دولت‌شهر

یکی از این پادشاهی‌های کوچک که در ۱۸۹۴ پیش از میلاد تأسیس شده بود شهر اداری کوچکی به نام بابل را در محدودهٔ مرزهای خود داشت. این شهر تا یک سده بعد نیز شهرت خاصی پیدا نکرد زیرا زیر سایهٔ دولت‌شهرهای کهن‌تر و نیرومندتری مثل آشور

این مجموعه همچنین حاوی اسنادی از شهرهای بابل (دولت‌شهر)، نیپور، بورسیپا و حتی سند امضا شده در سواحل رودخانه کبر است که در کتاب مقدس به عنوان سایت شناخته می‌شود. از دوران تبعید و از سوابق بابلی به عنوان کانال آبیاری شناخته می‌شود که به عنوان کانال حمل و نقل برای تجارت و رفت و آمد مردم نیز استفاده می‌شد. این مجموعه هیچ ارجاعی به دیگر شهرهای شناخته شده کتاب مقدس که تبعیدیان بابلی در آنها اقامت داشتند، ندارد.

نظامی‌گری، رکن مهمی در ایدئولوژی‌های توسعه‌طلبانه یا امپریالیستی بسیاری از ملت‌ها در طول تاریخ بوده‌است. برخی از دولت/ملت‌هایی که به نظامی‌گری متهم شده‌اند:[نیازمند منبع]امپراتوری آشور باستان، دولت‌شهر اسپارت، امپراتوری هخامنشی امپراتوری روم، آزتک‌ها، امپراتوری مغول، پادشاهی زولو، پادشاهی پروس، دودمان‌های هابسبورگ/هابسبورگ-لورن، امپراتوری عثمانی، امپراتوری ژاپن، امپراتوری روسیه، شوروی، چین، کره شمالی، عربستان سعودی، اسرائیل، ایران، عراق بعثی، لیبی، آمریکا، آلمان نازی، امپراتوری ایتالیا در دوران بنیتو موسولینی، امپراتوری آلمان، امپراتوری بریتانیا و امپراتوری اول فرانسه.

در این نقطه از جهان در هزارهٔ چهارم پیش از میلاد بود که نخستین سامانهٔ نگارشی تولد یافت و تاریخ به رشتهٔ تحریر درآمد. سومری‌ها نخستین مردمانی بودند که چرخ را بکار گرفتند و دولت‌شهرها را به وجود آوردند. در نوشته‌های این مردم می‌توان نخستین نشانه‌های ریاضیات، اخترشناسی، اختربینی، قانون مکتوب، پزشکی و دین سازمان‌یافته را ردیابی کرد.

در سال ۱۸۹۴ پیش از میلاد، دولت‌شهر اولیه بابل در جنوب با حمله اموریان سامی غربی تأسیس شد. این دولت‌شهر در طول تاریخ خود به ندرت توسط سلسله‌های بومی اداره می‌شد.

آرتافرنه یکم (به یونانی: Ἀρταφέρνης: , به زبان مادی رتافرنه)، زندگانی ۴۹۲–۵۱۳ پیش از میلاد، فرزند ویشتاسپ و برادر داریوش یکم شاهنشاه هخامنشی، ساتراپ ساتراپی لیدیه به مرکزیت سارد و یک فرمانده پارسی بود. او همچنین پدر آرتافرنه دوم یکی از فرماندهان نیروهای هخامنشی در لشکرکشی به دولت‌شهرهای یونانی بود. وی در جایگاه خود با یونانی‌ها تماس‌های زیادی برقرار کرد و نقش مهمی در سرکوب شورش ایونیان داشت.

حوزه اقتدار سریر اسقفی سریر مقدس خوانده می‌شود. این سریر مقدس بر اساس حقوق بین‌الملل، نهاد حاکم مستقر در واتیکان و دولت‌شهری محصور درون رُم است، که بر اساس پیمان لاتران در سال ۱۹۲۹ بین ایتالیا و سریر مقدس برای حصول اطمینان از استقلال زمانی و معنوی آن ایجاد شد. سریر مقدس در سطوح گوناگون در سازمان‌های بین‌المللی و پیمان‌های سیاسی با بسیاری از دولت‌های مستقل حضور دارد و به رسمیت شناخته شده‌است.

در طول سدهٔ ۲۰ پیش از میلاد اموری‌های کنعانی‌زبان (از شاخه‌های زبان‌های سامی شمال غربی) شروع به مهاجرت به جنوب بین‌النهرین کردند. به تدریج این اموری‌ها دست به تشکیل پادشاهی‌های کوچک در جنوب زدند و تخت‌های پادشاهان دولت‌شهرهایی نظیر ایسن، لارسا و اشنونا را تصاحب کردند.

تا سال ۳۳۸ پیش از میلاد، تمامی دولت‌شهرهای یونانی، به جز اسپارت، به زیر سلطهٔ ‌فیلیپ مقدونی درآمده بودند. پسر فیلیپ، ‌اسکندر، فتوحات پدرش را در ابعاد بسیار وسیعتری ادامه داد. در نتیجه، آتن نقش کلیدی خود را در رهبری فرهنگی یونان از دست داد، و ‌اسکندریه مصر به‌طور موقت جایگزین آن شد.

پارت‌ها (اشکانیان) (۲۴۷ پیش از میلاد-۲۲۴ میلادی) از سرزمین ایران توانستند در زمان حکومت مهرداد یکم (۱۷۱–۱۳۸ پیش از میلاد) بر این منطقه تسلط یابند. رومیان از سوریه بارها به مناطق غربی این ناحیه حمله کردند و توانستند به مدت کمی ایالت آشور را تأسیس کنند. مسیحیت توانست در عراق (به‌ویژه در آشور) میان سده‌های اول و سوم میلادی رشد یابد. آشور مرکز مسیحیت سریانی، کلیسای نستوری و ادبیات سریانی شد. در زمان پارت‌ها چند دولت‌شهر مستقل نو آشوری در شمال این ناحیه رشد پیدا کردند که می‌توان به آدیابن، آشور، اسروئن و هترا اشاره کرد.