جنوبگان
معنی کلمه جنوبگان در دانشنامه عمومی

جنوبگان

معنی کلمه جنوبگان در دانشنامه عمومی

جنوبگان یا قاره جنوبگان ( به انگلیسی: Antarctica ) قاره ای در قطب جنوب زمین است. این قاره سردترین جای زمین است و کمابیش همه سطح آن با یخ پوشیده شده است. جنوبگان پنجمین قاره بزرگ زمین پس از آسیا، آفریقا، آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی است؛ ولی با این وجود کمترین جمعیت انسانی را میان همه قاره ها دارد. همچنین بلندترین میانگین بلندی، کمترین میانگین رطوبت و پایین ترین میانگین دما در میان همه قاره های جهان به این قاره تعلق دارد. همچنین بالغ بر ۸۰٪ از ذخایر آب شیرین کره زمین در جنوبگان قرار دارد. در این قاره، نزدیک به ۳۰ کشور نزدیک به ۷۰ پایگاه پژوهشی دارند که ۴۰ پایگاه سالانه یا همیشگی و ۳۰ پایگاه تابستانی هستند.
استاندارد ایزو ۳۱۶۶–۱ آلفا - ۲ بدون توجه به قلمرو ادعایی کشورها، به جنوبگان، دامنه اینترنتی . aq را داده است. در جنوبگان هر پایگاه بسته به وابستگی به کشور خود از پیش شماره تلفن و واحد پولی ویژه خود استفاده می کند. دلار جنوبگان سوغاتی است که در پایگاه های ایالات متحده آمریکا و کانادا فروخته می شود اما پشتیبانی قانونی ندارد.
باور به وجود سرزمینی جنوبگانی یعنی قاره ای بس بزرگ که در دورترین جای زمین قرار گرفته باشد تا بتواند توازن کره زمین را در برابر خشکی های بزرگ شمال آن حفظ کند از زمان بطلمیوس در سده ۱ ( میلادی ) وجود داشته است. نظریه وجود این سرزمین منسوب به ارسطو است و توسط بطلمیوس بسط یافته است. بطلمیوس معتقد بود مساحت زمین های شمالی و جنوبی زمین باید برابر باشد و به همین دلیل نتیجه می گرفت که سرزمینی ناشناخته در جنوب وجود دارد. ترسیم خشکی های بزرگی در جنوب زمین در نقشه های کهن، مانند نقشه های معروف پیری رئیس، دریاسالار امپراتوری عثمانی سده ۱۶ ( میلادی ) رایج بود.
دور زدن دماغه امید نیک و دماغه هورن در قرن های ۱۵ و ۱۶ میلادی احتمال وجود سرزمینی در جنوب را افزایش داد. در سال ۱۶۰۶ جزیره ای بزرگ در جنوب گینه نو توسط اروپاییان کشف شد که گمان می رفت بخشی از سرزمین ناشناخته جنوبی باشد و به همین دلیل استرالیا ( به معنای «جنوبیه» در زبان لاتین ) نام گرفت. به دنبال ایده برابری مساحت زمین های شمالی و جنوبی و کافی نبودن مساحت استرالیا برای تأمین این برابری، سفرهای اکتشافی متعددی در اقیانوس آرام و در مدارهای نزدیک به قطب جنوب انجام شد تا باقی مانده این سرزمین نیز کشف گردد.
جنوبگان (آلبوم ونگلیس). «قطب جنوب» آلبومی از هنرمند اهل یونان ونگلیس است که در ۱۹۸۳  ( ۱۹۸۳ ) منتشر شد.
جنوبگان (فیلم ۱۹۸۳). جنوبگان ( انگلیسی: Antarctica ) فیلمی به کارگردانی کوریوشی کوراهارا که در سال ۱۹۸۳ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به کن تاکاکورا، ماساکو ناتسومه، و کویچی ساتو اشاره کرد.
معنی کلمه جنوبگان در ویکی واژه
جملاتی از کاربرد کلمه جنوبگان

معنی کلمه جنوبگان در ویکی واژه

جنوبگان
قاره‌ای که پیرامون قطب جنوب، زمین را در بر گرفته‌است.

جملاتی از کاربرد کلمه جنوبگان

جزیره هرد و جزایر مکدونالد،  سرزمین‌های جنوبی و جنوبگانی فرانسه
جنوبگان، قاره‌ای در قطب جنوب است که ۹۸ درصد آن را یخهای جامد تشکیل می‌دهد و در سال ۱۸۴۰ به عنوان یک قاره شناخته شد. این قاره سردترین و بادی‌ترین نقطهٔ جهان که کم‌ترین دمای ثبت شده تا به امروز (منفی ۳/۱۲۹ درجه فارنهایت یا (°۸۰-) سانتی گراد) و سرعت باد معمولاً بیش از ۲۰۰ مایل در ساعت متعلق به آن است و همچنین قطب جنوب خشک‌ترین بیابان کره زمین است که حدود ۲ میلیون سال در آن هیچ‌گونه بارانی نباریده‌است.
آلفرد مارک لنسینگ (۲۱ ژوئیه ۱۹۲۱ – ۲۷ اوت ۱۹۷۵) روزنامه‌نگار و نویسنده آمریکایی بود که بیشتر به خاطر کتاب استقامت: سفر شگفت‌انگیز شاکلتون (۱۹۵۹)، گزارشی از کاوش‌های سر ارنست شاکلتون در جنوبگان (سرزمین جنوبی) شناخته می‌شود.
پژوهش‌های تازه بر روی این ساختارهای دی‌ان‌ای مشخص کرده‌اند که دو گروه ساکن جنوبگان، که ماهی و فک می‌خورند، باید به عنوان گونه‌هایی جداگانه شناخته شوند. دربارهٔ نهنگ‌های قاتل نامستقر اقیانوس آرام شمالی نیز چنین پیشنهادی داده شده‌است، با این حال مشخص کردن وضعیت دیگر زیرگونه‌ها نیاز به اطلاعات بیشتری دارد.
افزایش دمای کرهٔ زمین باعث ذوب‌شدن یخ‌های قطبی می‌شود که نتیجهٔ این اتفاق افزایش سطح آب دریاها خواهد بود. به‌طور مثال: بخش بزرگی از کوه یخ لارسن بی در سال ۲۰۰۲ در جنوبگان جدا شد؛ یا بعد از ۳٬۰۰۰ سال تودهٔ یخ عظیم واردهانت در سال ۲۰۰۳ در اقیانوس شمالگان فرو رفت.
بعدها خوان ده آلده رته (۱۵۵۵) و پدرو سارمینتو در پی تأسیس سکونتگاه‌هایی برآمدند اما به موجب آب و هوای خشن و حملات مکرر دزدان دریایی بریتانیایی ناکام ماندند. استان میزبان اکتشاف گران هلندی، فرانسوی، اسپانیایی و بریتانیایی نیز بود. گابریل ده کاستیا پیش از اکتشاف جنوبگان به منطقه رسید. البته روبرت فیتزروی و چارلز داروین نیز قبلاً پا به منطقه گذاشته بودند.
امروزه هیچ‌گونه کنش اقتصادی در جنوبگان وجود ندارد و تنها ماهی‌گیری در بیرون و گردشگری در اندازه کوچک در ساحل جنوبگان دیده می‌شوند.
فیلمی از زندگی ابوریحان به نام ابوریحان بیرونی در سال ۱۹۷۴ در اتحاد جماهیر شوروی ساخته شده‌است. دانشگاه البیرونی واقع در شهر کوهستان در ولایت کاپیسای افغانستان، دهانه‌ای در ماه به نام بیرونی و سیارکی به نام ۹۹۳۶ بیرونی به افتخار او نامیده شده‌اند. یکی از جزیره‌های جزایر شتلند جنوبی در جنوبگان نیز بیرونی نام دارد. یکی از پردیس‌های وابسته به دانشگاه تهران واقع در پاکدشت و رصدخانه‌ای در شیراز وابسته به دانشگاه شیراز نیز ابوریحان بیرونی نام دارند. یکی از بزرگترین تولیدکنندگان داروهای انسانی و دامی در ایران نیز داروسازی ابوریحان نام دارد.
قاره جنوبگان با وسعت ۱۴ میلیون و ۶۰۰ هزار کیلومتر مربع، بیش از هشت و نیم برابر مساحت ایران و پنجمین قاره از لحاظ وسعت و بزرگی است به طوری که ۱۰ درصد خشکی‌های جهان را به خود اختصاص داده‌است و اکنون حدود ۳۰ کشور از جمله آمریکا، روسیه، شیلی، فرانسه، آرژانتین، هند، پاکستان و برزیل در جنوبگان ایستگاه تحقیقاتی دارند که روسیه با ۱۰ ایستگاه بیشترین ایستگاه را داراست و ایستگاه آمریکا نیز از حد یک ایستگاه فراتر رفته و در واقع یک مجتمع تحقیقاتی است.
 آفریقای جنوبی,  موزامبیک,  ماداگاسکار,  سرزمین‌های جنوبی و جنوبگانی فرانسه,  فرانسه (رئونیون),  موریس,  مایوت,  اتحاد قمر,  تانزانیا,  سیشل,  کنیا,  سومالی,  جیبوتی,  اریتره,  سودان,  مصر