تهمت. [ ت ُ م َ ] ( اِ ) تُهَمَة. تُهمَة. گمان بد کردن... این لفظ در فارسیان به سکون دوم مستعمل است و به لفظ کردن و انداختن و نهادن و زدن وبستن و برداشتن استعمال می یابد. ( غیاث اللغات ). گمان بد بردن و گمان بد... ( آنندراج ). گمان بد. ( دهار ).بوسین و نسبت گناه و منقصت و عیب به کسی که دارا نباشد و گمان بد. ( ناظم الاطباء ). دروغ. بهتان. افتراء.دروغ بستن. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ) : نکشتم که فرزند بد درنهان بترسیدم از کردگار جهان بخستم به فرمانت آزرم خویش بریدم هم اندر زمان شرم خویش بدان تا کسی بد نگوید مرا ز دریای تهمت بشوید مرا.فردوسی.بونصر جواب داد جز خاموشی روی نیست که نصیحت به تهمت بازگردد. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 576 ). در معنی فرستادن رسول نزدیک خاینان سخن بر این جمله می گوید و تهمتی بیهوده سوی خویش روا میدارد. ( تاریخ بیهقی ایضاً ص 684 ). حقا که من از خویشتن می گویم ، بر سبیل نصیحت ، از جهت نفی تهمت به او. ( تاریخ بیهقی ایضاً ص 685 ). گرت همی عمر، نیرزد به شکر بر تو به دیوانگیت تهمت است.ناصرخسرو.مصداق تهمت من خیانت ایشان است. ( کلیله و دمنه ). خورشید به تهمت خدائیت ابن اﷲ بر نگین نویسد.خاقانی.این سویدای دل من که حمیراصفت است صافی از تهمت صفوان به خراسان یابم.خاقانی.سنگ تهمت نگر که دست یهود بر مسیح مطهر اندازد.خاقانی.بیستون بن تیجاسب که پیش از آن به تهمت موالات قابوس گرفتار شده بود در جمله آن لشکر بفرستادند. ( ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 272 ). به سبب تهمتی که بدو تحویل افتاد او را بخدمت بخواند. ( ترجمه تاریخ یمینی ایضاً ص 379 ). نفی تهمت را چو جام لعل تو پیشم آیدلاف جام جم زنم.عطار.کز شکسته آمدن تهمت بود وز دلیری دفع هر ریبت شود.مولوی.دو درویش خراسانی ملازم صحبت یکدیگر سفر کردندی... قضا را بر در شهری به تهمت جاسوسی گرفتار آمدند. ( گلستان ). || ( اصطلاح نجوم ) بیرونی آرد : تهمت کدام است : هر کوکبی که بر او منحس ها گرد آید و بدی حال از سوختن و رجعت و وبال و هبوط و زایلی و ساقطی و زخم نحوس به جرم و نگریستن شان به دشمنی ، او را متهم دارندبه دلالت. زیرا که اگر وعده کند راست نتواند کردن و بجای نتواند آوردن. ( التفهیم بیرونی چ همائی ص 488 ).
معنی کلمه تهمت در فرهنگ معین
(تُ مَ ) [ ع . تهمة ] (اِ. ) بدگمانی ، افترا.
معنی کلمه تهمت در فرهنگ عمید
۱. بدگمانی. ۲. گمان بد، افترا. ۳. (اسم ) آنچه کسی به آن متهم شود.
معنی کلمه تهمت در فرهنگ فارسی
بدگمانی، گمان بد، افترا، متهم کردن کسی با آن ( اسم ) بدگمانی گمان بد افترا . جمع : تهم و تهمات .
معنی کلمه تهمت در دانشنامه عمومی
تهمت (فیلم ۱۹۵۹). تُهمت ( انگلیسی: Libel ) یک فیلم به کارگردانی آنتونی اسکویت است که در سال ۱۹۵۹ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به دیرک بگارد، اولیویا دی هاویلند، رابرت مورلی، ویلفرید هاید - وایت، و آنتونی داوسون اشاره کرد.
معنی کلمه تهمت در دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] تهمت، گمان بد بردن به کسی، کسی را به بدی متهم کردن، بهتان را گویند. تهمت از گناهان کبیره و در قرآن مجید به شدت از آن نهی، و عذاب شدیدی برای آن ذکر گردیده است. بهتان و افتراء عبارتست از اینکه انسان در حق غیر به چیزی که راضی نیست دروغ بگوید به عبارت دیگر چیزی را به دروغ به دیگری نسبت دهد و شخصی که مرتکب گناه و عمل زشتی نشده به انجام آن متهم کند و یا عیب و نقصی را که در او نیست به او بچسباند و فرقی نیست که این نسبت دروغ در حضور او باشد یا در غیاب. بهتان و تهمت از گناهان کبیره است و در قرآن مجید به شدت از آن نهی، و عذاب شدیدی برای آن ذکر گردیده که به آن اشاره خواهد شد.در حقیقت بهتان بدترین نوع دروغ است و چنانچه اتهام شخص در غیاب وی باشد غیبت هم بشمار می آید و انسان در واقع مرتکب دو گناه شده است یکی دورغ و دیگری غیبت و بزرگ ترین ظلم در حق برادر مؤمن آنست که او را متهم به ارتکاب گناهی کنی که هرگز آنرا انجام نداده است. بهتان باصطلاح همین برچسب زدن به این و آن است که متاسفانه همواره در جوامع بشری مطرح بوده و امروزه نیز بزرگترین ابزار دشمنان و مخالفان است. حکم تهمت بدون دلیل، گمان بد بردن به مؤمن و جاری ساختن آثار آن بر او، حرام و بلکه از گناهان کبیره به شمار آمده است. وارد شدن در جا یا کاری که زمینه ی بدگمانی دیگران به شخص را فراهم می کند، کراهت دارد. اسباب تهمت هریک از امور زیر می تواند سبب تهمت گردد: بی مبالاتی در امر دین، دشمنی، دوستی، خویشاوندی و جز آن ها از اعمال و افعالی که انسان را در معرض تهمت قرار می دهد. احکام متهم ... [ویکی اهل البیت] «تهمت» از ریشه «وهم»، به معنای اظهار گمان بدی است که به دل انسان راه یافته است. هر رفتاری از مجموعه رفتارهای انسان که در جامعه پدیدار می شود، به دو گونه قابل تفسیر و برداشت است: برداشتی «خوب و مثبت»، و برداشتی «بد و منفی». در تهمت، انسان از رفتار، گفتار یا حالت دیگری، برداشت «بد و منفی» می کند که البته این برداشت، گاه به خود رفتار بازمی گردد به این معنا که خود رفتار، ناپسند و ناشایست تلقی می شود، و گاه از آن رفتار، صفات درونی و ویژگی های ناپسند برداشت می شود بی آنکه خود رفتار بد و ناپسند باشد که در این صورت، رفتار، فقط به منزله آینه و نمای آن صفت درونی گرفته می شود؛ یعنی گاه «تهمت» درباره زشتی ذات عمل و خود رفتار است، و گاه عمل و رفتار پلی قرار داده می شود تا برخی از زشتی های درونی به شخص نسبت داده شود. هرگاه کسی از رفتار، گفتار یا حالات دیگران برداشت بدی داشته باشد، ولی این برداشت، فقط در درونش پنهان بماند و آشکار نشود، به «سوءظن» (بدگمانی) مبتلا شده است؛ ولی اگر برداشت ناشایستش را اظهار کند، به رفتار او «تهمت» گفته می شود؛ پس تفاوت «سوءظن» و «تهمت» در آشکارکردن گمانی است که از رفتار دیگری برداشت شده است. در «بهتان» انسان می داند کسی که به او نسبت ناروا می دهد، کار نادرستی انجام نداده است؛ ولی از روی اغراض و خواسته های نفسانی، همانند دشمنی، کینه و حسد، صفت یا رفتار ناشایستی را به او نسبت می دهد؛ اما در تهمت، انسان برداشت خویش از رفتار دیگران را مدنظر قرار می دهد و او را متهم می سازد؛ در حالی که نمی داند این رفتار از او سرزده است؛ برای نمونه اگر انسان، شخصی را با سلاح گرم در کنار مقتولی مشاهده کند و به او نسبت قتل بدهد؛ در حالی که می داند قاتل نیست، رفتارش «بهتان» نامیده می شود و اگر نداند او قاتل نیست، به رفتار او تهمت گفته می شود. سرچشمه تهمت، «سوءظن» است. بدگمانی به کردار، گفتار یا حالات دیگران ممکن است موجب شود شخص چه در حضور و چه در غیاب ایشان تهمت بزند؛ پس سوءظن می تواند به تهمت بینجامد؛ به این گونه که در سوءظن، برداشت انسان از عمل، سخن یا حالت دیگری، برداشتی بد در درون خود او است و ممکن است به سبب عواملی از درون خود انسان به بیرون تراوش کند؛ یعنی به دیگران اظهار شود که در این صورت به تهمت تبدیل می شود. ریشه رفتار ناپسند و زننده تهمت را مانند بسیاری از رفتارهای زشت دیگر، باید در رذایل اخلاقی که از عدم اعتدال قوای درونی انسان پدید می آیند، جست.
معنی کلمه تهمت در ویکی واژه
تهمة بدگمانی، افترا.
جملاتی از کاربرد کلمه تهمت
خوش در توبه می زند ناصح بی خبر ولی اشک ندامت ازکجا، تهمت اختیارکو؟
در بند ۲۹۸ «تهمت ناروا» براساس قانون جنایی، جرم محسوب می‌شود. بخش ۳۰۰ هرگونه تحقیر و اقدام توهین‌آمیز را به عنوان یک «ماده منتشر شده، اشتباه بدون توجیه قانونی یا عذرخواهی» تعریف می‌کند، «در بخش ۳۰۱، انتشار هرگونه تهمت و افترا را ممنوع می‌سازد».
از مناقب ابن شهرآشوب نقل شده‌است که صادق به مردی که به او تهمت دزدیدن کیسه پولش را زد، همان مبلغ پول داد و حتی وقتی مرد متوجه اشتباهش شد، پولی که داده بود را پس نگرفت.
شهرستانی (۵۴۸هـ) در ملل و نحل تهمت‌ها و دروغ‌هایی را که نخستین بار عبدالقاهر بغدادی به نظام نسبت داد، تکرار کرده است.
به این هستی ز اسباب دگر تهمت مکش بیدل نفس‌کم‌نیست آن‌باری‌که بر دوش حباب افتد
چه پدر با حشمش حشمت دارا تهمت چه پسر باکرمش همت حاتم بهان
ای که از تهمت مؤثر تو عدل با علم منقسم گردد
بیامد دمان تا به نخچیرگاه تهمتن همی خورد می با سپاه
چو پولادوند و تهمتن بهم برآویختند آن دو شیر دژم
در اورسن در برابر هیئت آموزش (۱۹۴۷), دادگاه بر مبنای مکاتبات توماس جفرسون که خواهان «دیوار جدایی بین دین و دولت» بود استناد کرد، گرچه مرز دقیق این جدایی همچنان محل مناقشه است. حقوق بیان در رشته احکام دادگاه‌ها در قرون بیستم و بیست و یکم که انواع گوناگون بیان سیاسی، بیان گمنامانه، تامین مالی مبارزات انتخاباتی, پورنوگرافی، و بیان در مدارس را مورد حفاظت قرار داد گسترش یافت؛ این احکام همچنین رشته استثناهایی را بر حفاظت‌های متمم اول تعریف کرد. دیوان عالی سابقه کامن لای انگلیسی را برای افزایش بار اثبات شکایات تهمت و افترا لغو کرد، معروفترینشان در نیویورک تایمز در برابر سالیون (۱۹۶۴) بود. بیان تجاری کمتر از بیان سیاسی تحت حفاظت متمم اول قرار دارد و زین رو مقررات بیشتری بر آن حاکم است.
بیشتر نیاکان خانوادهٔ امیراصلان افشار از نظامیان دودمان‌های افشاریان و قاجاریان بودند. حسن سردار کل و وزیر نظام بود. نیاکان او، الهیارخان افشار، خان افشار قاسملو در دوران قاجاریان، آجودان باشی کل ناصرالدین‌شاه و مظفرالدین‌شاه بود. اطرافیان جان‌محمدخان امیرمسعود، به او تهمت همراهی با محمود پولادین زدند که تهدید به تیرباران شد. افشار قاسملو از املاک مراغه دست کشید تا از زندان نجات یابد. سپس مراغه را ترک کرد و تا پایان پادشاهی رضاشاه، در املاک و باغ‌های خود به کشاورزی پرداخت.
به نوشته رابرت گلیو و پوناوالا کینه عایشه نسبت به علی از واقعه افک در زمان حیات محمد نشئت می‌گرفت، که به نوشته سیره نویسان، وقتی برخی به عایشه تهمت زدند، علی به محمد پیشنهاد کرد عایشه را طلاق دهد. محمدحسین طباطبایی، این روایت را که در ماجرای افک دربارهٔ عایشه توسط عامه نقل شده‌است را نزد شیعه معتبر نمی‌داند. اما در ماجرای تحریم در قرآن، علی به عنوان حامی محمد، در برابر عایشه و حفصه قرار گرفته‌است، که مورد قبول شیعه و عامه می‌باشد.
نزاریا نبرد جان کس از تهمتنِ عشق به عقل اگر همه دستان چو زالِ زر باشد
از تهمت است پیرهن ماه مصر چاک دامان عصمتی که ندارد رفو کجاست؟
در آیه‌های ششم و هفتم آمده‌است که خدا کسانی را که همیشه تهمت می‌زنند، غیبت می‌کنند و مردم را مسخره می‌کنند، دچار عذاب می‌کند.
در سال ۱۹۹۹، مادر مارشال مترز، از او بابت تهمت‌های وارد شده در ترانه‌هایش شکایت کرد؛ وی موفق شد حدود ۱۶۰۰ دلار آمریکا از وی خسارت بگیرد.
در زمان فراگیر شدن بیماری کروناویروس ۲۰۱۹ کوهانیم از دولت‌های ایران، ترکیه و تشکیلات خودگردان فلسطین به خاطر تئوری توطئه دست داشتن یهودیان در پخش شدن این بیماری انتقاد کرد و آن را تهمت خون جدید دانست.
دهر و دوران در نهاد خویش از آن عالی‌ترند کز سر تهمت منجمشان بپیماید به طاس
۵۵. ۲۰۲۳، سوئیس، زوریخ: محمد حلاجی، زهرا تهمتنی ترکمانی و ژیار مسلمی مدال طلا، دیاکو سیدی مدال نقره.
گریه را ذوق است کانر تهمتی باعث نشست ور نه یوسف در گریبان است یعقوب مرا
