ظلمت

هین برو ای نور ظلمت سوز من ای تو آن خورشید روزافروز من

به حدی گشت گیتی ظلمت اندود که نتوان فرق کرد از آتش و دود

بهرجائی که آدم میشد از دور ز درد عشق بُد در ظلمت و نور

از فیلم‌ها یا برنامه‌های تلویزیونی که وی در آن نقش داشته‌است می‌توان به همین‌گونه بمان و ظلمت اشاره کرد.

ابدال کسانی هستند که به واسطه عاری شدن از قیود مادی و رفع حجاب ظلمت ماده می‌توانند به اشکال و صور مختلف نمودار شوند و آنان واصل به حق اند و جزو روحانیات محض شده‌اند.

سه اثر مهم کستلر به سه زبان متفاوت نوشته شده‌است؛ ظلمت در نیمروز به آلمانی، گلادیاتورها به مجاری و ورود و خروج به انگلیسی. او به چهار زبان انگلیسی، فرانسوی، آلمانی و عبری روزنامه‌نگاری کرده و اولین جدول کلمات متقاطع به زبان عبری را هم طراحی کرده بود.

ظلمت ما چو نور شد غیبت ما حضور شد محنت و غم سرور شد تن تللا تلا تلا

نور تو تافت بر همه دلها مگر دلی کآیینه اش ز ظلمت کفرست زیر زنگ

نور ظاهر گشت و ظلمت میگریخت عشق آمد عقل و حشمت میگریخت

خیال بود که آیم برون ز ظلمت هجر نگشت شمع جمال تو رهنمون چکنم

مانده ازکار درین ظلمت عام به فلک برقلم تیرِ دبیر

به اعتقاد سهروردی، حاکم حکیم یا رئیس مدینه می‌باید «صاحب کرامات» باشد تا اهل مدینه با دیدن کرامات وی از او فرمان برند. به اعتقاد سهروردی، حکما فرمان‌های خداوند را دریافت می‌کنند و این امر به آنها قدرت و اقتدار می‌بخشد. حکیمی است که به منبع فیض الهی متصل است و او کسی است که با سفر به عالم مافوق قمر و بازگشت از آن به مفاهیمی دست یافته است که می‌تواند هدایت بشر را در دست گیرد. در نظر سهروردی اگر ریاست واقعی جهان به دست حکیمی قرار گیرد، زمانه آن حکیم بس نورانی و درخشان خواهد بود و برعکس، هرگاه جهان از تدبیر حکیمی الهی تهی ماند، ظلمت‌ها و تاریکی‌ها بر عالم و مردم آن چیره شود.

قفل حکمت نِه گنجینهٔ دل زنگ‌ظلمت‌برِ آیینهٔ دل

رمون آرون در مقاله «آرتور کوستلر و ظلمت در نیمروز» کستلر را یکی از آخرین و بزرگ‌ترین روشنفکران متعهدی می‌خواند که در سال‌های نخست قرن بیستم پا به عرصه جهان نهادند.

شهاب الدین سهرودی، فیلسوف سنی مذهب که نظام فلسفی وی بر پایه دو اصل نور و ظلمت استوار شده‌است، نور را اصل حقیقت می‌داند که عالم محسوسات تحت تسلط آن قرار دارند. از نظر وی نور عبارت از خود حقیقت واجب الوجود یعنی خدا. مرتضی مطهری، فیلسوف و متکلم شیعه، معتقد است خدا نور تمام جهان است؛ به این معنا که ذات الهی ذات پیدا و پیداکننده است، پیداترین پیداها و روشن‌ترین روشن‌ها اوست و هر چیزی که روشن است، از پرتو او روشن است؛ هر چیزی که پیداست از پرتو او پیداست. به این معنا، خداوند نور است. خداست آنچه که پیداست به خود و به ذات خود، چیزی او را پیدا نکرده‌است. چیزی است که هر چیز دیگر به او پیداست و به نور او پیداست و از نور او پیداست.

«ژوک» و «ژاماناک» را که در زبان ارمنی به معنی زمان است به هیئت پیرمردی سپید گیسو و محاسن مجسم می‌کرده‌اند که بربالای کوهی نشسته بود و دو کلاف نخ در دست داشت. از او پرسیده می‌شود:(ای پیر مرد که هستی؟) و او جواب می‌دهد:(من زمان هستم! اگر رشته نخ سیاه را بگشایم شب می‌شود و اگر کلاف سفید را بگشایم روز می‌شود) این در واقع تصور ابتدائی ملت ارمنی از زمان است که به عنوان برترین قدرت گذر نور را در روز و ظلمت را در شب میسر می‌کند.

شب آمد چه شب کاژدهایی سیاه فرو بست ظلمت پس و پیش راه