تجربی

معنی کلمه تجربی در لغت نامه دهخدا

تجربی. [ ت َ رِ / رُ ] ( ص نسبی ) آزمایشی. منسوب به تجربه. رجوع به تجربه شود. || ( اصطلاح فلسفه ) قضایای تجربی ؛ قضایایی است که عقل بجهت احساس متکرر بدان حکم کند بی آنکه سبب آن را دریابد مانند آنکه سقمونیا مسهل صفراست. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ).

معنی کلمه تجربی در فرهنگ فارسی

( صفت ) منسوب به تجربه آزمایشی .

معنی کلمه تجربی در فرهنگستان زبان و ادب

{empirical, empiric} [پزشکی] مبتنی بر تجربه

معنی کلمه تجربی در ویکی واژه

sperimentale
pratico

جملاتی از کاربرد کلمه تجربی

شواهدی تجربی وجود دارد که اسیدهای چرب امگا ۳ دریایی خطر سرطان پستان را کاهش می‌دهد اما این قطعی نیست.
لاوی که از سال ۱۹۵۲ به شدت غرق در مسائل جادویی و تحقیق پیرامون علوم غیبی بود، به عنوان یک هیپنوتیزور حرفه‌ای نیز فعالیت می‌کرد. او سخنرانی‌های جمعه شب خود را در حلقهٔ جادویی آغاز کرد. لاوی می‌خواست بر اساس تحقیقات و تجربیات شخصی‌اش، فلسفهٔ جدیدی را به آن‌ها معرفی کند. یکی از اعضای حلقه به نام ادوارد ام وبر[ن] به لاوی پیشنهاد داد که در راستای اندیشه‌هایش یک کلیسا تأسیس کند. پیشنهاد ام وبر، اولین جرقه برای تأسیس کلیسای شیطان بود، لاوی پیشنهاد او را پذیرفت و تصمیم به تأسیس کلیسای شیطان گرفت.
او را یکی از برجسته‌ترین فیلمسازان سینمای تجربی می‌دانند. وی استاد دانشگاه کلرادو در بولدر بود و برندۀ جوایزی همچون «کمک هزینه گوگنهایم» نیز شده است.
از سخنان عارف ربانی خواجه عبدالله انصاری: فریاد از معرفت رسمی، حکمت تجربی، و محبت عاریتی و عبادت عادتی.
آتیلا پسیانی (۱۰ اردیبهشت ۱۳۳۶ – ۱۴ مهر ۱۴۰۲) بازیگر و نویسنده و کارگردانِ تئاتر ایرانی بود. او در طول بیش از چهار دهه فعالیت، یکی از پرکارترین بازیگران ایرانی به‌شمار می‌رفت و در بیش از ۴۰ نمایش، حدود ۸۰ فیلم، و بیش از ۷۰ مجموعه حضور یافت. پسیانی یکی از پیشگامان تئاتر تجربی در ایران دانسته می‌شود.
لغت‌نامه مریام وبستر این واژه را چنین تعریف می‌کند: چارچوبی فلسفی و نظری از رشته یا مکتبی علمی همراه با نظریه‌ها، قوانین، کلیات و تجربیات به دست آمده که قاعده‌مند شده‌اند. به‌طور کلی، چارچوبی نظری و فلسفی از هر نوع.
فرض کنید به صورت تجربی مشاهده کرده‌ایم که اگر تنها یک شهر به تعداد شهرهای نقشه اضافه شود الگوریتم الف به دو برابر زمان برای حل مسئله نیاز دارد در حالی که زمان مورد نیاز برای الگوریتم ب وقتی دو برابر می‌شود که تعداد شهرهای نقشه دو برابر شده باشد. بدیهی است که در چنین شرایطی الگوریتم ب را کاراتر از الگوریتم الف می‌دانیم.
پس از آن، هر چند وقت یک‌بار آقوی هم ساده که همچنان در همسایگی آقای مجری زندگی می‌کند به وی سر می‌زند و بخش‌هایی از تجربیات و خاطراتش را برای آن‌ها تعریف می‌کند.
پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند که «در کفه میزان اعمال در روز قیامت، چیزی بهتر از حسن خلق نیست» و روزی به بنی اعمام خود فرمودند که «ای فرزندان عبدالمطلب اگر وسعت آن را ندارید که مردم را به اموال خود وسعت دهید پس با ایشان به گشاده روئی ملاقات کنید» و نیز آن حضرت فرمودند که «خدا دین اسلام را خالص از برای خود گردانید و صلاحیت ندارد از برای این دین مگر سخاوت و حسن خلق پس دین خود را به این دو زینت دهید» و به آن جناب عرض کردند که «ایمان کدام یک از مومنین افضل است؟ فرمودند: هر کدام که خوش خلق ترند» و باز فرمودند که «دوست ترین شما در نزد من و نزدیک ترین شما در روز قیامت به من، خوش خلق ترین شماست» و نیز فرمودند که «حسن خلق، گناه را می گدازد هم چنانکه خورشید یخ را می گدازد» و از آن بزرگوار مروی است که «بنده ای می شود کم عبادت باشد ولی به واسطه حسن خلق در آخرت به درجات عظیم و اشرف منازل برسد» و به ام حبیبه که زوجه آن حضرت بود فرمودند که «آدم خوش خلق، خوبی دنیا و آخرت را گرفت» و مروی است از آن حضرت که فرمودند: «حسن خلق، صاحبش را می رساند به درجه کسی که روزها روزه و شبها به عبادت مشغول باشد» و نیز آن حضرت فرمودند که «نیکان شما خوش خلقان اند، که مردم به دور و کنار آنها جمع می شوند، و با ایشان الفت و انس می گیرند، و ایشان نیز با مردم انس می گیرند» و از حضرت امام محمد باقر علیه السلام مروی است که «مردی به خدمت حضرت پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم آمد و عرض کرد که یا رسول الله مرا وصیتی کن حضرت او را وصایای چند فرمودند و از جمله آنها این بود که با برادر مومن با گشاده رویی ملاقات کن» و حضرت امام همام جعفر بن محمد الصادق علیه السلام فرمودند که «نیکی و خوش خلقی، ولایات را آباد می گرداند و عمرها را زیاد می کند» و فرمودند که «به درستی که خدای تعالی بنده را به حسن خلق ثواب کسی می دهد که صبح و شام مشغول جهاد در راه خدا بوده باشد» و نیز از آن حضرت مروی است که «نیکی و احسان کردن با مردم و خوشروئی با ایشان، باعث دوستی مردم می شوند، و آدمی را از این جهت داخل بهشت می نمایند و بخل و عبوس، صاحب خود را از خدا دور می کنند و داخل آتش می کنند» و کسی که در این اخبار، و سایر اخباری که در این خصوص وارد شده است تأمل کند و به وجدان خود و تجربیات رجوع کند، و احوال کج خلقان و خوش خلقان را تتبع کند می یابد که هر بد خلقی از خدا و رحمت او دور، و مردم از او متنفر می گردند، و با او دشمن اند و به این سبب از بذل و عطای دیگران هم محروم است و هر خوش خلقی را خدا و خلق دوست دارند و همیشه محل فیض و رحمت خدا، و مرجع بندگان خداست.