حقود

بدان که هرکه خشم فرو خورد به اختیار و دیانت مبارک آید، اما اگر از عجز و ضرورت فرو خورد، اندر باطن وی گرد آید و عقده گردد. و رسول (ص) می گوید، «المومن لیس یحقود»، یعنی مومن کین دار نبود پس کین فرزند خشم است و از وی هشت آفت پدید آید که هریکی سبب هلاک دین بود:

معنی تسلسل کالعقود انه لذوی الحقود سلاسل الاقیاد

معنی یسلسل کالعقود و انه لذوی الحقود سلاسل الاقیاد

اگر کنند سروگردن و شکم پنهان به خُود و جوشن و خُفتان مخالفان حقود

خالق ما که فرد و قهارست از حقود و حسود بیزار است

کنی گناه خدم را بحسن عفو عدم بر از حقود نباشد دل کریم حقود

سوار عرصه میدان پنجمین بهرام که روز رزم لجوج است و گاه بزم حقود

و قال الفضیل بن عیاض: «الکنود» الّذی انسته الخصلة الواحدة من الاساءة الخصال الکثیرة من الاحسان، و الشّکور الّذی انسته الخصلة الواحدة من الاحسان الخصال الکثیرة من الاساءة. و قال ابو بکر الورّاق: «الکنود» الّذی یری النّعم من نفسه و اخوانه. و قیل: یری النّعمة و لا یری المنعم. و قال الواسطی: هو الّذی ینفق نعم اللَّه فی معاصی اللَّه. و قیل. هو الحسود الحقود.

این روش خصم و حقود آن شده تا مقلد در دو ره حیران شده

مگر حسود ز خود ساخت و ضع تلبیسی مگر حقود ز من کرد نقل بهتانی