درخت

معنی کلمه درخت در لغت نامه دهخدا

درخت. [ دَ / دِ رَ ] ( اِ ) ترجمه شجر. ( آنندراج ). هر گیاه خشبی که دارای ریشه وتنه و ساقه و شاخه ها بود. شجر. نهال. ( ناظم الاطباء ).رستنی بزرگ و ستبر که دارای ریشه و ساقه و شاخه ها باشد. شجر که از دار ضعیف تر است. غالباً درخت به گیاهانی گویند که ساق قوی دارند، لکن ساق آنها همیشه راست نیست و بسیار بلند نمی شود، مانند: بهی ، سیب ، قراصیا، زردآلو و آلو و غیره. روییدنیی است بزرگ که سطبری و راست کشیدگی ندارد، مانند: امرود، بهی ، سیب ، انار، انجیر، بر خلاف دار که سطبر و راست کشیده است ، مانند: چنار، کبوده ، تبریزی ، نخل ، اکالیپتوس ، سرو و کاج و غیره. ( از یادداشت مرحوم دهخدا ). و در یادداشت دیگر، مرحوم دهخدا می نویسد: بگمان من در قدیم کلمه درخت بر بزرگتر از بوته و کوچکتر از دار اطلاق می شده است. جَرَل. سَلَم. شَجَر. شَجَرَة. شِعار. شُعر. شَمیم. عَقّار. ( دهار ). عِقَّر. مَرخ. ( منتهی الارب ). صاحب آنندراج گوید: جوان ، کهن سال ، برگ پیوند، برهنه ، خزان دیده ، خزان رسیده ، سرمازده ، سرماسوخته ، بارور، بارآور،خوش ثمر، آبدار، موزون ، سرکش از صفات اوست ، و با لفظنشاندن مستعمل است. ج ، درختان ، درختها :
پس تبیری دید نزدیک درخت
هرگهی بانگی بجستی تند و سخت.رودکی.از درخت اندرگواهی خواهد او
تو بناگه از درخت اندر بگو.رودکی.درختی که تلخش بود گوهرا
اگر چرب و شیرین دهی مر ورا.ابوشکور بلخی.چندین حریر و حله که گسترد بر درخت
ماناکه برزدند به قرقوب و شوشتر.کسائی.همه زار بگریست بر تاج و تخت
همی گفت ای خسروانی درخت.فردوسی.سوی ناسزایان شود تاج وتخت
تبه گردد این خسروانی درخت.فردوسی.به از راستی کس ندارد درخت
که بارش بهشت است و تاج است و تخت.فردوسی.گیا رست با چند گونه درخت
بزیر اندرآمد سرانشان ز بخت.فردوسی.سرانجام گردد برو تیره بخت
بریده شود آن گزیده درخت.فردوسی.همان چرمه در زیر تخت منست
سنان دار نیزه درخت منست.فردوسی.درختی که سر برکشد ز انجمن
مر او را رسد تخت و تاج کهن.فردوسی.برآنم که روزی بکار آیدت
درختی که کاری ببار آیدت.

معنی کلمه درخت در فرهنگ معین

(دِ رَ ) [ په . ] (اِ. ) گیاه بزرگ و ستبر که دارای ریشه و ساقه و شاخه ها باشد. ج . درختان .

معنی کلمه درخت در فرهنگ عمید

هر رستنی بزرگ و ستبری که دارای ریشه و تنه و شاخه باشد.
* درخت لاله: (زیست شناسی ) درختی زیبا، با گل های لاله ای زرد و نارنجی که چوبش برای ساختن مبل و اشیای چوبی به کار می رود و بومی آمریکا است.
* درخت مریم: [قدیمی] درخت خرمایی که خشک بود و برای حضرت مریم از نو سبز و بارور شد، نخل مریم.

معنی کلمه درخت در فرهنگ فارسی

هررستنی بزرگ وستبرکه دارای ریشه وتنه وشاخه باشد
( اسم ) هر گیاه سبز و ستبر که دارای ریشه و ساقه و شاخه باشد شجر جمع درختان درختها .

معنی کلمه درخت در فرهنگستان زبان و ادب

{arbor, tree} [کشاورزی- علوم باغبانی] گیاه چوبی چندساله که به طور معمول تک تنه است و با درختچه که در شرایط عادی چندتنه است تفاوت دارد

معنی کلمه درخت در دانشنامه عمومی

دِرَخت یا دار گیاهان بزرگ چوبی دیرپا را می گویند. در گیاه شناسی درخت یکی از بادوام ترین گیاهان است که با رشد کردن ساقه یا تنه از برگ ها نگهداری می کند. در برخی از تعریف ها از کاربردهای درخت از جمله این است که تنها گیاه چوبی است. تنها گیاهی است که از آن چوب به دست می آورند. نمی شود بلندای درختان را دقیق مشخص کرد، ولی روی هم رفته درختان بزرگسال دست کم به ۶ متر می رسند. در ساختار درخت معمولاً شاخه هایی هست که به تنه ای بزرگ پیوسته است. در مقایسه با دیگر گونه های گیاهی و جانوری، درختان زندگی دیرپایی دارند. گونه هایی از درختان بیش از ۱۰۰ متر قد می کشند و برخی چند هزار سال عمر می کنند. درختان از عناصر مهم چشم انداز طبیعی و باغ سازی و محوطه سازی هستند.
در ایران روز ۱۵ اسفند روز درخت کاری است و هر ساله شمار زیادی درخت در آن روز در این کشور کاشته می شود.
درخت هرچه ستبرتر ( بزرگتر ) و بلندتر باشد، سنّ بیشتری دارد. با افزایش سن درخت ها، لایه های دیگری در زیر پوستشان درست می شود. رنگ لایه ای که در زمستان به وجود می آید با لایه ای که در تابستان به وجود می آید متفاوت است. این اختلاف رنگ لایه ها به ما کمک می کند تا سن درخت کپل را تعیین کنیم، هنگامی که درختی را می بریم در سطح بریدگی حلقه هایی می بینیم که درون همدیگر قرار دارند. اگر درختی ۲۰ حلقه در مقطع خود داشته باشد، تقریباً بیست ساله است و درختی که ۶۰ حلقه دارد تقریباً شصت ساله است. این روش ساده ترین روش تعیین سال درختان است، اما در این روش برای شمارش حلقه ها باید درخت را قطع کنیم.
روش هایی پیشرفته تر نیز برای تعیین عمر درخت هست که عبارت است از:
• روش کربن ۱۴
• روش پتاسیم– آرگن
• روش روبیدیم استرانسیوم
• روش اورانیم، سرب و توریم، سرب
• روش استفاده ازایزوتوپ های ۲۳۰Th و ۲۳۱Pa
• روش فلوئور
• روش آمینو اسیدها
در این روش ها برای تعیین سال درخت ها دیگر نیازی به قطع کردنشان نیست. تنها روشی که جیمز ویلیام هالتون پس از ۱۵ سال تحقیق به عنوان ایمن و دقیق ترین روش شناسایی بیان کردند.
ساده ترین رده بندی درختان دو دستهٔ خزان کننده و همیشه سبز است، یا تقسیم پهن برگان ( نهان دانگان ) و سوزنی برگان ( بازدانگان ) .
بونسای ( به ژاپنی: 盆栽 ) هنرِ پرورشِ درختان و گیاهانی است که در اندازهٔ کوچک ایجاد می شوند. بن سای، درخت یا گیاهی است در گلدان و به صورتی پیرایش می شود که پاکوتاه شده و در سنینِ ۱۰۰ تا ۲۰۰ سالگی در حدود ۳۰ تا ۶۰ سانتی متر بلندی داشته باشد. بونسای به دو طریق قابل انجام است:
درخت (ساختار داده). درخت ( به انگلیسی: tree ) در علوم کامپیوتر، ساختار دادهٔ پر استفاده است که شبیه به یک ساختار درختی با مجموعه ای از گره های متصل به هم است. درخت یک گراف همبند بدون دور است. اکثر نویسندگان این قید را نیز اضافه می کنند که گراف باید بدون جهت باشد. به علاوه بعضی قید بدون وزن بودن یال ها را نیز اضافه می کنند.
هر گره در درخت تعدادی ( صفر یا بیشتر ) گره فرزند دارد، که در زیر آن در درخت قرار دارند ( به طور قراردادی، درخت به سمت پایین رشد می کند، برخلاف آنچه در طبیعت می بینیم ) . یک گره که فرزند دارد گره پدر آن فرزند گفته می شود. یک گره حداکثر ۱ پدر دارد. ارتفاع یک گره طول طولانی ترین مسیر پایین رو از آن گره به یک برگ است. طول ریشه طول درخت نامیده می شود. مسیری که از گره به ریشه وصل می شود مسیر ریشه نام دارد و طول این مسیر عمق آن گره است.
بالاترین گره درخت گره ریشه نام دارد. پس گره ریشه پدر ندارد. این گره گرهی است که عملیات روی درخت معمولاً از آن شروع می شود. ( هر چند بعضی الگوریتم ها از برگ شروع شده و به ریشه ختم می شوند ) . بقیهٔ گره ها با دنبال کردن یالها از گره ریشه قابل دسترسی اند درنمودار درخت عموماً گره ریشه در بالا رسم می شود. در بعضی درخت ها، مثل پشته ها ، گره ریشه ویژگی های خاصی دارند. هر گره در یک درخت را می توان ریشهٔ یک زیر درخت در نظر گرفت. که این زیر درخت درختی است ریشه دار که آن گره ریشهٔ آن است.
پایین ترین گره های یک درخت گره های برگ نام دارند. چون این گره ها زیرترین گره هستند هیچ فرزندی ندارند.
یک گره داخلی هر گرهی است که فرزند داشته باشد پس برگها گره داخلی نیستند.
زیر درخت بخشی از درخت است که خود یک درخت کامل را تشکیل می دهد. هر گره در درخت T با تمام گره های زیر آن زیر درخت درخت T را تشکیل می دهد. زیر درخت متناظر با گره ریشه درخت اصلی است. زیر درخت متناظر با بقیهٔ رئوس زیر درخت سره گفته می شود.
درخت ها دو نوع اصلی هستند. درخت بازگشتی یا درخت نامرتب درختی است که فرزندان هر رأس ترتیب خاصی ندارند و درخت مرتب درختی است که در آن ترتیب خاصی اعمال می شود. برای مثال می توان به هر رأس عددی طبیعی مربوط کرد.
هر عضو در درخت دارای یک لیست از کلیدها است. کلیدها مسئولیت جداسازی اطلاعات را هنگام اضافه شدن آن ها به درخت دارند که در نتیجه تعداد کلیدها یکی کمتر از تعداد فرزندان است. برای مثال فرض کنید یک عضو دارای کلید های a 1 < a 2 < a 3 < . . . < a n باشد. در این صورت این عضو دارای حداکثر n+1 فرزند است که چپ ترین فرزند آن مقدار کمتر مساوی با a 1 و فرزند دوم آن مقدار کمتر مساوی با a 2 و بیشتر از a 1 دارد و به همین ترتیب فرزند i - ام مقداری بزرگتر از a i − 1 و کمتر مساوی با a i دارد.
درخت (شعر). درخت ( به انگلیسی: Trees ) شعری است غنایی از شاعر آمریکایی جویس کیلمر ( ۱۹۱۸ - ۱۸۸۶ ) . کیلمر این شعر را در فوریه ۱۹۱۳ نوشت و آن را در ماهنامه ای به نام «شعر: مجله ای از ابیات» به چاپ رساند.
منتقدان سبک اشعار کیلمر را «ساده و قدیمی» دانسته اند اما آثار او محبوبیت عام یافته و به ویژه شعر «درخت» از سروده های ماندگار و معروف او شده است. بر این شعر نقیضه هایی نیز نوشته شده است.
در این شعر، درخت چون موجودی انسان وار و دارای مو و بازو و دهان و سینه ترسیم شده است. وزن شعر به شکل وتد مجموع چهارپایه است.
درخت (فیلم ۲۰۱۰). «درخت» ( انگلیسی: The Tree ) فیلمی در ژانر درام است به کارگردانی Julie Bertuccelli که در سال ۲۰۱۰ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به شارلوت گنزبور، مارتون سوکاس، و ادن یونگ اشاره کرد.
درخت (فیلم ۲۰۱۴). درخت ( اسلوونیایی: Drevo ) یک فیلم در ژانر درام است که در سال ۲۰۱۴ منتشر شد. این فیلم به عنوان نماینده اسلوونی به هشتاد و هشتمین دوره جوایز اسکار معرفی شد اما نتوانست در بین نامزدها قرار بگیرد. این فیلم در جشنواره هایی چون جشنواره فیلم کارلووی واری، بمبئی و…به نمایش درآمده است.
درخت یک درام کوچک است که ارزش های خانوادگی را تشریح می کند، تقریباً شبیه به تراژدی های باستانی که سرنوشت پایانشان را تعیین می کند.
درخت (نظریه گراف). در نظریهٔ گراف، درخت گرافی همبند و بدون دور است. درخت ها به طور گسترده در علوم رایانه و ساختار داده ها کاربرد دارند. مثل درخت های جستجوی دودویی، پشته ها درخت های هافمن برای فشرده سازی اطلاعات و غیره.
درخت یک گراف ساده بدون جهت است که در یکی ار شروط معادل زیر صدق کند:
• G متصل است و دور ندارد.
• G هیج مداری ندارد و اگر یک یال به آن اضافه شود یک مدار ساده در آن به وجود می آید.
• G متصل است و اگر یک یال آن حذف شود دیگر متصل نیست.
• هر دو رأس در G با یک مسیر سادهٔ یکتا به هم وصل می شوند.
اگر G تعداد متناهی رأس داشته باشد احکام بالا با شروط زیر نیز معادل اند:
• G متصل است و n - 1 یال دارد.
• G مدار ساده ندارد و n - 1 یال دارد.
گراف سادهٔ بدون جهت G را جنگل گوئیم اگر مسیر ساده نداشته باشد.
• درخت جهت دار گراف جهت داری است که گراف زمینه آن یک درخت باشد.
• یک درخت را ریشه دار گوییم اگر راسی داشته باشد که به ازای هر راس دیگر درخت، مسیری از آن به راس مذکور وجود داشته باشد. مرتبهٔ درخت یک مرتب سازی جزئی روی رئوس درخت است که u ≤ v {\displaystyle u\leq v} اگر و فقط اگر یک مسیر یکتا از ریشه به v از u بگذرد. یک درخت که زیر گراف، گراف G است را درخت نرمال گوییم اگر انتهای هر یال G با این رتبه بندی قابل مقایسه باشد ( Diestel 2005 , p. 15 ) .
درخت ریشه دار یک ساختار داده کلیدی در علوم کامپیوتر است. در ضمن با توجه به این که فرض می شود درخت ها ریشه دارند یک درخت بدون ریشه را درخت آزاد گوییم.
• درخت چندگانه درختی است که حداکثر یک مسیر بدون جهت بین هر دو رأسش دارد. یعنی درخت چندگانه یک گراف جهت دار بدون مدار است که مدار بدون جهت نیز ندارد.
• درخت برچسب دار درختی است که در آن هر رأس برچسب یکتایی دارد. رئوس درختی با n رأس به طور نمونه با اعداد ۱و۲و۳و… وn برچسب گذاری می شوند. درخت بازگشتی یک درخت ریشه دار با برچسب است که برچسب رئوس باتوجه به مرتبهٔ درخت تعیین می شود. ( اگر u < v {\displaystyle u< v} و u, v دو رأس درخت باشند برچسب u کوچکتر از برچسب v است )
• درخت ساده نشدنی درختی است که رأسی با درجهٔ ۲ ندارد.

معنی کلمه درخت در دانشنامه آزاد فارسی

درخت (tree)
گیاهی چندساله با ساقۀ چوبی و معمولاً تکی. لایه ای بیرونی با نام پوست درخت از آن محافظت می کند. درخت آب را از طریق سیستم ریشه ای خود جذب می کند. هیچ صفت متمایزکنندۀ روشنی بین درختچه و درخت شناخته نیست. گاهی ارتفاع حداقل شش متر را معیاری برای شناخت درخت در نظر می گیرند.نهان دانگان. درخت مانندها بارها در گروه های گوناگون گیاهان مستقلاً تکامل یافته اند. در میان نهان دانگان یا گیاهان گل دار، اغلب درختان دولپه ایاند. از آن جمله اند بلوط، راش، زبان گنجشک، شاه بلوط، لیمو ترش، و افرا که درختان برگ پهن نامیده می شوند، زیرا برگ هایشان پهن تر از برگ مخروطیانی مانند کاج و صنوبر است. در مناطق معتدل، نهان دانگان غالباً برگ ریز یا خزان کننده اند و برگ هایشان در زمستان می ریزد، اما در مناطق گرمسیری، اغل ب نهان دانگان همیشه سبزند. در تک لپه ای ها، درختان کمتری وجود دارد. نخل و خیزران، که برخی از آن ها شبه درخت اند، به این گروه تعلق دارند.
بازدانگان. شامل بسیاری از درختان اند. آن ها به چهار راسته تقسیم می شوند: سیکادال شامل سیکادها و سیکاس ها؛ کونیفرال (مخروطیان)؛ جینکوآل (شامل یگانه گونۀ زندۀ جینکو یا درخت پرسیاوشان)؛ و تاگزال، شامل سرخدار. به غیر از جینکو و شربین یا کاج اروپایی، اغلب درختان بازدانه همیشه سبزند.
سرخس های درختی. در میان سرخس گیاهان نیز چند گونۀ درختی زنده یافت می شود که سرخس درختی نامیده می شوند. در جنگل های باتلاقی دوران کربونیفر در ۳۰۰میلیون سال پیش، علاوه بر سرخس های درختی، شبه درختان غول پیکر دم اسبیان و پنجه گرگیان نیز وجود داشت. کهن ترین درختان زندۀ دنیا در جنگل پاسیفیک امریکای شمالی یافت می شوند که برخی از آن ها بیش از ۲هزار سال عمر دارند.
حفاظت. بنابه گزارش مرکز جهانی پایش حفاظت از محیط زیست و اتحادیه جهانی حفاظت از محیط زیست، تقریباً ۸۷۵۰ گونۀ درخت، حدود دَه درصد همۀ گونه های درختی شناخته شده، در معرض خطر انقراض اند. در قرن ۲۰، ۷۷ گونه منقرض شد و تعداد نمونه های هفت گونۀ دیگر به کمتر از دَه کاهش یافته است.
درخت (هنر). نگاره ای تزیینی در هنرهای سنتی، به ویژه در نقشۀ فرش. نگارۀ درخت سرو و بید مجنون در هنرهای مذکور بسیار به کار می رود؛ البته از گونه های دیگر درخت نیز در نقشۀ فرش استفاده می کنند.

معنی کلمه درخت در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] درخت ، به هر آنچه که از زمین بروید و دارای جسه نسبتا بزرگی بوده و از ریشه و ساقه و شاخه تشکیل شده باشد اطلاق می شود .
درخت گیاهی بزرگ، دارای ریشه، ساقه و شاخه است.
کاربرد فقهی واژه درخت
از آن به مناسبت در بابهای طهارت، حج، جهاد، تجارت، ضمان، صلح، مساقات، ودیعه، اجاره، نکاح و احیاء موات نام برده اند.
حکم کاشتن درخت
کاشتن درخت، بویژه درخت میوه و بخصوص درخت خرما مستحب، و در روایات بر آن تأکید شده است.
حکم قطع درخت
...

معنی کلمه درخت در ویکی واژه

جمع درختان؛ گیاه بزرگ و ستبر که دارای ریشه و ساقه و شاخه‌ها باشد.

جملاتی از کاربرد کلمه درخت

چرا بنده شدمان درخت و ستور؟ بیا تا به کار اندرون بنگریم

مرا همت چو طور آمد ارادت وادی اقدس درخت آتشین عشقست و من موسی بن عمرانم

فرود آمد و اسب را بر درخت ببست و به آب اندر آمد ز بخت

نهال بید شد در پوستین گم درخت یاسمین پوشید قاقم

من ایدر رسانیده بودم سخن که بشکفت شاخ درخت کهن

ای شهره درختی، بکوش تا بر یکسر به تو جز کز هنر نباشد

درخت: زردآلو، بادام، گردو، آلو، سیب، انگور و…

درختی در آن مرز شاخ بلند به نزدیک آن شاخ کاخ بلند

از کف این نیکبخت می‌خورم همچون درخت ور نه من سرسبز چون می‌روم مست و جوان

خود درخت اصل دارد بار ها خود به موسی گفته او اسرار ها

کشد بسیار گرم و سرد بشنو درختی تا بر آرد میوه نو