جزع

معنی کلمه جزع در لغت نامه دهخدا

جزع. [ ج َ زَ ] ( ع اِمص ) فغان و فریاد و زاری و ناله و اندوه و بی صبری و ناشکیبایی. ( از ناظم الاطباء ) : اگر مادرش [ حسنک ] جزع نکرد و چنان سخن بگفت ، طاعنی نگوید که این نتواند بود. ( تاریخ بیهقی ص 190 ). خبر کشتن او [ عبداﷲ زبیر ] به مادرش آوردند، هیچ جزع نکرد. ( تاریخ بیهقی ص 189 ). گفت ابوالحسن علی بن احمدبن ابی طاهر ثقه امیر رضی که من حاضر بودم بدین وقت که این بیچاره را کور میکردند بسیار جزع کرد و بگریست. ( تاریخ بیهقی ص 196 ).
ز درد وصلت یاران من آن کنم بجزع
که جان پژوهان بر فرقت شباب کنند.مسعودسعد.جزعی خاست از امیر و وزیر
فزعی کوفت بر صغار و کبار.مسعودسعد.خاک من غرقه خون گشت مگریید دگر
بس کنید از جزع ار اهل جزایید همه.خاقانی.روی فریاد نیست دم مزنید
رفته رفته بود جزع مکنید.خاقانی.فایق چون به بخارا رسید پیش تخت رفت و زمین ببوسید و بجای حجاب بایستاد و جزع بسیار نمود. ( ترجمه تاریخ یمینی ص 151 ).
هر لحظه بسر برآیدم دود
فریاد و جزع نمیکند سود.سعدی.- روز جزع ؛ زمان زاری و فریاد و فغان : بدو گفت : من رفتم ، روز جزع نیست و نباید گریست ، آخر کار آدمی مرگ است. ( تاریخ بیهقی ).
جزع. [ ج َ زَ ] ( ع مص ) ناشکیبایی کردن. ( از منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( ترجمان القرآن عادل بن علی ) ( دهار ) ( از المصادر زوزنی ). صبر از دست دادن. ( از متن اللغة ). بی صبری کردن و اندوه آشکار کردن. و فعل آن با «مِن » متعدی شود: جزع منه. ( از اقرب الموارد ). || زاری کردن. ( دهار ) ( ترجمان القرآن عادل بن علی ) ( تفلیسی ). || ناشکیبا شدن. ( دهار ) ( تاج المصادر بیهقی ). || ( اِمص ) زاری. ( دستوراللغة ). || ناشکیبائی. ضد صبر. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). ضد صبر و آن سستی است در مقابل آنچه بر انسان نازل شده. ( از متن اللغة ) ( از اقرب الموارد ). ناشکیبایی. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ). کم صبری. بی تابی. بی آرامی. ناشکیبی. نقیض صبر. مقابل صبر. ( یادداشت بخط مؤلف ). تنگدلی. ( تاریخ بیهقی ).
جزع. [ ج َ ] ( ع اِ ) مهره یمانی که در او سفید و سیاه باشد. ( از متن اللغة ). شبه پیسه یمانی که چشم را در سپیدی وسیاهی به وی تشبیه دهند و اگر آن را در انگشتری کرده بپوشند مورث اندوه و خوابهای پریشان بیمناک و باعث مخاصمت با مردمان است و اگر بر آن موی زنی که زادن بر او دشوار گردد پیچند در ساعت بزاید. ( منتهی الارب ). شبه پیسه یمانی که چشم را در سپیدی و سیاهی به وی تشبیه دهند و مهره سلیمانی گویند. ( ناظم الاطباء ).مهره سلیمانی که سفید و سیاه باشد. ( از غیاث اللغات ) ( آنندراج ). مهره یمنی. ( محمودبن عمر ربنجنی ). مهره ای است یمانی منسوب به چشم شاهدان. ( شرفنامه منیری ). مهره ای است معروف که در او سواد و بیاض هست مثل رگها و در معدن عقیق یافت میشود. ( از بحرالجواهر ). مؤلف تحفة المؤمنین آرد: سنگی است که از یمن و حبشه خیزد و در او شبیه به چشم و طبقات او خطوط مستدیره ٔسفید و زرد و سرخ و سیاه ظاهر است و به فارسی قسمی از آنرا باباغوری گویند و قسمی سلیمانی است و ظاهراًعین الهرنیز نوعی از جنس او باشد. در سیم گرم و خشک و جالی و باحدة است و باعث بیداری و جهت یرقان و منعخواب و جهت عسر ولادت پیچیدن آن به موی زنان مؤثر باشد و تعلیق او بر اطفال مورث سیلان آب دهن و رفع ام الصبیان و نگاه داشتن او مورث خصومت مردمان با دارنده او و دیدن خوابهای هولناک است و رافع لقوه و سنون او جهت تنقیه و جلای دندان و ذرور او قاطع خون و جهت رویانیدن گوشت و بردن لحم فاسد و اکتحال او جهت رفع بیاض و نزول آب نافع است. و آنرا دو قسم است ، یمانی و چینی. ( از شرح قاموس ) ( از تحفه حکیم مؤمن ). و رجوع به تذکره داود ضریر انطاکی ص 109 و قاموس کتاب مقدس و مخزن الادویه شود. بهترینش یمانی است و وزنش به عقیق نزدیک و سفید و سیاه و سرخ و آمیخته به الوان باشد. ( از نزهة القلوب ). شَبَه. شَوَق. ( یادداشت مؤلف ). جِزْع. ( منتهی الارب ) ( متن اللغة ) ( شرح قاموس ). یکی آن جِزْعة و جَزعَة. ( از متن اللغة ) :

معنی کلمه جزع در فرهنگ معین

(جَ یا جِ ) [ ع . ] (اِ. ) مهره اسب یمانی آمیخته از دو رنگ سیاه و سفید.
(جَ زَ ) [ ع . ] (مص ل . ) بی تابی کردن ، ناشکیبایی کردن .

معنی کلمه جزع در فرهنگ عمید

۱. سنگی سیاه با خال های سفید، زرد، و سرخ که در معدن عقیق پیدا می شود، مهرۀ یمانی.
۲. [مجاز] چشم زیبا.
۱. اظهار حزن و دلتنگی، بی تابی، ناله وزاری، ناشکیبایی.
۲. ناشکیبایی کردن، بی تابی کردن.

معنی کلمه جزع در فرهنگ فارسی

( اسم ) سنگی است سیاه و سفید با خالهای سفید و زرد و سرخ و سیاه مهر. یمانی مورش یمنی مهر. سلیمانی .
دنبه برشته کرده که روغن آنرا گرفته باشد . بمعنی جز درست که دنبه برشته کرده باشد که بروی آشهای آرد ریزند .

معنی کلمه جزع در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] جزع به فتح جیم و زاء به معنای بی صبری و بی تابی در مصیبت ها می باشد.
بی تابی و ناشکیبایی در مصیبت را می گویند.
کاربرد جرع در فقه
از آن در باب طهارت و ظهار سخن رفته است.
احکام جزع
جزع کردن در مرگ عزیز خود، مکروه و موجب از بین رفتن پاداش شکیبایی بر مصیبت است.
لطمه زدن
...
[ویکی الکتاب] معنی جِذْعِ: تنه درخت خرما
معنی جُزْءٌ: جزء - قسمت
معنی جَزُوعاً: کسی که بسیار جزع و بی تابی می کند
تکرار در قرآن: ۲(بار)
بی تابی. ناله. فعل آن از باب عَلِمَ یَعْلَمُ به معنی بی تابی و از باب مَنَعَ یَمْنَعُ به معنی قطع است (اقرب الموارد) برابر است برای ما چه بی تابی کنیم و چه صبر نمائیم ما را فرارگاهی نیست . راغب گوید: جزع از حزن اشدّ است جزع حزنی است که شخص رااز چاره اندیشی باز دارد ولی حزن از آن اعمّ است. . هلوع و جزوع عر دو صیغه مبالغه‏اند مثل کذوب و ودود پس هلوع یعنی بسیار حریص. جزوع: بسیار بی تابی کننده. اهل بیان گفته‏اند :آیه بعدی معنای هلوع است یعنی کم و صبر و پر طمع. معنی آیه این است: حقّا که انسان شدید الحرص آفریده شده، چون به او شرّی رسد بسیار بی تابی کننده و چون به او خبری روی دهد بسیار بخیل است در آیات بعدی اهل ایمان از این حکم استثناء شده‏اند «اِلّا الْمُصَلّینَ الَّذینَ...» منوع نیز باید مثل هلوع و جزوع، مبالغه باشد. از ماده جزع فقط دو کلمه فوق در قرآن هست .
[ویکی فقه] جزع (فقه). جزع به فتح جیم و زاء به معنای بی صبری و بی تابی در مصیبت ها می باشد.
بى تابى و ناشکیبایى در مصیبت را می گویند.
کاربرد جرع در فقه
از آن در باب طهارت و ظهار سخن رفته است.
احکام جزع
جزع کردن در مرگ عزیز خود، مکروه و موجب از بین رفتن پاداش شکیبایى بر مصیبت است.
لطمه زدن
...

معنی کلمه جزع در ویکی واژه

مهره اسب یمانی آمیخته از دو رنگ سیاه و سفید.
بی تابی کردن، ناشکیبایی کردن.

جملاتی از کاربرد کلمه جزع

کدام تن که ازو این فزع نبرد قرار کدام دل که در او این جزع نکرد اثر
زک به نام جزعی از موثرترین اسرائیلی‌های آنلاین در نظر گرفته می‌شود. در سال ۲۰۱۷، وی توسط نانا به نام عدد۱ در فهرست جوان‌های اسرائیلی که بر اینستاگرام مؤثر هستند، رتبه‌بندی شد، در حالی که انجمن اینترنت اسرائیل زک را بنام موثرترین اینستاگرامر اسرائیلی در کل رتبه‌بندی کرد.
خنده زد لعل تو بر گریهٔ شورانگیزم طعنه زد جزع تو بر نالهٔ بی‌تاثیرم
گهر ریخت از جزع و در از عقیق به آواز گفت ای سروشت رفیق
لعلت به خنده توبهٔ کروبیان شکسته جزعت به غمزه پردهٔ روحانیان دریده
وگر نه لعل کجا می کند شکر ریزی وگر نه جزع کجا کرد گوهر افشانی
جزعش به کرشمه درنوشته صد تختهٔ تازه کافری را
سوده الماسش گرد جزع یمانی حلّه حمراش زیر دیبه اخضر
مژه پیش ناودانش به جزع چنان بگرید که ز صحن محرم آرد به درش ز سیل رانی
از نظر تاریخی تپه واقع شده در باغ های انگور جنوب غربی تازه قلعه جزعی از آثار قدمی بجا مانده از کاروانسرا های دوران عباسیان یاد شده که اطلاعات دقیقی از آن در دسترس نیست از لحاظ قدمت این روستا قدمتی ماقبل تر از شهرستان ملکان دارند مردمان این روستا در شعر سرایی تورکی مهارت زبانزدی داشتند به طوری که در زبان گفتاری آنها نیز قابل مشاهده است
بیمار چشم یار و ترا میل ناردان جزع نگار مست و تو ساغر همی کشی
و در مصایب و بلاها جزع ننماید و اگر همه دنیا به او رو آورد شاد نگردد، بلکه شادمانی و فرح او به محبوب خود باشد و بس.