دقت

معنی کلمه دقت در لغت نامه دهخدا

دقت. [ دِق ْ ق َ ] ( از ع ، اِمص ) دقه. باریک شدن. ( ترجمان القرآن جرجانی ). باریکی. ( یادداشت مرحوم دهخدا ). ظرافت و نازکی و باریکی از هر چیز ودشواری. ( ناظم الاطباء ). نازکی. ( فرهنگ فارسی معین ):قَصفة؛ دقت ارطی و تنکی آن. ( از منتهی الارب ). || نرمی. ( فرهنگ فارسی معین ). || باریک بینی. ( یادداشت مرحوم دهخدا ). نکته بینی. ( ناظم الاطباء ). نازک اندیشی. توجه کامل. ( فرهنگ فارسی معین ).
- دقت فکر ؛ نازک اندیشی. باریکی اندیشه.
- دقت نظر ؛ باریک بینی. خرده بینی. باریکی دید.
|| راستی و صحت و درستی. ( ناظم الاطباء ). || در اصطلاح بلغا آن است که کلام بطوری گویند که معانی باریک انگیزد، چنانچه به غموض مفهوم گردد، و آن ایهام و تخییل و امثال آن باشد. و این چنین کلام را دقیق نامند. ( از کشاف اصطلاحات الفنون از جامع الصنایع ). || ( اصطلاح روانشناسی ) تمرکز فکر به یک موضوع . ( فرهنگ فارسی معین ). دقت یا انتباه ، به آن عمل ذهن می گویند که یکی از نفسانیات را اهمیت و برجستگی خاص بخشیده ، و بقیه را موقتاً مورد غفلت قرار میدهد. دقت میدانی را که فعالیت ذهن معمولاً روی آن کار می کند محدود می سازد و سبب می شودکه بسیاری از نفسانیات صراحت خود را از دست بدهند یا بکلی از صحنه وجدان بیرون روند. و این عمل ذهن همواره با اعمال بدنی معین توأم است و آن در سایر نفسانیات نیز اثر دارد. و نیز آنرا اقسامی است مانند دقت ارتجالی و ارادی. و در بیان ماهیت آن نیز سه نظریه معروف است : نظریه حسی ، نظریه بدنی و نظریه سازش ذهنی ، که تفصیل آن در کتب روانشناسی مذکور است. ( از روانشناسی علی اکبر سیاسی ). و رجوع به همین مأخذ شود.
دقة. [ دَق ْق َ ] ( ع اِ ) خال کوفته بر اعضا. نقطه های سیاهی را گویند که از سوزن بر دست و پای مردان و زنان زنند و بجای آن نیل و سرمه... که جای آنها نیلی شود، و در عرف نوعی است از زینت. ( لغت محلی شوشتر، نسخه خطی ).
دقة. [ دِق ْ ق َ ] ( ع مص ) باریک شدن. ( از منتهی الارب ) ( المصادر زوزنی ) ( تاج المصادر بیهقی ) ( دهار ). ضد غلظة. || کوچک و صغیر شدن. || مخفی و غامض شدن چیزی. || انداختن چیزی را بر چیزی دیگر. ( از اقرب الموارد ).
دقة. [ دِق ْ ق َ ] ( ع اِمص ) باریکی. ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ). دقت. و رجوع به دقت شود. || هیئت شکستن. ( منتهی الارب ). || فرومایگی. ( منتهی الارب ). خساست. ( اقرب الموارد ). || خردی. ( منتهی الارب ). ضد و خلاف «عظم ». ( از اقرب الموارد ).

معنی کلمه دقت در فرهنگ معین

(دِ قَّ ) [ ع . دقة ] (اِمص . ) ۱ - باریکی ، نازکی . ۲ - باریک بینی ، نازک اندیشی .

معنی کلمه دقت در فرهنگ عمید

۱. باریک بینی.
۲. توجه و باریک بینی که در مورد امری صورت می گیرد.
۳. [قدیمی] باریکی.
۴. [قدیمی] نرمی.
۵. [قدیمی] خردی.

معنی کلمه دقت در فرهنگ فارسی

باریک شدن، خردشدن، باریکی، نرمی، خردی
( اسم ) ۱ - باریکی نازکی . ۲ - نرمی . ۳ - باریک بینی نازک اندیشی توجه کامل : [[ دقت شما قابل تحسین است ]] ۴ - تمرکز فکر بیک موضوع . یا دقت فکر نازک اندیشی باریک بینی : ... [[ بدقت فکر وحدت نظر کم مانند است ]] . یا دقت نظر باریک بینی خرده بینی : [ دقت نظرش مورد استفاده همگانست ] .

معنی کلمه دقت در فرهنگستان زبان و ادب

{precision} [مهندسی نقشه برداری] معیاری برای نشان دادن میزان نزدیکی مشاهدات یک کمیت به کمیت دیگر

معنی کلمه دقت در دانشنامه آزاد فارسی

دِقَّت (accuracy)
در ریاضیات، درجۀ نزدیکی مقدار حاصل به مقدار واقعی یا دقیق یک عدد. افزایش دقت مستلزم کاهش خطاست. در روش های عددی، مثلاً برای تعیین تقریب ریشۀ معادله یا مقدار تابع، که اغلب مبتنی بر تکرار یک فرآیند یا جمع کردن تعدادی از جملات یک سری اند، هرچه دفعات تکرار بیشتر باشد، خطا کمتر و دقت بیشتر است. عامل عمدۀ دیگر که موجب خطا در اغلب محاسبات می شود، گرد کردن است. هر قدر تعداد ارقام معنی دار یا اعشاری هنگام گرد کردن بیشتر باشد، خطا کمتر و دقت بیشتر است. مثلاً، اگر نتیجۀ محاسبه ای۱۳.۴۲۹۳۱ باشد، می توان آن را با سه رقم اعشار به ۱۳.۴۲۹، با دو رقم اعشار به ۱۳.۴۳، و با یک رقم اعشار به۱۳.۴ یا به نزدیک ترین عدد صحیح، ۱۳، گرد کرد. روشن است که اولین تقریب، دقیق تر از دومی و دومی دقیق تر از سومی و... است. دقت همچنین به دامنۀ خطا نیز اطلاق می شود. مثلاً، دقت پنج درصد یعنی آن که مقدار حاصل از محاسبه بین ۹۵ درصد تا ۱۰۵ درصد مقدار واقعی است. گاه نتیجۀ محاسبات را نیز با تعداد معیّنی از ارقام معنی دار نمایش می دهند. مثلاً عدد ۴۰۹,۳۱۸ را می توان با دقتی در حد چهار رقم معنی دار به صورت ۴۰۹,۳۰۰، با سه رقم معنی دار به صورت ۴۰۹,۰۰۰ با دو رقم معنی دار به صورت ۴۱۰,۰۰۰ یا با یک رقم معنی دار به صورت ۴۰۰,۰۰۰ نشان داد. در این حالت هم تقریب اول دقیق تر از دومی و دومی دقیق تر از سومی و... است.

معنی کلمه دقت در ویکی واژه

attenzione
scrupolo
باریکی، نازکی.
باریک بینی، نازک اندیشی.

جملاتی از کاربرد کلمه دقت

هر دو عالم کفهٔ میزان سزد قدر مرا عقل کل از روی دقت خواهد ار سنجیدنم
در محل ورود یک برش کوچک ایجاد خواهد شد، و یک لولهٔ کوچک پلاستیکی (غلاف) به درون شریان شما وارد خواهد شد. کاتتر از طرق این غلاف وارد شریان شما خواهد شد و با دقت به سمت قلب یا شریان کرونری شما فرستاده می‌شود.
گرچه دایم به تو می‌دادم گوش برشمردم ز سر دقت و هوش
تأثیر کازیمیر در سال 1997 با دقت بیشتری توسط استیو لامورائوکس از آزمایشگاه ملی لوس آلاموس،و توسط عمر محیدین و انوشری روی از دانشگاه کالیفرنیا،ریورساید اندازه گیری شد.در عمل،بجای استفاده از دو صفحه موازی،برای اطمینان از موازی بودن این‌ها،نیاز به همسویی دقیق است،آزمایش‌ها از یک صفحه صاف و یک صفحه دیگر استفاده می‌کنند که بخشی از کره با شعاع بزرگ است.
جمشیدی دربارهٔ گزارش‌هایش می‌گوید گاه برای تهیه آنها بین ۱۰ تا ۱۵ روز زمان می‌گذرد و با تمرکز و دقت کامل آنها را می‌نویسد.
مدقّق چنان در خفیّ و جلی که از دقتش دق کند بوعلی
غالب آنان را که مردم ترستائی در قیاس چون به دقت بنگری ...تر ...اند
بگشای چشم دقت و از بهر نصرتش چندین هزار دست دعا بین بر آسمان
با توجه به تحقیقات، تکنولوژی در این رابطه نشان دهنده سرعت ارزیابی و دقت توابع شناختی می‌باشد.
لئن فخرت بآباء ذوی شرف لقد صدقت و لکن بئس ما والدوا
دقت گذشته نگر یک ابزار در ابتدا برشرایط، توانایی، نگرش و کیفیت خاص فرد تمرکز می‌کند و سپس می پرسد که شانس‌های آینده و احتمالات موقعیتی ممکن برای این فرد چیست؟
آنجا که کوفت دولت او کوس لااله آواز قد صدقت برآمد ز لامکان
قال الحسن: و اللَّه ما امسی علی ظهر الارض من عالم الّا و فوقه من هو اعلم منه حتّی ینتهی العلم الی اللَّه عزّ و جلّ الّذی علّمه منه بدأ و الیه یعود. و عن محمد بن کعب القرظی: انّ علیّ بن ابی طالب (ع) قضی بقضیّة، فقال رجل من ناحیة المسجد یا امیر المؤمنین لیس القضاء کما قضیت، قال فکیف هو؟ قال هو کذا و کذا، قال صدقت و اخطأت.
دانشمندان یک پروتکل آزمایشی را طراحی می‌کنند که شامل روش‌ها و فرآیندهای مشخصی است که باید دنبال شوند. آن‌ها متغیرها را به طور دقیق تعریف کرده و شرایط آزمایش را به گونه‌ای تنظیم می‌کنند که تأثیر عوامل دیگر را به حداقل برسانند. سپس آزمایش را انجام می‌دهند و نتایج را به دقت ثبت می‌کنند. سپس، نتایج آزمایش را با پیش‌بینی‌هایی که توسط فرضیه ارائه شده است، مقایسه می‌کنند. آزمایش‌ها در علم به ما امکان را می‌دهند تا با استفاده از شواهد قابل اندازه‌گیری و تجزیه و تحلیل، فرضیات خود را تأیید یا رد کنیم و به دست‌آوردن دانش واقعی‌تر و بهبود فهممان از جهان بپردازیم.
صدقت و قلت حقا غیر انی اری ان لا اراک و لا ترانی
مثلاً در یک نمونه، با استفاده از دام پنینگ، یک الکترون به مدت ده ماه در محفظه‌ای دربرگرفته شد. گشتاور مغناطیسی الکترون در این تلاش، تا ۱۱ رقم دقت تعیین شد که در سال ۱۹۸۰ دقیق‌ترین مقدار در بین مقادیر ثابت‌های فیزیکی به‌شمار می‌آمد.
در نور آبی، دقت میکروسکوپ‌های نوری متعارف به دلیل پراکندگی معمولاً محدود به ۲۰۰ نانومتر است.
از کمر بستنش امروز یقین شد که حریف بهر من بسته به دقت کمر معشوقی