تمشیت

تربیتش داروی درد بدی تمشیتش چارهٔ نابخردی

دستش نموده رق همه خلق را ضمان تیغش شده است تمشیت ملک را ضمین

و از برای غبطه دو مرتبه است: یکی آنکه منظور آدمی رسیدن خود به نعمتی باشد که از برای دیگری هم حاصل است به جهت تمشیت امر دین یا دنیای خود، و هیچ چیز دیگر در نظر او نباشد و این هیچ گونه ناخوشی ندارد.

بتوفیقِ خدای ، عزَّوَجَلَّ ، و مددِ تربیت و معاونتِ تمشیتِ تو واثقم که از شرایطِ آدابِ حضرت در سخن پیوستن و حاجت عرضه داشتن و اندازهٔ مواسمِ توقیر و تحقیر محافظت کردن، هیچ فرو نرود ، وَاللهُ المُسَهِّلُ لِذَلِکَ ؛ یهه از آنجا بخدمتِ عقاب رفت و برفور بازگشت و آزادچهر را با خود ببرد.

بلند اگر نشود بادبان تمشیتش فتد سفینهٔ چرخ بلند در جریان

دیار دل که پرآشوب بود، ناحیتش خیال دوست به یک لحظه داد تمشیتش

زاغ به نزدیک شیر آمد و آهسته گفت: علامات حیلت و مخاتلت درین معاملت بر خرس پیداست و دلایلِ مکاید او بر گنه‌کاری خویش و بی‌گناهی شتر گواهی می‌دهد و گفته‌اند که پادشاه نشاید که کار با عامّهٔ خلق به حجّت کند و سخن نباید که به معارضت گوید که آنگه به چشمِ ایشان خوار گردد و گستاخ شوند و بجایی رسد که تمشیتِ حق با ایشان دشوار تواند کرد فَکَیفَ تویتِ باطل. شهریار فرمود تا هر دو را به حبس باز داشتند و روباهی را که جادو نام بود، بر محافظتِ ایشان گماشت.

شد ساخته همچو خانهٔ ابراهیم از تمشیت غلام شاه اسمعیل

خود کند ویران، دهد خود تمشیت خودکشد شان باز خود گردد دیت

شاهی که سر چرخ برین خاک در اوست در تمشیت کار قضا کارگر اوست