ). || برآمدن خوشه از غلاف. ( از اقرب الموارد ) ( از قطر المحیط ) ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). || همچون حاجیان گردیدن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( از قطر المحیط ): منه حدیث عمر: تجردوا بالحج و ان لم تحرموا؛ ای تشبهوا بالحاج و ان لم تکونوا حجاجاً. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). || حج افراد بجا آوردن. یقال : فلان تجرد بالحج اذا افرده و لم یقرن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). || ( اصطلاح فلسفه )غیرمادی بودن وجود مثل وجود خدا و عقول. ( فرهنگ نظام ). در لغت تهی بودن و نزد حکما عبارت است از بودن شی بحیثیتی که نه ماده و نه مقارن ماده باشد مانند مقارنه صور و اعراض. کذا فی شرح التجرید. ( کشاف اصطلاحات الفنون ).
- تجردگزین ؛ برگزیننده تنهائی و گوشه نشینی و تارک علایق دنیوی. ( ناظم الاطباء ).
- حالت تجرد ؛ حالت تنهائی و گوشه نشینی. ( ناظم الاطباء ).
- عالم تجرد ؛ عالم انقطاع از ما سوی اﷲ. ( ناظم الاطباء ).
تجرد. [ ت َ ج َرْ رُ ] ( اِخ ) سیدعبداﷲ لاهوری ،که علوم رسمیه را در برهان پور از مولوی غلام محمد، یکی از تلامذه ملانظام الدین قدس سره خوانده و از آنجا به جذبه ربانی رکاب عزیمت حجاز رانده ، بعد استسعاد حج و زیارات به بندر سورت مراجعت کرد و بتکمیل بقیه ٔعلوم روی ارادات پیش علمای آن شهر آورد. از اوست :
جز زلف تو جانان که سرش بر قدم تست
آشفته که ایام بکام است کدام است ؟( از صبح گلشن ).
تجرد. [ ت َ ج َرْ رُ ] ( اِخ ) شیخ محمدعلی. از شاگردان شیخ خیراﷲ فداگجراتی و هم زمان نورالعین واقف بود و خودش لاهوری المولد و اصولش در ملتانیان معدود، اکثر اوقات مجردانه در کوهستان جنبو میگذرانید و در سنه 1179 هَ. ق. در زاویه مرقد خزید از اوست :

معنی کلمه تجرد در فرهنگ معین

(تَ جَ رُّ ) [ ع . ] (مص ل . ) ج . تجردات . ۱ - زن نداشتن . ۲ - پیراستن . ۳ - برهنه گردیدن .

معنی کلمه تجرد در فرهنگ عمید

۱. [مجاز] مجرد بودن، ازدواج نکردن.
۲. تنهایی.
۳. (تصوف ) دوری گزیدن از علایق دنیوی.
۴. [قدیمی] برهنگی.

معنی کلمه تجرد در فرهنگ فارسی

برهنه شدن، برهنگی، تنهایی، بی زنی، مجردبودن
۱- ( مصدر ) زنان ناگرفتن زن نداشتن بی زن بودن . ۲- پیراسته بودن پیراسته شدن . ۳- برهنه شدن . ۴- ( اسم ) بیزنی . ۵- گوشه گیری جمع : تجردات .
شیخ محمد علی از شاگردان شیخ خیرالله فدا گجراتی و هم زمان نوراعین واقف بود و خودش لاهوری المولد و اصولش در ملتانیان معدود اکثر اوقات مجردانه در کوهستان جنبو میگذرانید .

معنی کلمه تجرد در ویکی واژه

تجردات.
زن نداشتن.
پیراستن.
برهنه گردیدن.

جملاتی از کاربرد کلمه تجرد

جایی که رسد دست به دامان تجرد دادن بکف جامه گریبان، چه ضرور است؟
با توجه به این‌که مشکلات اقتصادی یکی از مهم‌ترین دلایل تجرد به شمار می‌روند، اما با این وضیعت طبق پایش‌های انجام‌شده، بیان می‌شود که ۳۷درصد جوانان حتی با برطرف شدن تمامی مشکلات اقتصادی، تمایلی به ازدواج ندارند.
در وحدت زن و بگذر تو زکثرت که مسیح زتجرد علمی بر سر افلاک افراخت
چو پای صدر کشد در گلیم درویشی سر تجرد او ترک آسمان ساید
در تجرد رشته واری از تعلق سهل نیست سوزنی در راه عیسی سد آهن می‌شود
در تجرد، رشته واری از تعلق سهل نیست سد آهن سوزنی در راه عیسی بسته است
از کشاکش صائب ارباب تجرد فارغند خار را کی دست بر دامان عریانی بود؟
جامه احرام من باشد تجرد از هوا لازم درگاه تو بودن همیشه وقفه‌ام
با اتفاق‌های پیش آمده روشن شد که دیدگاه‌های شاه در مورد مذهب با دیدگاه‌های کرامول و کرانمر متفاوت است. هنری ترجیحات سنتی خود را در طول جشن عید پاک ۱۵۳۹ به نوعی مشخص کرد، جایی که در روز آدینه نیک به سمت صلیب سینه خیز حرکت کرد. بعداً در همان سال، پارلمان شش ماده را تصویب کرد که در آن اعتقادات و اعمال کلیسای کاتولیک مانند تغییر جوهر، تجرد روحانیون، آیین توبه به یک کشیش، اهدای نذورات در اعشای ربانی و ممانعت افراد غیر روحانی از انجام مراسم شراب مقدس تأیید شد.
اشرف‌الدین پس از ورود به تهران چندی در سایهٔ حمایت سپهدار رشتی زیست. محل اقامت او در تهران، ابتدا در پارک امین الدوله، سپس حجره‌ای کوچک در ضلع شرقی مدرسهٔ صدر، و در پایان عمر منزلی محقر در شرق تهران بود. از زندگی خانوادگی اشرف‌الدین چون دیگر جنبه‌های زندگی شخصی او آگاهی‌های دقیقی در دست نیست. به گفتهٔ نفیسی عشق نافرجام او در جوانی سبب تنهایی و تجردش تا پایان عمر شد.
«ولایت جهان و ارغیان: قریه روئین و توابع، قریه اردین، و توابع، قریه دستجرد و توابع، قریه کاریزدر، قریه بکر آباد، قریه نهامود، قریه جهان و توابع، قریه بان و توابع، قریه اسفنج و توابع، قریه خرق و توابع، قریه کرد، قریه سی و توابع، بیرون از این قری مزارع بسیار دارد.»
در دین زرتشتی به آیین زناشویی، آیین پیوکانی گفته می‌شود. ازدواج در میان زرتشتیان امری سفارش شده و پسندیده‌است و به همان اندازه تجرد، چند همسری و طلاق بجز در موارد نادر مانند ناباروری یا بیماری، زشت و مذموم شمرده می‌شود. این اصول، امروزه نیز میان زرتشتیان ایران حتی در محاکم و مراجع قضایی پیش‌بینی شده و رعایت می‌شود.
وی پسر دکتر سیف‌الله وحید دستجردی است که رئیس هلال احمر جمهوری اسلامی بود. خواهر وی، مرضیه وحید دستجردی نیز متصدی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دولت دهم بود.[نیازمند منبع]
شیخ شهید در اثبات تجرد نفس به آیات قرآن استناد می‌کند: «و الدلیل علی آنه لیس فی عالم الاجسام و لیس بجسم و لا جسمانی من الکتاب و السنه و الاثر؛ و اما الایات: «فی مقعد صدق عند ملیک مقتدر» و هذا یدل علی آنه لیس بجسم و لا جسمانی، اذ لا یتصور فی حق‌الاجسام هذه الصفات …»
بیدل تجردم علم‌شان نیستی‌ست این‌خامه خط به‌صفحهٔ هستی‌کشیده است
مرضیه وحید دستجردی وزیر وقت بهداشت در روز برگزاری آزمون از محل برگزاری بازدید کرد و از امنیت و صحت آن ابراز رضایت کرد اما ۲ روز بعد به افشای لو رفتن سوالات ناچار شد تا تصمیم به ابطال آزمون بگیرد. گفته شده بود که ممکن است تا ۲۵٪ سوالات لو رفته باشد اما علی عباسپور تهرانی معتقد است: «احتمالاً تعداد بیشتری سؤال این آزمون لو رفته و شاید همه سؤالات نیز قبل از آزمون لو رفته باشد.» حسینعلی شهریاری، نائب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس معتقد است که مافیای فروش سوالات میلیاردها تومان پول به جیب زده‌است.[نیازمند منبع]
الزین یک منطقهٔ مسکونی در ایران است که در دهستان دستجرده واقع شده‌است. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، الزین ۴۳۵ نفر جمعیت دارد.
بمن آن زمان رسید از تو نوازش تجرد که مقیدم بدان دلبر دلنواز کردی
سال ۱۳۹۰ آغاز دهه تجرد در ایران بود. تجردی که گرچه در دهه‌های پیش نیز در ایران دیده می‌شد، اما به واسطه تعداد زیاد دهه شصتی‌ها، که حالا در دهه ۹۰ جوانانی در سن ازدواج بودند، این آمار رو به فزونی گذاشت. این آمار در سال ۹۰، حکایت از زندگی مجردی و تک‌نفره ۷٫۱درصد خانواده‌های ایرانی داشت. وزارت ورزش و جوانان در سال ۱۳۹۱، ارقامی را اعلام کرد که از زندگی مجردی حدود ۲۵درصد دختران خبر می‌داد. گرچه هم در ابتدای دهه ۹۰ و هم در سال ۹۵ آمار دقیقی از زندگی مجردی دختران و پسران ایرانی وجود نداشت، اما به استناد سخنان وزیر ورزش و جوانان در سال ۹۱، حدود ۳۰درصد جوانان در شش کلانشهر تهران، شیراز، مشهد، اصفهان، تبریز و اهواز به تنهایی زندگی می‌کردند.
بیا ای چو عیسی تجرد نهاد تو را زین تجرد تمرد مباد