زغال
معنی کلمه زغال در لغت نامه دهخدا

زغال

معنی کلمه زغال در لغت نامه دهخدا

زغال. [ زُ ] ( اِ ) انگِشت که فحم نیز گویند. ( لغت فرس اسدی چ اقبال ص 334 ). انگشت و چوب سوخته که پیش از آنکه کاملاً بسوزد آن را خاموش کرده باشند. ( ناظم الاطباء ). زگال. ( برهان ). زگال. ژگال. شگال. شگار. چوب و دیگر اندامهای گیاهی و نیز انساج حیوانی نیم سوخته که قسمت اعظم ترکیبات آنها تبدیل به کربن شده باشد. فحم. انگشت. توضیح آنکه این کلمه را به غلط ذغال نویسند. ( فرهنگ فارسی معین ).
- زغال استخوان ؛ زغال حیوانی. ( فرهنگ فارسی معین ). رجوع به همین ترکیب شود.
- زغال چوب ؛ زغال نباتی. این زغال را از چوبهایی که در ترکیب آنها صمغ یا رزین به حداقل باشد ( مانند چوب درخت تبریزی و شاه بلوط ) تهیه می کنند. ( فرهنگ فارسی معین ).
- زغال حیوانی ؛ زغالی که نتیجه ٔسوختن انساج و اندامهای حیوانی ( مانند استخوان و غضروف و غیره ) حاصل شود. این زغال را در تصفیه مواد رنگین بکار برند. ( فرهنگ فارسی معین ).
- زغال خالص ؛ زغال قند و آن از تکلیس قندبدست می آید. ( فرهنگ فارسی معین ).
- زغال دوده ؛ زغالی است بی شکل که از سوزاندن تربانتین ، قطران ، نفت و لاستیک در هوای کم بدست می آید دوده پست برای نقاشی به رنگ سیاه و دوده های مرغوب ( مانند دوده استیلن ) برای واکس و مرکب چاپ مصرف می شود. ( فرهنگ فارسی معین ).
- زغال سنگ . رجوع به همین کلمه شود.
- زغال سوز ؛ آنکه در جنگل زغال تهیه می کند. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ).
- زغال سوزی ؛ عمل زغال سوز. انگشت گری. ( یادداشت ایضاً ).
- زغال طراحی ؛ زغال مخصوصی است برای طراحی. نقاش پیش از آنکه تابلو را رنگ آمیزی کند با زغال ، طرح مختصری می ریزد و سپس شروع به رنگ آمیزی می کند، ولی نقاش ماهر با همان رنگ مخلوط شده مقصود خود را مجسم می سازد. ( از فرهنگ فارسی معین ).
|| یک نوع میوه ترش مزه که به زغال اخته معروف است. ( ناظم الاطباء ). رجوع به همین کلمه شود.

معنی کلمه زغال در فرهنگ معین

(زُ ) (اِ. ) چوب سوخته که پیش از خاکستر شدن آن را خاموش کنند.

معنی کلمه زغال در فرهنگ عمید

جسم سخت و سیاه رنگی که از سوختن بافت های گیاهی و حیوانی ایجاد می شود و حاوی مقدار زیادی کربن است، انگِشت، آلاس.

معنی کلمه زغال در فرهنگ فارسی

جسم سخت وسیاهرنگ ازسوزاندن چوب یاچیزدیگر
( اسم ) ۱ - چوب و دیگر اندامهای گیاهی و نیز انساج حیوانی نیم سوخته که قسمت اعظم ترکیبات آنهاتبدیل به کربن شده باشد فحم انگشت زگال . توضیح : این کلمه را بغلط [[ زغال ]] نویسند . یا زغال استخوان زغال نباتی . یا زغال چوبی زغال نباتی این زغال را از چوبهایی که در ترکیب آنها صمغ یا زرین تهیه به حداقل باشد ( مانند چوب درخت تبریزی و شاه بلوط ) تهیه کنند . یا زغال حیوانی زغالی که از نتیجه سوختن انساج و اندامهای حیوانی ( ماننداستخوان و غضروف و غیره ) حاصل شود این زغال را در تصفیه مواد رنگین بکار برند . یا زغال خالص زغال قند و آن از تکلیس قند به دست میاید . یا زغال دوده زغالی است بی شکل که از سوزانیدن تربانتین قطران نفت و لاستیک در هوای هوای کم به دست می آید . دوده پست برای نقاشی برنگ سیاه و دوده های مرغوب ( مانند دوده استیلن ) برای تهیه واکس و مرکب چاپ مصرف میشود . ۲ - زغال مخصوصی است برای طراحی . نقاش پیش از اینکه تابلو را رنگ آمیزی کند با زغال طرح مخصوصی میریزد و سپس شروع به رنگ آمیزی میکند ولی نقاش ماهر با همان رنگ مخلوط شده مقصود خود را مجسم میسازد .

معنی کلمه زغال در دانشنامه عمومی

{{
زغال چوب یا اَنْگِشْت، مادهٔ سبک، شکننده و سیاه رنگ باقی مانده از نیمسوختنِ چوب یا دیگر اندام های گیاهی و جانوری است که قسمت اعظم ترکیبات دیگر آن ها در اثر حرارت تبخیر و آزاد شده و کربن آن باقی مانده باشد. این کربن ناخالص از ۸۵ تا ۹۸ درصد کربن تشکیل شده است.
ذغال، زغال، زگال، ژگال، ژکال، شگال و شگار و … املاهای مختلف این واژه اند. ( در همه شان حرف نخست، حرکت پیش ( ضمه ) دارد ) اصولاً هیچ واژهٔ فارسی با ذال آغاز نمی شود. محمد معین اصولاً املای با ذال را غلط می داند. دهخدا چنین استدلال می کند که «…ظاهراً چنان که معمول نیز همان است، با ذال صحیح باشد چه «دغل» با دال مهمله نیز به معنی خس و خاشاکی است که در حمام ها سوزند».
زغال لیمو به همهٔ زغال هایی گفته می شود که از چوب درختان مرکبات مانند: لیمو، نارنج، لیموشیرین و سایر درختان خانوادهٔ مرکبات تهیه می شود. این نوع زغال با دوام است و یک دست و آرام می سوزد. کاربرد اصلی آن برای قلیان است.
زغال فشرده، شکلی از زغال چوب است که از قطعات خرد چوب و کاه و غیره تهیه می شود. این زغال معمولاً کیفیتی پایین تر از زغال معمولی دارد ولی ارزان تر است و نسبت به اکثر زغال ها دوام بیشتری دارد. کاربرد این زغال برای حرارت دادن در منقل های یک بار مصرف یا گریل روی توری است.
از زغال به عنوان سوخت در منقل یا اجاق استفاده می شود. از منقل برای پخت غذا به روش کباب کردن استفاده می شود. گاهی از منقل زغال افروخته برای دم کردن و گرم نگه داشتن چای استفاده می شود.
یکی از کاربردهای اصلی زغال چوب در تهیه قلیان است. و افروختن یا سرخ کردن زغال برای قلیان در زغال گردان انجام می شود. گاهی از منقل فقط برای تولید زغال افروخته استفاده می شود. این گونه منقل در کنار وافور یا قلیان به عنوان ابزار تدخین به کار می رود.
یکی از کاربردهای سنتی زغال چوب در تهیهٔ فولاد است.
برخی از ویژگی های زغال خوب به این شرح است.
• خاموش نشود و بدون باد زدن روشن بماند.
• با دوام باشد.
• دود نکند.
• گاز و بو نداشته باشد.
• جرقه نداشته باشد.
• پرحرارت باشد.
• خاکستر فراوان تولید نکند.
زغال (هنر). زغال هنری ( نقاشی و طراحی ) نوعی ماده خشک از ابزار هنری است که از مواد آلی ریز آسیاب شده ساخته می شود و توسط صمغ یا چسب مومی به هم چسبیده یا بدون استفاده از چسب با از بین بردن اکسیژن داخل ماده در طی فرایندی، تولید می شود. این زغال ها اغلب توسط هنرمندان در موارد متعددی استفاده می شود؛ از جمله برای ایجاد بافت خشن. زغال چوب می تواند خطوطی تولید کند که بسیار نازک یا به شدت سیاه باشد، در حالی که پاک کردن کامل آن بسیار سخت است. زغال خشک را می توان تقریباً روی هر سطح از صاف تا خیلی زبر به کار برد. ثابت کننده ها اغلب برای نقاشی های با زغال چوب اغلب از ثابت کننده استفاده می شود تا طرح را بر صفحه ثابت کند و از پاک شدن یا مالیدن گرد و غبار زغال به اطراف جلوگیری کند.
روشی که برای ایجاد زغال چوب هنرمندان استفاده می شود مشابه روشی است که در زمینه های دیگر مانند تولید باروت و پختن سوخت استفاده می شود. نوع مواد چوبی و روش تهیه، اجازه می دهد انواع مختلفی از زغال چوب و بافت تولید شود.
انواع مختلفی از زغال به عنوان یک وسیله هنری استفاده می شود، اما انواع متداول آن عبارتند از: فشرده، واین و مداد.
زغال واین بلند و نازکی است که در نتیجه سوزاندن تاک انگور در کوره و بدون هوا ایجاد می شود.
زغال بید یک چوب زغالی بلند و نازک است که در نتیجه سوزاندن چوب های بید در کوره بدون هوا می باشد.
زغال فشرده ( که به آن چوب های زغال نیز گفته می شود ) به صورت بلوک یا چوب در می آید. شدت سایه توسط سختی آن تعیین می شود. مقدار چسب یا موم استفاده شده در طی فرایند تولید، بر روی سختی تأثیر می گذارد؛ هرچه نرم تر باشد، اثری سیاه تر ایجاد می کند، در حالی که اگر سفت تر باشد، خطوط روشن تری را می آفریند.
مدادهای زغالی از زغال فشرده محصور در ژاکت چوبی تشکیل شده است. این مدل ها با حفظ بیشتر خواص زغال چوب، شبیه به مدادهای گرافیتی طراحی شده اند، اما در عین حال بر روی دست اثر سیاهی نمی گذارند و برای نقاشی های دقیق و واضح استفاده می شوند.
کاغذ مورد استفاده برای زغال نقاشی می تواند از نظر کیفیت متفاوت باشد. بافت خشن ممکن است اجازه دهد زغال بیشتری به کاغذ بچسبد. استفاده از کاغذهای مختلف، امکان های متفاوتی را فراهم می کند، مثلاً می توان از پاستیل های روغنی سفید ( که معمولاً با نام تجاری کُنته نامیده می شود ) در ترکیب با زغال چوب استفاده کرد تا کنتراست ایجاد کند.
معنی کلمه زغال در فرهنگ معین
معنی کلمه زغال در فرهنگ عمید
معنی کلمه زغال در فرهنگ فارسی
معنی کلمه زغال در دانشنامه عمومی
معنی کلمه زغال در دانشنامه آزاد فارسی

معنی کلمه زغال در دانشنامه آزاد فارسی

زُغال (charcoal)
ماده ای سیاه رنگ و متخلخل از جنس کربن. با حرارت دادن چوب یا سایر مواد آلی، در غیاب هوا، تولید می شود. از سوخت های مصرفی برای ذوب فلزاتی چون مسو روی است و در نقاشی های سیاه قلم نیز به کار می رود. زغال فعال، که پودر و خشک شده است، به سبب برخورداری از سطح بیشتر، جذب سطحی بهتری نیز دارد و ازجمله برای صاف و خالص کردن مایعات و گازها در صافی های آب آشامیدنی و ماسک های گاز به کار می رود. روش تولید سنتی زغال سوزاندن چوب های خشک در کوره بود. این فرآیند چند روز طول می کشید. کوره حفره ای ساده در زمین یا کپه ای خاک بود. امروز کوره ها را از آجر یا آهن می سازند و هر دو نوع امکانِ جمع آوری و استفاده از گازهای خروجی را دارند. زغال در گذشته کاربردهای فراوانی داشت و به سبب سوختن در دمای بالا، ۱۱۰۰ درجۀ سانتی گراد، پیش از دست یابی به کُک، در کوره ها و کوره های بلند مصرف می شد. در فرآیندهایی صنعتی که به تولید اسید اتانوئیک(اسید استیک) می انجامد، و نیز برای تولید قطران چوب و قیر چوب به کار می رود. زغالی که از چوب درختان بید یا توسکا به دست آمده باشد، از مواد تشکیل دهندۀ باروت است.

معنی کلمه زغال در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] زغال چوب سوخته ای که اعظم ترکیبات آن تبدیل به کربن شده است.
چوب و دیگر اندامهای گیاهی نیم سوخته را زغال گویند.
← معنی زغال
۱. ↑ لغت نامه دهخدا.۲. ↑ الحدائق الناضرة، ج۵، ص۴۶۳.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۴، ص۲۳۶.
...

معنی کلمه زغال در ویکی واژه

چوب سوخته که پیش از خاکستر شدن آن را خاموش کنند.

جملاتی از کاربرد کلمه زغال

فانیا از دم رندان شودت دل روشن که زغال از اثر آتش تیزست انگشت
روان بزغاله قندی وش به دیوار فرو می جست و بر می جست ناچار
زغال رهیمه را با سیر و مثقال اندرین خانه، به سان چوب چین و توده مشک ختن بینی
اما کربن، مونو اکسید کربن و هیدروژن عوامل احیا کننده ای هستند که بیشترین اهمیت صنعتی و اقتصادی را دارند و از مواد اولیه ای مثل زغال‌سنگ، نفت یا گاز طبیعی به دست می‌آیند.
رمه رمه بز و بزغاله کبود و سیاه بمرغزار فرو دین بر تو پرورده
بزغاله گفت خویشی بی سابقت نباشد من در قبیله خویش نشنیدم از تو نامی
بی زر، کسی بکس ندهد هیزم و زغال این آرزوست گر نگری، آن یکی امید
۲۰۰ معدن زغال‌سنگ در کشور فعال است که مازندران با ۵۰ معدن بیشترین تعداد معادن این بخش را داراست. انواع مواد معدنی در معادن استان شامل زغال‌سنگ، سنگ آهک، فلورین، پوکه معدنی، گچ، روی و سرب، گرانیت، مرمریت، تراورتن، سلیسس، پوزولان و باریت پیروتیت می‌باشد. تنها ماده معدنی صادراتی استان فلورین است. ذخیره معادن استان بالغ بر ۹۸۵ میلیون تن می‌باشد.
این ولایت همچنین ابریشم تولید می‌کند و زغال‌سنگ در دره کرکر نیز استخراج می‌گردد. دام‌های اصلی آن نیز گوسفندان قره قُل است.
دو دایره زغالیه بر مشتری کشید صد سلسله ز مورچه بر ارغوان نهاد
زغال وهیمه و یوشن گران است کلک جفتی به یک صاحبقران است
کز زغال کنده دایم دم زدی، وز چوب بید از میان دکه، کیسه‌کیسه، زر بیرون کشید
گفت با الماس در معدن ، زغال ای امین جلوه های لازوال