دشتی

دشتی

معنی کلمه دشتی در لغت نامه دهخدا

دشتی. [ دَ ] ( ص نسبی ) منسوب به دشت. صحرائی : این [ الان ] ناحیتی با نعمت سخت بسیار است ، کوهیست و دشتی. ( حدود العالم ). || صحرانشین. ساکن در دشت. از مردم صحرا :
که دو پهلوان ایدر آمد به جنگ
ز ترکان سپاهی چو دشتی پلنگ.فردوسی.بهین جای هر جا که باشم تراست
کجا گور دشتی است آب و گیاست.اسدی.تا نه بس مدت چنان گردد که با انصاف او
آهوی دشتی امان یابد ز شیر مرغزار.معزی. || مجازاً، عربها. اعراب :
سواران دشتی ز رومی سوار
به آیند در کوشش و کارزار.فردوسی.|| در توصیف گیاهان ، وحشی. خودرو. بیابانی. بری.مقابل باغی و بستانی. ( یادداشت مرحوم دهخدا ). || ( در اصطلاح موسیقی ) یکی از آوازهای ایرانی ، وآن نمونه ای است از زندگی ساده و بی آلایش نظیر زندگی بی تکلف چوپانی و صحرا و دشت نشینی. این آواز در عین سادگی گاه چنان مؤثر و دلرباست که شنونده اشک حسرت بر گونه می فشاند. گام دشتی با شور تفاوتی ندارد ولی نوت شاهد آن درجه پنجم گام شور است ( نوت شاهد حجاز ). گام دشتی را میتوان مانند گام شور نوشت. ( فرهنگ فارسی معین از مقاله خالقی در مجله موزیک شماره 10 ص 6 ).
دشتی. [ دَ ] ( اِخ ) از اصحاب ماری الاسقف که سپس با ماری مخالفت کرد و خود طریقه ای ابداع کرد بنام دشتیین. ( از الفهرست ابن الندیم ). و رجوع به دشتیین شود.
دشتی. [ دَ ] ( اِخ ) یکی از طوایف پشت کوه از ایلات کرد ایران. ( از جغرافیای سیاسی کیهان ص 69 ).
دشتی. [ دَ ] ( اِخ ) دهی از دهستان گورک سردشت بخش سردشت شهرستان مهاباد. سکنه آن 125 تن. آب آن از رودخانه سردشت. محصول آنجا غلات و توتون و حبوب است. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4 ).
دشتی. [ دَ ] ( اِخ ) ( بلوک... ) ناحیه وسیعی است از گرمسیرات فارس در میانه جنوب و مغرب شیراز. درازی آن از بندر دیر ناحیه بردستان تا تنگ رم ناحیه بلوک ، سی و شش فرسنگ و پهنای آن از سرگاه ناحیه طسوج تا کلات ناحیه مندستان هجده فرسنگ است. کشت و زرع عمومی آن گندم و جوو نخلستان دیمی است. این بلوک را چندین ناحیه است که کلانتر و ضابط هر یک در تحت طاعت دیگری نیستند و همه در اطاعت حاکم کل دشتی باشند. حاکم نشین و قصبه نواحی دشتی قریه کاکی است. ( از فارسنامه ناصری ). سواحل خلیج فارس را از جنوب ناحیه تنگستان تا نزدیک بندر کنگان شامل دهستانهای لاور، کبکان ، بردخون و دیر سواحل ، دشتی گویند. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 7 ).

معنی کلمه دشتی در فرهنگ معین

(دَ ) ۱ - (ص نسب . ) منسوب به دشت ، صحرایی . ۲ - نام یکی از آوازهای ایرانی .

معنی کلمه دشتی در فرهنگ عمید

۱. مربوط به دشت، صحرایی.
۲. (اسم ) (موسیقی ) آوازی از ملحقات دستگاه شور.
= زالو

معنی کلمه دشتی در فرهنگ فارسی

منسوب به دشت، صحرایی، نام یکی از آهنگهای ایرانی
( صفت ) ۱ - منسوب به دشت صحرایی . ۲ - یکی از آوازهای ایرانی و آن نمونه ایست از زندگی ساده و بی آلایش نظیر زندگی بی تکلف چوپانی و صحرا و دشت نشینی . این آواز در عین سادگی گه چنان موثر و دلرباست که شنونده اشک حسرت بر گونه میفشاند . گام دشتی با شور تفاوتی ندارد ولی نوت شاهد آن درجه پنجم گام شور است . ( نوت شاهد حجاز ) گام دشتی را میتوان مانند گام شور نوشت ( خالقی . مجله موزیک ) .
زلو را گویند و آن کرمی باشد سیاه رنگ چو بر عضوی از اعضای آدمی بچسبانند خون از آن بمکد .

معنی کلمه دشتی در دانشنامه عمومی

دشتی (پارسیان). دَشتی شهری از توابع بخش مرکزی شهرستان پارسیان در استان هرمزگان واقع در جنوب ایران است. این شهر از سال ۱۳۹۰ از روستا به شهر تبدیل شده است. این شهر در ۴ کیلومتری جنوب پارسیان، و در ۲ کیلومتری شمال کوه شاهین کوه واقع شده است، مردم این شهر از نژاد آریایی هستند و همگی به زبان پارسی میانه سخن می گویند. از مناطق دیدنی این شهر ساحل بسیار زیبای دستیر که محل زندگی و تخم ریزی لاک پشت های پوزه عقابی می باشدو از بکر ترین و زیبا ترین سواحل دنیا است که طول ساحل نزدیک به 6 کیلومتر می باشد و باغ ها و قله کلات سرخ که از دیر باز محل زندگی شیوخ و حاکمان منطقه بوده است
جمعیت آن در حدود ۸۰۰۰ نفر و ۱۰۰۰ خانوار می باشند که همگی از اهل سنت از شاخه شافعی هستند و به زبان پارسی میانه سخن می گویند.
کار مردم این شهر آموزش و پرورش، ماهی گیری، دامداری و کشاورزی است، گروهی برای کار و بازرگانی به آن سوی خلیج فارس می روند.
در حدود 100 خانه قدیمی وجود دارد که از سنگ و کاهگل ساخته شده است، آثار ارگی بزرگ در جنوب دهستانوجود داشت که در دوران گذشت مقر حاکم بوده است، این ارگ به نام دژ شیخ حارب بن مذکور یا کلات سرخ معروف است که در سده دوازده هم هجری قمری بنا شده است. اما متأسفانه این بنا به دلیل بی توجهی مسولین تخریب شد.
در این شهر مزارع نخیل و نخلستان های وسیعی وجود دارد. آب زیر زمینی اش شیرین است و محاصیل زراعتی مانند:گوجه فرنگی، جو و گندم، . همچنین بیش از حدود ۶۰۰ اصله نخل دیم دارد که از ثمر آن انواع خرما بدست می آید.
مناطق دیدنی
پارک کوهپایه
، سواحل شنی و صخره ای بکر"دستیر" که محل تخم گذاری لاک پشت ها می باشد دره همبنگ دره نسودو که اثاری مربوط به دوره اشکانی دارد باغ های محلی
کلات سرخ
پروژه های در حال ساخت
موزهٔ مردم شناسی توسط خیرین
زمین چمن طبیعی فوتبال
اب تصفیه کن صنعتی ( شهری )
دشتی (لارستان). روستای دشتی از توابع بخش صحرای باغ در شهرستان لارستان در جنوب استان فارس در ایران واقع شده است. دشتی، سومین روستا از روستاهای صحرای باغ است.
ساختار جمعیتی دشتی در صحرای باغ از لحاظ نفوذ بین روستاها می باشند که در حال حاضر حدود ۱۷۰۰ نفر جمعیت دارد، و تماماً از اهل سنت از شاخه شافعی هستند یعنی از پیروان امام محمد ادریس شافعی هستند. ودارای دبستان، مدرسه راهنمائی، دبیرستان دخترانه، دبیرستان پسرانه، برق، لوله کشی آب، مسجد، خانه بهداشت و مرکز بهداشتی می باشد. و تعداد دشتی ها مقیم خارج از کشور در حدود ۴۰۰۰ نفر می باشد .
زبان مردم دشتی ، لهجه دشتنی از گویش اچمی میباشد.
بعلت واقع شدن در دشت گسترده ای روستا «دشتی» نامیده شده است، همچنین گویند «دشتی» نام شخصی بوده که در این منطقه ساکن بوده و قلعه ای بنا نهاده است، این قلعه بنام «قلعه دشتی» مشهور گردیده است. اما بعضی دیگر می گویند چون در یک دشت واقع شده است، نامش «دشتی» گذاشته اند. دشتی در ۴ کیلومتری غرب روستای زروان قرار گرفته است. امروز روستای دشتی بعد از عماده ده بزرگ ترین روستاهای صحرای باغ به شمار می آید.
• برق
• لوله کشی آب
• خانه بهداشت
• بانک
• مدرسه
• مسجد
در زمان های قدیم در «دشتی» قلعه ای وجود داشته که بنام «برج خان» معروف بوده است، و به وسیله آن مردم دشتی از روستای خود در برابر یاغیان حمایت می کردند. در اوائل سلطنت نادرشاه، محمدخان بلوچ که از دست قوای نادر فراری بوده است برای کمک گرفتن از مردم صحرای باغ در «قلعه خان دشتی» جا گرفته و از مردم خواسته که ایشان در برابر هجوم سردار نادر طهماسب قلی خان با ایشان بجنگند ولی مردم قبول نمی کنند، نیروی نادر می رسد و قلعه را تسخیر می کند، آثار این قلعه بزرگ هنوز باقی مانده است. «  خان دشتی  » مردی دلاور و شجاع بود که در برابر ظلم و زور گویان خوانین منطقه پایداری می کرد که سر انجام با نقشه ای خائنانه توسط عمال حکومت وقت به شهادت می رسد. این تاریخ در بین سال های ۱۱۴۷ هجری قمری رخ داده است که نشان می دهد روستای دشتی هم مانند باقی دهاتهای صحرای باغ خیلی هم جدید نیست از آثار قدیم دشتی بعد از قلعه، آب انبار ( برکه ) شیخ عماد می باشد که در قرن هفتم هجری توسط شیخ عماد انصاری که در آن زمان در پاسخند سکونت داشته درست کرده است.
دشتی (میرآباد). دشتی، روستایی در دهستان ملکاری شرقی بخش زاب شهرستان میرآباد در استان آذربایجان غربی ایران است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت این روستا برابر با ۴۷ نفر ( ۱۲ خانوار ) بوده است.

معنی کلمه دشتی در دانشنامه آزاد فارسی

نام یکی از آوازهای ایرانی از متعلقات دستگاه شور. گام دشتی همان گام شور است. شاهد آن درجۀ پنجم گام شور، ایست آن درجۀ سوم گام شور، و خاتمۀ آن شاهد شور است. (منظور از گام دُوری از نت ها در فاصلۀ اکتاو، چهارم یا پنجمِ درست است که روی برخی درجات آن مقام یا گوشۀ خاصی بنا می شود و با مفهوم اروپایی گام متفاوت است). اغلب دشتی را آوازی غمناک می شناسند، ولی علینقی وزیری و سپس روح الله خالقی، شاگرد او، با ساختن آثار گوناگون نشان دادند که با این آواز زیبا غیر از اندوه و غم حالات حماسی و حتی فانتزی و کمیک را نیز می توان ابراز کرد. سرودهای جاودانه ای ایران، ساخته خالقی و ای وطن اثر وزیری ازجمله آهنگ های ملی میهنی در آواز دشتی است. شاهد دشتی خاصیت دیگری هم دارد و آن این که به مناسبت برای بیان غم و اندوه و نظیر آن ربع پرده بَم می شود و سپس به حالت اول برمی گردد که به آن نت متغیّر می گویند. این آواز بیشتر از هر جا در شمال ایران متداول است. گوشه های دشتی عبارت اند از درآمد، دشتستانی، غم انگیز، بیدگانی، چوپانی، اوج، عشاق، دیلمان، و مثنوی. بعضی گیلکی را در دشتی و برخی در ابوعطا می نوازند. برخی از دیگر آهنگ های معروف دشتی عبارت اند از ژیمناستیک موزیکال، و بستۀ دام هر دو اثر وزیری؛ موسمِ گل اثر موسی معروفی؛ از خون جوانان وطن اثر عارف قزوینی؛ زردملیجه، تمرین دشتی، در قفس، و به یاد گذشته اثر ابوالحسن صبا؛ و گریه کن اثر عارف قزوینی.

معنی کلمه دشتی در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] دشتی (ابهام زدایی). دشتی ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • محمد دشتی ، از علمای شیعه در عصر حاضر• سیدمصطفی حسینی دشتی، از علمای شیعه در عصر حاضر• ذبیح الله حکیم الهی دشتی، معروف به ذبیح الله منصوری، از نویسندگان معاصر
...

جملاتی از کاربرد کلمه دشتی

به قلم و ترجمه محمد دشتی که در ۷۵۲ صفحه نوشته شده‌است. دشتی در مقدمه کتاب، انگیزه خود را از ترجمه کتاب نهج‌البلاغه رفع ایراداتی که در ترجمه‌های دیگر موجود است، بیان می‌کند و سپس نتیجه می‌گیرد که نیاز به ترجمه‌ای جامع و پیام‌رسان با حفظ امانت در متن اصلی وجود دارد.
دشتی و زوار و شیروانی سیرند لیک تقی‌زاده و بهار گرسنه
از شمال کوه، از جنوب دشتی، از مغرب میلکی، و از سمت مشرق به بهده محدود می‌گردد.
قدیمی‌ترین بخش موسیقی سازی این منطقه قطعاتی هستند که به شیوه‌های زندگی دامداران کهن اختصاص دارند که در نوای ساز چوپانان و نوازندگان نمود دارند. کمرسری، تِریکه‌سری، کِردحال یا چَپون‌حال، میش‌حال، بورسری و دشتی‌حال در زمره قطعات اصلی این گونه‌اند که با ساز لَلِوا نواخته می‌شوند.
اسماعیل محمودی یک روستا در ایران است که در دهستان چغاپور شهرستان دشتی استان بوشهر واقع شده‌است.
در آبان ۱۳۹۹، کمال حسین‌پور، نماینده سردشت در مجلس گفت که «شرایط به گونه‌ای شده» که مردم ایران مثل این خانواده «هرچه دارند می‌فروشند» تا بتوانند به صورت قاچاق خود را به اروپا برسانند. او با اشاره به وضعیت بد صنعت و کشاورزی در شهر سردشت گفت که در پنج ماه گذشته، «بیش از هزار نفر» از جوانان سردشتی «از کشور مهاجرت کرده‌اند». به گفته وی برخی از مهاجرت‌ها به صورت خانوادگی صورت می‌گیرد و علت آن را ناتوانی افراد در «تأمین معیشت و ادامه زندگی» است.
خلق و هزار سودا ما و جنون و دشتی کانجا ز بیکسی‌ها خاکی به سر نباشد
آن مؤذن زردشتی گر سیر شد از قامت وز حی علی کردن بیمار نمود آنک
او فتنه زیبایی و دیوانه عشق است صاحب‌نظران فتنه و دیوانه دشتی
از آن پس بر سبزدشتی رسید همه کوکنار و گل و سبزه دید
وزان پس که ارجاسپ آمد به جنگ نبرگشتم از جنگ دشتی پلنگ
از مشاهیر اهل این روستا میتوان به شیرزاد قربانی آهودشتی نوازنده چیره دست سنتور نام برد.
سرو کشمر که بدی معجزه زردشتی با سر افتاده به پیش قد دلجوی من است
در بیشتر ردیف‌ها، دشتی به عنوان یکی از متعلقات دستگاه شور طبقه‌بندی می‌شود. با این حال هرمز فرهت دشتی را یک دستگاه مستقل می‌داند. مهدی برکشلی هم اگر چه دشتی را جزئی از شور می‌داند ولی ذکر می‌کند که دشتی «استقلال نیمه‌کاملی» دارد و به آن لقب «دستگاه فرعی» می‌دهد و گوشه‌های زیر را برایش برمی‌شمرد: درآمد، دوبیتی (اغلب با اشعار بابا طاهر عریان خوانده می‌شود)، گیلکی (در آن نت متغیر وجود ندارد و نت شاهد ثابت است)، گبری (نت شروع: درجهٔ چهارم، نت متغیر: ندارد) و بیات کرد (نت شروع: درجهٔ چهارم).
حقیقت دین زردشتی ندارم از آن در دین احمد پایدارم
امامزاده زین العابدین مربوط به دوران ‌ایلخانی است و در شهرستان دشتی، بخش کاکی، روستای زیارت ساحلی واقع شده و این اثر در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۱۲۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
شهر اردبیل در میان دشتی با همین نام در ارتفاع ۱۵۰۰متری از سطح دریا و در میان کوه‌های تالش و سبلان در شمال غرب فلات ایران جای گرفته و دارای زمستان‌ های سرد و تابستان‌ های معتدل است.
از جمله شاگردان او می توان شیخ عباس حاجیانی دشتی را نام برد که موفق به کسب اجازه اجتهاد از دشتی نجفی شد‌.
پیچیده به پای طلبم دامن دشتی کز آبله صد ریگ روان قافله دارد
چه دشتی که گر وی بود چرخ ماه درو ماه هر شب شدی گم ز راه